รายงานพิเศษ

 

‘บิ๊กป้อง’ ไว้ลาย

เอ็กเซอร์ไซส์ ทัพฟ้า

หลังเจอ Mig-29 ถล่ม

F-35 สะเทือน

จับตา ‘บิ๊กต้น-ตุ๊ด-ณะ’

ใครเต็งหนึ่ง ใครม้ามืด

 

หลังถูกถล่ม กรณีเครื่องบิน Mig-29 เมียนมาล้ำน่านฟ้าไทย ที่พบพระ จ.ตาก เป็นไปอย่างล่าช้า ไม่มีประสิทธิภาพ สะเทือนศักดิ์ศรีประเทศ บิ๊กป้อง พล.อ.อ.นภาเดช ธูปะเตมีย์ ผบ.ทอ. ที่เคยเป็นนายทหารที่มองโลกในแง่ดีมาตลอด เริ่มรู้แล้วว่าต้องเจอกับอะไร

จากเดิมที่สไตล์บิ๊กป้อง ผู้มี call sign ว่า ‘Snowy’ จะใจเย็น สุขุมนุ่มลึก แต่การถูกโจมตีทั้งในสื่อ ในโซเชียลมีเดีย และฝ่ายค้าน ที่จะนำไปอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล แถมโยงไปถึงโครงการจัดซื้อเครื่องบิน เอฟ-35 ที่ ผบ.เหล่าทัพจะต้องชี้แจงป้องกันงบประมาณ 2566 กับคณะกรรมาธิการ 18 กรกฎาคม ทำให้ พล.อ.อ.นภาเดชต้องเล่นบทบู๊

ด้วยการออกมาชี้แจงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นด้วยตนเอง โดยเกริ่นว่า ดุเดือดหน่อยนะ ก่อนที่จะยอมรับว่า เหตุครั้งนี้ ในฐานะ ผบ.ทอ. เดือดยิ่งกว่าประชาชนคนไทยเสียอีก

ประมาณว่า ถ้ายังเป็นนักบินอยู่ ก็คงอยากจะเอาเครื่องบินรบเราขึ้นไปปฏิบัติการทันทีเลย

แต่ทว่า ในความเป็นจริงแล้ว ทอ.ไม่ได้ส่งเครื่องบินไปสกัดกั้นการล้ำแดน เพราะเครื่องบินเมียนมาล้ำเข้ามาแค่ไม่กี่วินาที แล้วออกไปทันที

ดังนั้น เมื่อสถานีเรดาร์ ทั้งที่กาญจนบุรี และดอยอินทนนท์ เชียงใหม่ รายงานมายังศูนย์ปฏิบัติการกองทัพอากาศ ดอนเมือง จึงไม่ได้มีคำสั่งให้เอฟ-16 ไปสกัดกั้น

แต่เป็นการสั่งการให้เอฟ-16 จำนวน 2 เครื่อง จากกองบิน 4 ตาคลี นครสวรรค์ ไปบินลาดตระเวนรบทางอากาศ หรือภาษาทหารอากาศเรียกว่า CAP – Combat Air Patrol หรืออีกนัยหนี่ง คือการแสดงกำลัง Show of Force เตือนว่า อย่าเข้ามาอีก

โดยเอฟ-16 ทำการบินราว 14.00 น. และ 16,30 น. ของวันเกิดเหตุ 30 มิถุนายน 2565 พร้อมๆ กับมาตรการทางการทูต ทั้งการประท้วงผ่านกระทรวงการต่างประเทศ และ ผช.ทูตทหารอากาศ ประจำเมียนมา

พร้อมๆ กันนั้น พล.อ.อ.นภาเดชได้โทร.หา ผบ.ทอ.เมียนมาด้วยตนเอง เพื่อเตือนว่า อย่าให้เกิดขึ้นอีก โดยที่ ผบ.ทอ.เมียนมาได้ชี้แจงว่า ไม่มีเจตนา แต่เป็นอุบัติเหตุ และขอโทษ

แต่ทว่า การชี้แจงของ พล.อ.อ.นภาเดชก็ถูกโจมตี โดยเฉพาะที่ระบุว่า เมียนมาเป็นเพื่อนเรา เพื่อนบ้านเดินตัดสนามหญ้าบ้านเรา เราจะยิงให้ตายเลยหรือ

“ต้องตัดสินใจด้วยความสุขุมรอบคอบ และพอเหมาะพอควรกับสถานการณ์” พล.อ.อ.นภาเดชระบุ

พร้อมยืนยันว่า ระบบป้องกันภัยทางอากาศของ ทอ. ที่มีสถานีเรดาร์ 11 จุดทั่วประเทศนั้นมีประสิทธิภาพ เครื่องบินรบดี นักบินเก่ง แต่ไม่ต้องเผชิญหน้า เพราะเป็นเรื่องละเอียดอ่อน

แต่ประเด็นเหล่านี้ ทำให้ ทอ.โดนกระแสในประเทศโจมตีอย่างหนัก ถึงประสิทธิภาพ และโยงไปถึงโครงการจัดซื้อเอฟ-35 มาทำไม ในเมื่อมีเครื่องบินรบแล้วไม่ใช้

จนทำให้ พล.อ.อ.นภาเดชต้องออกมาสะกิดเตือน ทั้งคนที่วิจารณ์ และนักการเมืองที่โจมตี และโยงเรื่องชายแดนกับเอฟ-35 ว่า อย่าโยง เพราะไม่เกี่ยวกัน และขอว่า อย่าขัดขากันเอง ตั้งแต่ยกแรก ของความพยายามในการซื้อเอฟ-35 จะสู้จนยกสุดท้าย จนสหรัฐไม่ขายให้เราเอง ดีกว่าที่จะโดนขัดขา ตั้งแต่ พ.ร.บ.งบประมาณ 2566 นี้เลย

พล.อ.อ.นภาเดชยอมรับว่าเจ็บปวด เพราะอ่านคำวิจารณ์ต่างๆ ด้วยตนเอง โดยเฉพาะที่ถูกปรามาสว่า ทอ.มีเครื่องบินรบไว้บินโชว์วันเด็กเท่านั้น

ทั้งนี้เพราะจะเป็นช่วงการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล 19-23 กรกฎาคมนี้ ที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ในฐานะ รมว.กลาโหม จะโดนถล่มด้วย และจะมีการชี้แจงงบประมาณ 2566 ของกลาโหมต่อคณะกรรมาธิการงบฯ 18 กรกฎาคม ที่ ผบ.เหล่าทัพจะต้องมาชี้แจงเองที่รัฐสภา จึงทำให้กลายเป็นเรื่องร้อน เรื่องใหญ่ ที่ถูกปลุกให้เป็นสงคราม ยุให้รบกัน อีกทั้งทหารเป็นเป้าทางการเมืองของฝ่ายต่อต้านรัฐบาลอยู่แล้ว

ศึกนี้ พล.อ.อ.นภาเดชจึงต้องใช้ความเป็น Snowy สุขุมรอบคอบ ใจเย็นให้ได้มากที่สุด แม้ในหัวใจจะเดือดปุดๆ

โดยที่คณะกรรมาธิการทหาร ก็เรียกไปชี้แจงที่สภาเมื่อ 7 กรกฎาคมที่ผ่านมา แต่ พล.อ.อ.นภาเดชส่งบิ๊กต้น พล.อ.อ.คงศักดิ์ จันทรโสภา ผบ.หน่วยบัญชาการควบคุมปฏิบัติการทางอากาศ (ผบ.คปอ.) น้องรัก ที่คุมสถานีเรดาร์ และคุมกำลังรบ ไปชี้แจงแทน

ขณะที่ในกองทัพอากาศ เกิดข่าวสะพัดขึ้นถึงสาเหตุหนึ่งที่ ทอ.โดนโจมตีอย่างหนัก โดยเฉพาะ คปอ.นั้น เป็นเพราะ พล.อ.อ.คงศักดิ์ ผบ.คปอ. เป็นตัวเต็ง ผบ.ทอ.คนใหม่ ในโยกย้ายตุลาคมนี้หรือไม่

เพราะบุคคลภายนอกอาจจะไม่ค่อยรู้จัก คปอ.มากนัก อาจจะไม่รู้บทบาทหน้าที่ด้วยซ้ำ แต่ปรากฏว่า ชื่อของหน่วย คปอ. ว่อนในโซเชียลเลยทีเดียว

ทั้งนี้ เริ่มมีข่าวแล้วว่า พล.อ.อ.นภาเดชจะเสนอชื่อ พล.อ.อ.คงศักดิ์ นักบินเอฟ-16 น้องรัก ขึ้นเป็น ผบ.ทอ.คนใหม่ โดย ผบ.เหล่าทัพได้มีการหารือกับบิ๊กแก้ว พล.อ.เฉลิมพล ศรีสวัสดิ์ ผบ.ทหารสูงสุด แล้ว ในการประชุมวงเล็กของคณะผู้บัญชาการทหาร ก่อนการประชุม ผบ.เหล่าทัพที่ สตช. เมื่อ 6 กรกฎาคมที่ผ่านมา เพื่อนัดแนะให้ส่งโผ ในปลายเดือนกรกฎาคมนี้

ด้วยเพราะ พล.อ.อ.คงศักดิ์นั้นสนิทสนมใกล้ชิด รู้ใจ รู้มือ มองตารู้ใจ และรู้ความคิด และไลฟ์สไตล์ต่างๆ เหมือน พล.อ.อ.นภาเดชอย่างมาก เป็นรุ่นน้อง ตท.22 ที่เป็นนักบินเอฟ-16 call sign ‘Rocket’ ที่เติบโตมาจากกองบิน 1 ด้วยกัน

ย้อนดูโปรไฟล์ พล.อ.อ.คงศักดิ์ Rocket เคยเป็น ผช.ทูต ทอ.ประจำสิงคโปร์ เคยเป็นเจ้ากรมข่าว ทอ. และรองเสธ.ทอ. ก่อนขึ้น ผบ.คปอ. และมีอายุราชการแค่กันยายน 2566 หากเป็น ผบ.ทอ. ก็จะนั่งแค่ปีเดียว

จึงมีกระแสข่าวใน ทอ.ตามมาว่า พล.อ.อ.นภาเดชวางตัวบิ๊กณะ พล.อ.อ.ณรงค์ อินทชาติ ที่ปรึกษาพิเศษกองทัพอากาศ เป็น ผบ.ทอ.ต่อ เพราะเกษียณกันยายน 2567

ทั้งนี้เพราะ พล.อ.อ.นภาเดชเพิ่งดึง พล.อ.อ.ณรงค์ จากผู้บัญชาการโรงเรียนนายเรืออากาศ นวมินทกษัตริยาธิราช (รร.นนก.) มาติดยศพลอากาศเอก ที่ปรึกษาพิเศษ ทอ. เมื่อโยกย้ายเมษายน 2565 ที่ผ่านมานี่เอง และโผนี้วางตัวให้เป็น ผบ.คปอ. ขึ้น 6 เสืออากาศแทน พล.อ.อ.คงศักดิ์

พล.อ.อ.ณรงค์ (ตท.23) มี call sign ว่า ‘Vigor’ เป็นน้องเลิฟอีกคนของ พล.อ.อ.นภาเดช อยู่กองบิน 1 ด้วยกันมา และเป็นนักกรีฑาวิ่งลมกรดมาด้วยกัน และถูกมองว่าเป็นคนเก่งมาก เคยเป็นผู้บังคับฝูงบิน 103 ผู้บังคับการกรมนักเรียนนายเรืออากาศรักษาพระองค์ และผู้บังคับการกองบิน 1 เช่นเดียวกับ พล.อ.อ.นภาเดช

แต่ พล.อ.อ.ณรงค์ไม่เคยเป็น ผช.ทูตทหาร

ไม่แค่นั้น ในความแรงของ พล.อ.อ.คงศักดิ์ น้องรักที่หนึ่งในใจของ พล.อ.อ.นภาเดช นั้นกลับมีข่าวสะพัดวงในให้จับตาบิ๊กตุ๊ด พล.อ.อ.อลงกรณ์ วัณณรถ ผช.ผบ.ทอ. เพื่อน ตท.22 ของ พล.อ.อ.คงศักดิ์เอง เพราะสนิทสนมกับครอบครัวธูปะเตมีย์ และเป็นครอบครัวทหารอากาศ คล้ายๆ พล.อ.อ.นภาเดชที่เป็นคนรักครอบครัว และกองทัพอากาศอย่างมาก และมีอายุราชการถึงกันยายน 2566

จึงไม่แปลกที่โยกย้ายตุลาคม 2564 พล.อ.อ.อลงกรณ์ได้ขึ้นจากผู้ทรงคุณวุฒิพิเศษ ทอ. มาเป็น ผช.ผบ..ทอ. ก่อนที่ พล.อ.อ.แอร์บูล สุทธิวรรณ ผบ.ทอ.จะเกษียณ เพราะโตจากสำนักปลัดบัญชี ทอ.มาด้วยกัน

แต่ พล.อ.อ.อลงกรณ์ ตท.22 เป็นนักบินเครื่อง T-Bird และเคยบิน L-39 ไม่เคยเป็น ผช.ทูตทหาร และผู้บังคับฝูง หรือผู้บังคับการกองบินใดๆ แต่เติบโตมาในกองบิน 56 แต่เคยเป็นนายทหารฝ่ายเสนาธิการของบิ๊กต้อย พล.อ.อ.ธนนิตย์ เนียมทันต์ อดีต ผบ.ทอ.

แม้จะดูไม่เป็นไปตามธรรมเนียม ทอ. ที่ ผบ.ทอ.ไม่ผ่านตำแหน่งผู้ฝูง ผู้การ หรือ ผช.ทูต เพราะในอดีตเคยมี พล.อ.อ.ตรีทศ สนแจ้ง เป็น ผบ.ทอ.มาแล้ว แม้ไม่ได้เดินมาในเส้นทางเหล็ก

จึงทำให้ประเพณีทัพฟ้า เปลี่ยนแปร่งไป ไม่ว่าจะยังไง ตำแหน่งไหน เป็น ผบ.ทอ.ได้หมด แต่ขอแค่เป็นเหล่านักบินเท่านั้น แถมทั้งไม่ต้องนักบินขับไล่ จะเป็นนักบินเครื่องหัวทู่ หรือหัวแหลม ก็เป็น ผบ.ทอ.ได้ ขึ้นอยู่กับคนแต่งตั้ง เพราะที่ไม่ได้มาจาก 6 เสืออากาศ ก็ยังมีมาแล้วหลายคน คนล่าสุดก็คือ พล.อ.อ.แอร์บูล ที่ขึ้นจากผู้ทรงคุณวุฒิพิเศษ ทอ.นั่นเอง

จึงทำให้การเลือก ผบ.ทอ.คนใหม่ในโผนี้ กลายเป็นว่า แคนดิเดต ผบ.ทอ. ที่เคยเป็นตัวเต็ง แถวหน้า แผ่วแรงไปทันที

 

โดยเฉพาะบิ๊กป้อม พล.อ.อ.ธนศักดิ์ เมตะนันท์ (ตท.22) รอง ผบ.ทอ. ที่ถือว่าอาวุโสที่สุด ที่ พล.อ.อ.แอร์บูลทิ้งทวนคืนความชอบธรรม ดึงกลับจากรองเสธ.ทหาร บก.ทัพไทย กลับมา หลังจากที่ถูก พล.อ.อ.มานัต วงษ์วาทย์ ผบ.ทอ.ก่อนหน้านั้นเตะออกไป

แต่รูปเกมถูกมองว่า ต้องการเอา พล.อ.อ.ธนศักดิ์มาบล็อกบิ๊กหนึ่ง พล.อ.อ.ชานนท์ มุ่งธัญญา ผช.ผบ.ทอ. รุ่นน้อง ตท.23 ที่ พล.อ.อ.มานัตวางตัวไว้เป็น ผบ.ทอ. เพราะ พล.อ.อ.ธนศักดิ์เกษียณกันยายน 2567 ปิดโอกาส พล.อ.อ.ชานนท์ที่เกษียณพร้อมกัน

แต่ทว่า พล.อ.อ.นภาเดชอาจไม่ได้มองอย่าง พล.อ.อ.แอร์บูล ที่เป็นนักบินลำเลียง C-130 เช่นเดียวกับ พล.อ.อ.ธนศักดิ์ที่เป็นนักบิน OV10 เติบโตมาจากกองบิน 56 หาดใหญ่ จ.สงขลา

แม้จะเคยเป็นผู้บังคับฝูงบิน 561 เป็นรอง ผบ.กองบิน 41 เชียงใหม่ และ ผช.ทูต ทอ.ประจำวอชิงตัน และเติบโตในกรมยุทธการ ทอ. จนเป็นเจ้ากรมข่าว ทอ. และรองเสธ.ทอ.ก็ตาม

ที่ผ่านมา พล.อ.อ.ธนศักดิ์ในฐานะรอง ผบ.ทอ. ถูกมองว่ามีความชอบธรรม และยังเป็นน้องรักของบิ๊กต่าย พล.อ.อ.ชัยพฤกษ์ ดิษยะศริน อดีต ผบ.ทอ. ที่เป็นรุ่นพี่ ตท.18 และเป็นนักบินเอฟ-16 ที่เติบโตในกองบิน 1 ที่ พล.อ.อ.นภาเดชให้ความเคารพรัก และเคลียร์ใจเรื่องในอดีตกันแล้วก็ตาม

แม้ พล.อ.อ.นภาเดชจะมอบหมายงานสำคัญให้ พล.อ.อ.ธนศักดิ์เป็นประธานคณะกรรมการศึกษาเครื่องบินขับไล่ฝูงใหม่ของ ทอ. หรือเอฟ-35 เพราะเคยเป็น ผช.ทูตทหารอากาศ ประจำวอชิงตัน ดี.ซี. สหรัฐอเมริกา ก็ตาม แต่ก็ไม่ได้ทำให้ พล.อ.อ.ธนศักดิ์ได้เปรียบ

เพราะในเรื่องเอฟ-35 นั้น พล.อ.อ.นภาเดชฝากฝังไว้กับบิ๊กไก่ พล.อ.อ.พันธ์ภักดี พัฒนากุล เสธ.ทอ. นักบินเอฟ-16 call sign ‘Armstrong’ แต่ด้วยเพราะเป็นรุ่นน้อง ตท.24 มีอายุราชการถึงกันยายน 2568 จึงทำให้ถูกมองว่า ต้องรอไปก่อน มากกว่าที่จะขึ้นนั่งยาว 3 ปีเลย แม้โปรไฟล์เลิศ เคยเป็นผู้บังคับฝูงบิน 403 กองบิน 4 ผู้บังคับการกองบิน 7 ผู้ช่วยทูต ทอ.ไทยที่กรุงลอนดอน อังกฤษ เจ้ากรมข่าวทหารอากาศ รองเสธ.ทอ. และขึ้นเสธ.ทอ.ก็ตาม

ขณะที่ชื่อของ พล.อ.อ.ชานนท์ ‘Canon’ ถูกลืม เพราะถูกทิ้งไปในซอกรอยร้าว จากปัญหาระหว่าง พล.อ.อ.มานัต กับ พล.อ.อ.แอร์บูล แม้จะเป็นคนเก่ง เติบโตมาในกรมยุทธการ ทอ. เป็นผู้บังคับการกองบิน 4 และเป็นผู้ช่วยทูตฝ่ายทหารอากาศ ประจำกรุงสตอกโฮล์ม สวีเดน จนขึ้นมาเป็นเจ้ากรมยุทธการ ทอ. รองเสธ.ทอ.เข้าไลน์มาตลอด

แต่ก็ร่ำลือกันว่า เพราะเป็นผู้บังคับการกองบิน 4 หรือเปล่า เลยเจออาถรรพ์ที่ยังไม่เคยมีใครได้เป็น ผบ.ทอ.เลย

 

อย่างไรก็ตาม แม้ พล.อ.อ.นภาเดชจะแสดงออกถึงการสนับสนุน พล.อ.อ.คงศักดิ์ น้องรัก ทั้งการเร่งปรับโครงสร้าง คปอ. จนกลายเป็นระดับ 6 เสืออากาศแล้ว ยังมอบหมายให้ไปประชุมแทน ร่วมกับ พล.อ.ประวิตรอยู่เสมอๆ แถมทั้งยังชมให้นายทหารรุ่นพี่ฟังอีกด้วย

แต่ทว่า ความสุขุม รอบคอบของ พล.อ.อ.นภาเดช อาจตัดสินใจอะไรที่บรรดาลูกทัพฟ้าคาดไม่ถึง ก็เป็นได้

ไว้ลาย “ธูปะเตมีย์” ที่นึกถึงกองทัพอากาศเป็นหลัก