เวลาคุณนึกถึงการประกวดอูคูเลเล่คุณนึกถึงอะไรครับ? เป็นภาพเด็กผู้หญิงร้องเพลงสนุก ๆ เคล้าการตีคอร์ดบนอูคูเลเล่ของเธอใช่ไหม?  หรืออาจจะเป็นชายท่าทางตลก ๆ เล่นเพลงง่าย ๆ ดูเพลิน ๆ ขำ ๆ นี่อาจจะเป็นภาพจำของอูคูเลเล่ที่หลายคนนึกถึง แต่สำหรับคนอูคูเลเล่ตัวจริงแล้ว เขาซีเรียสเรื่องอูคูเลเล่กันกว่านั้นครับ

การเล่นอูคูเลเล่นั้น มีตั้งแต่เล่นชิล ๆ เพื่อความสุขส่วนตัว ใช้เวลาว่างให้เพลิดเพลิน จะคนเดียวหรือเป็นหมู่คณะ กับเพื่อนหรือครอบครัวก็ดี ไปจนถึงเล่นเป็นอาชีพ ออกผลงานเล็กถึงใหญ่ ยันระดับที่ตระเวณแสดงทัวร์คอนเสิร์ตและมีผู้คนติดตามก็มี ซึ่งคนที่เล่นอยู่บ้านเฉย ๆ เมื่อเล่นไปนาน ๆ อาจพัฒนาไปเป็นศิลปินอูคูเลเล่ระดับโลก สร้างชื่อเสียงและรายได้ให้กับตัวเองได้

การประกวด International Ukulele Contest นี้ ก็เป็นหนทางหนึ่ง ที่เปรียบดั่งสะพานที่จะพานักเล่นอูคูเลเล่โนเนม ให้ข้ามไปสู่ก้าวแรกของการเป็นศิลปินมีชื่อเสียงได้ ซึ่งก็มีตัวอย่างให้เห็นจากอดีตแชมป์หลายคน ที่ล้วนกลายเป็นบุคคลสำคัญในโลกอูคูเลเล่กันไป ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง

ทั้งหมดนี้ต้องขอบคุณ Kazuyuki Sekiguchi ผู้ก่อตั้งการประกวดนี้ เขาคือชาวญี่ปุ่น ผู้เป็นสมาชิกวงดนตรีที่โด่งดังที่สุดในญี่ปุ่นตลอดกาล Southern All Stars ที่ปัจจุบันแม้วงจะอายุเก่าแก่กว่า 48 ปีแล้ว ก็ยังเป็นที่รักของชาวญี่ปุ่น พวกเขายังโด่งดัง และจัดคอนเสิร์ตใหญ่ระดับบูโดกังได้ทุก ๆ ปี

โชคดีของชาวอูคูเลเล่ที่ Sekiguchi-san ชื่นชอบวัฒนธรรมฮาวาย โดยเฉพาะอูคูเลเล่มาก เขาได้สนับสนุนศิลปินอูคูเลเล่ฮาวายโดยการเปิดโรงเรียนสอนอูคูเลเล่ขึ้นที่กรุงโฮโนลูลู พร้อมทั้งยังจัดงานอูคูเลเล่เฟสติวัลประจำปีใช้ชื่อน่ารักว่า Ukulele Picnic แล้วชักชวนชาวญี่ปุ่นและชาวโลกให้เดินทางมาร่วมงานที่ฮาวาย และปิดท้ายด้วยการจัดการประกวดอูคูเลเล่นานาชาติ International Ukulele Contest ขึ้นด้วย ซึ่งได้จัดมาแล้วถึง 11 ครั้ง

ในปีนี้มีผู้เข้าประกวดที่น่าสนใจหลายรายที่ผมอยากชวนให้คุณตามมาชม มาเปิดหูดูว่าอูคูเลเล่แบบลึกล้ำ มันไม่ใช่เล่น ๆ เลยสักนิด และดีไม่ดีคุณอาจจะชอบมันเข้าก็ได้ ผมขอเลือกสัก 6 ผู้เข้าประกวด จากทั้งหมดหลายร้อยราย คัดเฉพาะที่รู้สึกว่าจะน่าตราตรึงใจที่สุดมาแนะนำดังนี้ครับ (สามารถไปหาชมได้ใน YouTube โดยค้นหาชื่อผู้ประกวด และตามด้วย 11th International Ukulele Contest นะครับ)

ประเภทเยาวชน
Ray Ray Chang หนุ่มน้อยอายุ 15 ปี คนนี้ฝีมือไม่ธรรมดาเลย ถ้าคุณอยากสัมผัสกับคนที่มีอูคูเลเล่เป็นเสมือนอีกหนึ่งอวัยวะ ผมชวนให้ชมลีลาของน้องคนนี้ เขาหลับตาพริ้ม แล้วปล่อยให้มือทั้งสองพริ้งพรายไปบนเจ้าเครื่องดนตรีตัวน้อยได้อย่างน่าอัศจรรย์ เสียดายอย่างเดียว คือเพลงที่เล่นไม่ใช่เพลงที่เขาแต่งเอง ไม่งั้นผมจะยกให้เป็นที่สุดของการประกวดนี้เลย

Koyo Kawasaki
แม้จะอายุเพียงแค่ 13 ปีเท่านั้น แต่ลีลาการเล่นอูคูเลเล่ของเขา ไม่ได้ต่างกับศิลปินอูคูเลเล่สมัยใหม่ ที่นิยมเล่นแนวเร่าร้อนรวดเร็วเผ็ดมันส์ ซึ่งหลายคนเล่นเร็วแล้วฟังเบลอ ๆ แต่ของเยาวชนอาทิตย์อุทัยท่านนี้ เล่นออกมาชัดแจ๋วทุกโน๊ต แถมแต่งเพลงมาเองด้วย ใครอยากรู้ว่าอูคูเลเล่สไตล์สมัยใหม่เล่นอย่างไร มาชมคนนี้ครับ

Neko Takemoto อายุ 17 ปีจากญี่ปุ่นอีกคน คนนี้เอาอูคูเลเล่มาเล่นแนวบอสซ่าได้มีชั้นเชิง ตามตำรับของยอดปรมาจารย์อูคูเลเล่ Ohta-san การเล่นของพ่อหนุ่มน้อยคนนี้แฝงเทคนิคมากมายเอาไว้ การที่คนหนุ่มเอาแนวเก่ามาแต่งใหม่ ก็ทำได้ให้สัมผัสได้อารมณ์เรโทรสดใหม่ดีแท้

ประเภททั่วไป
Jason Checkla คือผู้เข้าประกวดที่ผมชอบที่สุด เพราะตามปกติคนที่มาประกวด จะขนเอาความสามารถและทักษะ ประดังประเดมานำเสนอกันอย่างเต็มที่ จนคนฟังบางทีก็รู้สึกเลี่ยนหรือจุก แต่ Jason กลับมาพร้อมการเล่นที่เนิบนาบ อ่อนโยน แต่แฝงไว้ด้วยความเก๋า ด้วยการแอบโปรยเทคนิคต่าง ๆ ไปตลอดเพลง ทำให้หลังจากฟังเพลงมากรายละเอียดมาเยอะ การได้ฟังเพลงของเขาก็ทำให้รู้สึกสดชื่นขึ้นมาได้ เหมือนบรรยากาศริมทะเลสาปที่เขานั่งเล่นในคลิ๊ปนั่นแหละครับ

สุดท้ายขอกล่าวถึงอีกสองประเภท นั่นคือประเภทกลุ่มและประเภทร้องเล่น โดยจะเลือกมาประเภทละคนพอเป็นกระศรัย รายแรกเป็นแนวร้องเล่น Koume สาวน้อยจากญี่ปุ่น มาพร้อมเพลงฮาวายที่เธอแต่งเอง E Panika Ukulele For Smile ดูสดใส ร่าเริง ให้ความรู้สึกว่าทั้งเสียงที่ร้องร้อง และสำเนียงอูคูเลเล่ที่เธอเล่น ออกมาจากหัวใจของเธอจริง ๆ

รายหลังเป็นประเภทกลุ่ม ขอแนะนำ Homies Ukulele Orchestra กลุ่มคนรักอูคูเลเล่ที่รวมกันเรียบเรียงเพลงสำหรับให้อูคูเลเล่หลายตัว แบ่งพาร์ทเล่นไปพร้อมกัน ครบเครื่องดั่งวงออเคสตร้า แสดงให้เห็นว่าแต่ละคนอาจไม่ต้องเล่นเก่งกาจก็ได้ แต่ถ้ามากันอย่างพร้อมเพรียง รวมพลังคนตัวเล็ก ก็สร้างสิ่งที่ยิ่งใหญ่น่าดู น่าฟัง ได้ครับ

เอาล่ะครับ ผมสาธยายมาขนาดนี้แล้ว ลองไปชมคลิ๊ปพวกเขากันครับ และถ้าคุณเห็นสเน่ห์ของอูคูเลเล่ ก็อยากชวนให้มาเริ่มเล่นอูคูเลเล่กันนะครับ แล้วจะพบว่า นี่เครื่องดนตรีอะไรกัน เล่นสนุกได้ตั้งแต่เด็กยันอาวุโส!