เปิดหู | Starship : We Built This City เพลงฮิตเงินล้านที่เขาว่าแย่ที่สุดในประวัติศาสตร์เพลง

อัษฎา อาทรไผท

ขอเรียนตามตรงว่าก่อนที่ผมจะมาเขียนบทความนี้ เพลง We Built This City สำหรับผม มันคือเพลงที่เจ๋งมากเพลงหนึ่งที่ได้ยินมาตั้งแต่เด็ก จนมาถึงครึ่งชีวิตก็ยังได้ยินเขาเปิด เขาใช้กันอยู่ในสื่อต่าง ๆ มากมาย และเมื่อได้ยินทีไร ทั้งกลิ่นอายของยุค 80’s ก็พรั่งพรูมาโอบล้อมไปทั่วทุกอณูหัวใจ มันช่างเป็นเพลงที่ดูดซับเอาจุดสุดยอดของดนตรียุคนั้นเอาไว้ได้อย่างชุ่มฉ่ำเหลือเกิน

ครั้งนี้ก็เช่นกันที่ผมได้ยินเสียงประสาน เคล้าเสียงซินธีไซเซอร์ กลองไฟฟ้าห้วน ๆ กีตาร์เสียงแตกแหลม ๆ และเบสสำเนียง 80’s แล้วตกอยู่ในภวังค์แห่งวันวาน จนอยากมาเขียนเกี่ยวกับเพลงนี้ ระหว่างค้นหาข้อมูลก็พบว่าแม้ We Built This City จะเป็นเพลงฮิตที่ดังมาก ๆ มากเสียจน แม้เวลาผ่านมาสามสิบกว่าปี ศิลปินเจ้าของเพลงยังสามารถออกแสดงโชว์ได้จนปัจจุบัน โดยมีเพลงนี้เป็นเพลงเอก

แล้วทำไมมันกลายเป็นเพลงที่เขาว่าแย่ที่สุด? คำถามนี้มีหลายคำตอบ แต่ต้องขอมอบเครดิตให้สื่อแรก นิตยสาร Blender ที่ริเริ่มมอบตำแหน่งเพลงที่แย่ที่สุดตลอดกาลให้กับมันเมื่อปี ค.ศ. 2004 จากนั้นอีกหลาย ๆ สื่อ เช่น นิตยสาร GQ และ Rolling Stone ก็พาเหรดกันออกมาตอกย้ำแจกอันดับความยอดแย่ ออกมาเป็นเสียงเดียวกันจนทุกวันนี้ ไม่เว้นแม้แต่คนที่สร้างมันขึ้นมา!!!

วง Starship ก่อนหน้านั้นเป็นวงจากยุคสมัยฮิปปี้ชื่อ Jefferson Airplane และเปลี่ยนมาเป็น Jefferson Starship ให้ทันสมัยขึ้น ก่อนจะเหลือแค่ชื่อ Starship เฉย ๆ ในที่สุด ด้วยความที่เป็นวงที่ต้องก้าวข้ามยุคสมัยของเพลง จากยุคที่เล่นดนตรีกันในสไตล์ร็อค ที่มีความดิบ ๆ และพึ่งพาเครื่องดนตรี กีตาร์ กลอง เบส เป็นตัว ๆ ไม่ใช่เสียงสังเคราะห์จากเครื่องดนตรีอีเลคโทรนิค มาสู่ยุคสมัยที่มีความนิยมให้เกือบทุกเสียงเครื่องดนตรี เป็นเสียงสังเคราะห์ที่ออกมาจากซินธีไซเซอร์

นอกจากจะต้องปรับเปลี่ยนแนวเพลงให้ทันสมัยเพื่อไปต่อแล้ว สมาชิกในวงก็ก้าวเข้าสู่วัยกลางคนด้วย ทำให้บางคนเริ่มหัวแข็ง ไม่ได้เห็นด้วยที่จะต้องปรับเปลี่ยน สไตล์ และจริง ๆ ทุกคนก็คงไม่พอใจกันไปคนละดีกรี ทว่าด้วยจุดมุ่งหมายที่จะใช้โค้งสุดท้ายของชีวิตศิลปิน ทำเพลงให้คนชื่นชอบ และตระเวณทัวร์ เก็บเกี่ยวทุนทรัพย์ให้พอ เพื่อเกษียณอย่างมั่นคง ก็ทำให้ทุกคนยอมออกจากแนวทางที่รัก แล้วเริ่มว่ายไปตามกระแสนิยม

พวกเขาแต่งเพลงเปิดตัวขึ้นมาหนึ่งเพลง หลังจากผ่านการปรับเปลี่ยน และยำใหญ่โดยหลากหลายนักแต่งเพลง รวมทั้งโปรดิวเซอร์ เพลงที่ออกมาเป็นคนละเรื่องกับเมื่อตอนแรกเขียน ในที่สุดเมื่อปี 1985 เพลงก็คลอดออกมาเป็น We Built This City ที่มีซาวด์แห่ง 80’s ร่ำรวยเสียงสังเคราะห์ เป็นเพลงเปิดตัวของวงในชื่อใหม่ ภายใต้อัลบั้ม Knee Deep In The Hoopla แน่นอนว่าสมาชิกวง Starship ไม่ได้พิศมัยมันเลยสักนิด แม้เพลงจะมีทุกองค์ประกอบของเพลงฮิตยุคนั้น

เพลงนี้ได้รับการโปรโมทอย่างหนัก ในยุคเรืองรองของ MTV มีมิวสิควีดีโอของพวกเขาเปิดประโคม คู่กับการกระหน่ำแอร์ไทม์ทางวิทยุคลื่นต่าง ๆ จนกลายเป็นเพลงที่ติดหูผู้คน โด่งดังไปได้ไม่ยาก และขึ้นอันดับ 1 ของชาร์ตเพลงฮิต Billboard Hot 100 ในปี 1985 แถมได้อันดับ 14 ของเพลงฮิตตลอดปี 1985 รวมกันอีกด้วย

ถ้าคุณฟังเพลงนี้แล้วมีคำถามว่ามันแย่ตรงไหน? สำหรับผมบอกเลยว่าไม่แย่ ภาคดนตรีนั้นมีความละเมียดละมัยตามยุคสมัย ไม่ใช่ดนตรีฉาบฉวยแน่ ๆ ส่วนเนื้อร้องนั้นก็แล้วแต่รสนิยมของใครของมัน แต่จะมีอยู่จุดหนึ่งของเนื้อร้องที่น่าสนใจ มันทำให้หลายคนรู้สึกว่าเพลงนี้ช่างย้อนแย้ง เพราะท่อนคอรัสของเพลง มีเนื้อร้องว่า “We built this city on Rock n’ Roll” แต่เพลง ๆ นี้ใช้เครื่องดนตรีสังเคราะห์เสียเป็นส่วนใหญ่ ขัดกับวิถีของดนตรีร็อคแอนด์โรลราวฟ้ากับเหว เลยทำให้ความหนักแน่นของข้อความในเพลงอ่อนแอลงได้

อีกประการหนึ่ง เมื่อเพลงได้รับความนิยม โด่งดังมากก็ถูกเปิดมาก ในยุคสมัยที่คนไม่มีทางเลือก เวลาฟังเพลงทางวิทยุ หรือดู MTV เขาประดังเพลงอะไรมา ก็ต้องฟังเพลงนั้นไปไม่สามารถเลือกได้

ทุกวันนี้ ที่อเมริกาก็ยังเป็นแบบนั้น เมื่อปีก่อน ผมได้ไปขับรถโรดทริปข้ามรัฐจากชิคาโกไปบอสตันร่วมสิบกว่าชั่วโมง ขณะขับเปิดวิทยุฟัง ปรากฏว่าไม่ว่าจะปรับคลื่นวิทยุไปคลื่นไหน หรือไปเมืองไหน เขาจะเปิดกันอยู่แค่ 5-6 เพลงดัง ณ ตอนนั้น เรียกว่าฟังกันให้ชอบจนเบื่อไปเลย จนต้องเอาสตรีมมิ่งมาเปิดฟังเพลงที่ชอบแทน เพลง We Built This City ก็คงได้รับการเปิดยาวนานกว่านั้นมาก ต่างกันที่สมัยก่อนผู้ฟังไม่มีทางเลือกอื่น ก็ต้องฟังกันไป ฟังไปฟังมา จากชอบ กลายเป็นหลอน  จากหลอนกลายเป็นเบื่อ จากเบื่อกลายเป็นแย่ไป

อย่างไรก็ตาม สำหรับท่านที่ไม่คุ้นเคยเพลงนี้ เช่นคนรุ่นใหม่ที่เกิดไม่ทัน หรือท่านที่เกิดทันแต่ลืมฟัง หากได้ลองฟังอาจจะชอบ เพราะระยะหลังมานี้สไตล์เพลงแนว 80’s ได้กลับมาใหม่แล้ว ความคิดนี้มีหลักฐานช่วยยืนยันด้วย เพราะเมื่อปี 2014 เพลงเดิมเพลงนี้ได้ไปโผล่ที่อันดับ 26 ของ UK Singles (OCC) chart ถือเป็น 29 ปีหลังจากมันออกสู่หูคน

 

ส่วนตอนนี้เพลงมีอายุ 37 ปีแล้ว และก็ยังมีผมมาเขียนถึงมันให้คุณอ่านอยู่ สรุปนี่มันเพลงดีหรือเพลงแย่กันแน่นะ?