มองบ้านมองเมือง

ปริญญา ตรีน้อยใส

 

จากฟรีโฮลด์ เป็น ลีสโฮลด์

 

ต้นทุนสำคัญในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ คือ ที่ดิน ด้วยที่ดินเป็นปัจจัยกำหนดทั้งรูปแบบและผู้อยู่อาศัย

ด้วยความอุดมสมบูรณ์ ความกว้างขวางของพื้นที่ที่เหมาะกับการอยู่อาศัย ทำให้คนไทยในอดีต คุ้นเคยกับการเข้าครอบครองที่ดินโดยง่าย แม้จะมีการซื้อขายแลกเปลี่ยนที่ดินบ้าง แต่ก็ไม่ใช่เรื่องยุ่งยาก

จนเป็นที่มาของแนวคิดในการถือครองที่ดิน ที่จะเป็นทรัพย์สินสำหรับลูกหลาน

 

ส่งผลให้เกิดการหักล้างถางพง ปรับเป็นนาไร่ เพื่อเพิ่มผลผลิตเกษตร สำหรับซื้อขายบริโภคภายในชุมชน จนกลายเป็นสินค้าส่งออก เมื่อมีการค้าขายกับต่างประเทศ

ส่งผลให้เกิดการซื้อขายที่ดิน นาไร่ ที่เป็นฐานการผลิตพืชผล เพื่อการบริโภคหรือจำหน่าย

ส่งผลให้เกิดระบบการแบ่งชนชั้นในสังคม ตามสิทธิ์การถือครองที่ดินหรือที่นา ที่รู้จักกันว่า ศักดินา

ส่งผลต่อเนื่องให้เกิดการถือครองที่ดินในเมือง เพื่อเป็นที่อยู่อาศัย ทำธุรกิจการค้าหรือคลังสินค้า

ส่งผลให้เกิดธุรกิจอสังหาริมทรัพย์รุ่นแรก คือ การจัดสรรที่ดินแปลงเล็กๆ สำหรับสร้างที่อยู่อาศัย ที่กลายเป็นรูปสัณฐานของเมืองในปัจจุบัน

ส่งผลให้เกิดโครงการบ้านจัดสรร ธุรกิจซื้อขายบ้านพร้อมที่ดิน และการซื้อผ่อนชำระจนกลายเป็นแบบแผนธุรกิจอสังหาริมทรัพย์

ส่งผลให้เกิดกฎหมายอาคารชุด เพื่อให้สิทธิ์เจ้าของห้องชุดพักอาศัย สามารถครอบครองที่ดินร่วมกันในอาคารพักอาศัยรวม

ส่งผลให้ราคาที่ดินมีมูลค่าเพิ่มมากขึ้น ตามความเจริญของบ้านเมือง โดยเฉพาะพื้นที่ในเมืองย่านธุรกิจ ที่ราคาที่ดินจะสูงมาก ตารางวาละหลายล้านในปัจจุบัน

ส่งผลให้หลายคนอยากรู้ว่า ราคาจะพุ่งไปที่กี่ล้าน เมื่อไหร่จะเป็นจุดสิ้นสุดของระบบถือครองที่ดินแบบฟรีโฮลด์ Freehold

 

เมื่อราคาที่ดินในเมืองสูงมาก ที่ดินในเมืองยังมีจำกัด พื้นที่ส่วนใหญ่ยังเป็นของรัฐ ของทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ของศาสนา ที่ซื้อขายไม่ได้ การถือสิทธิ์ครอบครองที่ดินจึงเปลี่ยนมาเป็นการถือสิทธิ์ระยะยาว ที่รู้จักกันว่า ลิสโฮลด์ Lease Hold

ที่เอื้อประโยชน์ต่อธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ประเภทตึกแถว ศูนย์การค้า และโรงแรม ที่มีข้อดีคือ ต้นทุนค่าที่ดินลดลง

ก่อนหน้านี้ มีโครงการคอนโดมิเนียมบ้างแล้ว ไม่ว่าจะเป็นทั้งโครงการของการเคหะแห่งชาติ ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หรือของทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ต่อไปก็จะมีโครงการของการรถไฟแห่งประเทศไทย การท่าเรือแห่งประเทศไทย ในอนาคต

การถือครองสิทธิ์ระยะยาว ส่งผลให้ต้นทุนคอนโดมิเนียมลดลง ส่งผลให้อุปทานห้องชุดพักอาศัย ราคาถูกลง เหมาะสำหรับคนทำงานภาคบริการ หรือทำให้ห้องชุดพักอาศัยขนาดใหญ่ ที่มีพื้นที่พอเพียงสำหรับครอบครัว

แบบแผนนี้ เกิดขึ้นในต่างประเทศ ในเมืองที่มีความเจริญก้าวหน้า ราคาที่ดินสูงมาก ทำให้การครอบครองที่อยู่อาศัย จะเป็นแบบเช่าระยะสั้น หรือการครองสิทธิ์ที่ระยะยาว

คงเป็นเรื่องที่จะเกิดขึ้นในมหานครของเราต่อไป