ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 27 สิงหาคม - 2 กันยายน 2564 |
---|---|
เผยแพร่ |
บทความพิเศษ
ฟ้า พูลวรลักษณ์
หนังสือเรียนสำหรับเด็ก (๙๓.๑๑)
๑
ในห้องห้องหนึ่ง มีคนหกคนถกเถียงกัน ในนั้นมีสองคนเป็นพี่น้องกัน คนพี่เชื่อในเสรีภาพ ความเสมอภาค และภราดรภาพ แต่คนน้องเชื่อในชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
๒
คนน้องเถียงสู้ไม่ได้ เพราะคนพี่ฉลาดกว่า มีสติปัญญาสูงกว่า เขาจึงเกิดโทสะ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เพราะใจของเขาไม่ยอมรับ ใจขับเคลื่อนโดยตัวมันเอง ไม่ใช่เหตุผล ยิ่งเถียงแพ้ยิ่งโกรธ เกือบจะมีเรื่อง
๓
อีกสองคนคือภรรยาของพวกเขา เป็นพี่สะใภ้กับน้องสะใภ้ สองคนนี้เข้าใจสามีของตน ก็เข้าข้าง แต่พวกเธอมีบุคลิกอ่อนโยน เสียงสนับสนุนนั้นก็อ่อนกว่า อีกสองคนเป็นเพื่อนของพวกเขา แม้จะมีความคิดเห็น แต่ก็เกรงใจ ไม่กล้าออกความคิดเห็นมากนัก
๔
แต่วันนั้น เป็นวันหนึ่งในปี 1820 ในยุคนั้น ความคิดของเสรีภาพ ความเสมอภาค และภราดรภาพ ก็ยังไกลเกิน ในโลกความจริงข้างนอก ความคิดของคนน้องจะชนะ ความคิดของคนพี่ยังเป็นอุดมคติ เหมือนความคิดของชาวกรีกโบราณ ชนชาวกรีกโบราณเป็นชนชาติที่แปลกประหลาด พวกเขามีอุดมคติมากมาย และล้ำยุค แต่มันก็ยังใช้ไม่ได้กับชีวิตจริง
๕
แต่ในปี 2021 โลกเปลี่ยนไปมาก ในหลายประเทศไม่มีพระมหากษัตริย์แล้ว กลายเป็นสาธารณรัฐ ประเทศที่ยังมี ก็อยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญอย่างเคร่งครัด ศาสนาก็เช่นกัน ลดความร้ายกาจรุนแรงลงไปมาก จนกลายเป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งในโลก
แต่แม้ในสามสิ่งนี้ จะอ่อนแรงไปสอง แต่สิ่งที่หนึ่ง คือชาตินั้น กลับยังแข็งแกร่ง ยากยิ่งจะไปล้มมันได้
๖
มองไกลไปข้างหน้าหนึ่งร้อยปี ชาติก็ยังอยู่ หากมองไกลไปหนึ่งพันปี ฉันไม่แน่ใจแล้ว รู้แต่ว่าหากฉีกหน้ากากคำว่าชาติออกไป จะเหลือตัวกู ของกู ซึ่งเป็นสัตว์ประหลาดที่ดิบ ดุร้าย และน่าสะพรึงกลัวยิ่งนัก คำว่าชาติ เป็นเพียงนามสมมุติ ชาติพันธุ์ใดๆ ก็เป็นเพียงสิ่งสมมุติ พรมแดนของประเทศ ก็เป็นสิ่งสมมุติ แต่ตัวกู ของกู สิ่งนี้จริงยิ่งนัก มันเป็นสิ่งสมมุติเหนือสมมุติ ฉันยังมองไม่เห็นวันดับของมันเลย มันจริงเหมือนคลื่นพายุในมหาสมุทร มันเกิดจากความซับซ้อนนานาในจิต ทางพุทธเรียกว่าอาสวะ ยามจะจับต้องตัวมัน จับไม่ได้ ไม่มีอยู่ แต่ยามมันรวมตัวกัน มันก็เกิดปรากฏการณ์พายุ
๗
อุดมคติ คือมหาสมุทรที่ไร้คลื่นลม มันงดงาม มันสงบ แต่ทว่ามันก็จริงเพียงแค่ในบางเวลา ที่คลื่นลมสงบ แต่โดยรวมแล้ว มันก็ยังเป็นเพียงความคิดฝัน
ด้วยเพราะมหาสมุทรจะต้องมีพายุ
๘
ในวันนี้ รอบตัวของฉัน ฉันเห็นผู้คนมายมายแอบฉีดวัคซีน แบบผิดกฎหมาย มีมากมาย ไม่ใช่เป็นหลักร้อยหรือหลักพัน หากแต่เป็นหลักหมื่นหลักแสน มันมีมากมายจนฉันก็ไม่รู้ว่ามีเท่าไร การฉีดแบบลัดคิว การแอบฉีดเข็มสาม เข็มสี่ การแอบฉีดวัคซีนยี่ห้อที่รัฐยังไม่อนุญาต พวกเขาทำกัน และบอกต่อกันว่า คนอื่นๆ ทุกคนก็ทำกัน
ตัวฉันก็พิศวง ว่าวัคซีนเหล่านี้มาจากไหน และทำไมมนุษย์ต้องแอบฉีดด้วย
คำตอบคงมีเรียบง่ายว่า นี้คือตัวกู ของกู นี้คือคลื่นลม
๙
ในบรรดาสามสิ่ง เสรีภาพ ความเสมอภาค ภราดรภาพ ดูเหมือนตัวที่สามจะด้อยสุด เพราะสองตัวแรกก็ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมดแล้ว ตัวที่สามจึงดูเหมือนจะเป็นส่วนเกิน ใส่เข้ามาให้ดูดี ให้ดูครบ แต่ทว่า หากมาคิดถึงตัวกูของกู ก็มีภราดรภาพตัวนี้ ที่สามารถรับมือกับมันได้
หากมองในแง่นี้ ภราดรภาพกลับมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด
อย่างกรณีสองพี่น้องที่ทะเลาะกันนี้ หากพวกเขาตระหนักถึงความรักแห่งความเป็นพี่น้อง ก็ไม่มีเรื่อง แต่หากตัวกูของกูเข้าครอบงำจนหน้ามืด ก็อาจเกิดเรื่องได้
๑๐
ภราดรภาพเป็นตัวเดียวที่ทำลายคอนเซ็ปต์ของชาติได้ ทำให้ทุกชาติพบว่า ที่จริงแล้ว มนุษย์ทุกคนคือพี่น้องกัน ความเป็นชาติเป็นเพียงสิ่งสมมุติ แต่ในโลกแห่งความเป็นจริง มันก็ยังยากมาก มันทำไม่ได้ในสมัยกรีกโบราณ ยังทำไม่ได้ในยุคโรมัน และยังทำไม่ได้ในทุกยุคที่ผ่านมา และยังทำไม่ได้ในอนาคตที่ตาของฉันมองเห็น
๑๑
ผู้นำคนใดที่ไม่มีเสรีภาพ ความเสมอภาค และภราดรภาพในจิตของเขา เขาคือผู้นำที่ไม่มีอุดมการณ์ และความเป็นตัวกูของกู อาจดึงเขาลงให้กลายเป็นคนชั่ว แห้งแล้ง
หากเขามี เขาก็สามารถเป็นอัจฉริยะ เป็นวีรบุรุษที่มีอุดมการณ์
แต่ทว่า งานที่เขาทำ อาจให้ผลตรงข้ามกับสิ่งที่เขาต้องการ ด้วยเพราะตัวกูของกูของประชาชน จะเป็นปฏิปักษ์กับเขา
เขาฝันได้ แต่มันเป็นเพียงความฝัน
๑๒
เรื่องของวัคซีน ยังมีดราม่าอีกเยอะ ยังมีตัวละครอีกมากมาย มีโจร มีคนชั่วร้าย ที่อิงอาศัยความอยากอย่างเหลือแสนของมนุษย์ ที่ต้องการวัคซีน
ตัวฉันไม่ได้อยากได้วัคซีน แต่ก็ยินยอมฉีดวัคซีน เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของสังคม เท่ากับว่าความต้องการฉีดวัคซีนของฉันคือ ๐ หากมนุษย์มีความต้องการฉีดวัคซีน ๕๐% หรือเท่าใดก็แล้วแต่ หากแต่ต่ำกว่า ๑๐๐% ทุกอย่างก็ปกติ เราก็ดำเนินไปตามธรรมชาติ ความตายไม่ใช่สิ่งน่ากลัวอะไร มันคือความธรรมดาที่สุดของชีวิต
แต่ทว่ามนุษย์จำนวนมาก มีความต้องการวัคซีน ๒๐๐% หรือ ๓๐๐% ส่วนเกินนี้เองที่เป็นปัญหา สิ่งที่ล้นออกมานี่เอง ที่ทำให้เกิดช่องทางของมิจฉาชีพ คนโกง คนชั่วร้ายอย่างที่สุด คนเห็นแก่ตัว คนต้องการเอาตัวรอด
๑๓
เราจึงมีคนที่เอาวัคซีนปลอมมาหลอกขาย หรือมีคนสั่งซื้อวัคซีน และโดนเชิดเงินหนี เราจึงมีเสียงโวยวาย ปัญหาเข็มสาม เข็มสี่ ใครได้ฉีดก่อน ฉีดหลัง และจะมีคนเอาวัคซีนด้อยคุณภาพ มาให้รัฐบาลบังคับประชาชนฉีด โดยที่ตัวเองไม่ฉีด
สารพัดความชั่วร้าย การคดโกง จะปรากฏตัวขึ้น มันหากินกับความอยากได้วัคซีนของมนุษย์อย่างล้นหลามนี้นั่นเอง
๑๔
การเมืองจะว่าง่ายก็ง่าย จะว่ายากก็ยาก เพราะว่ามันคือการฟังเสียงที่ลึกที่สุดของประชาชน และความต้องการที่แท้จริงของพวกเขา
การฟังเสียงนี้ ไม่ได้ง่าย แต่หากได้ยินแล้ว ก็จะรู้ว่าควรทำอะไร ประชาชนจะนำทางให้คุณเอง
๑๕
เราไม่สามารถฟังเสียงประชาชน ด้วยการไปทำโพลจากประชาชนหมื่นคน หรือแสนคน ด้วยเพราะแม้แต่คนที่ออกความเห็นเหล่านั้น ก็ไม่แน่ว่าจะเข้าใจความต้องการของตัวเอง เสียงที่คุณต้องการจริงๆ เป็นเสียงบริสุทธิ์ที่อยู่ลึก
๑๖
หากได้ยินเสียงนี้แล้ว ก็จะรู้ว่าสภาพบ้านเมืองตอนนี้เป็นอย่างไร กำลังไปทิศทางไหน การเมืองไม่ใช่การยึดเอาแผนการตัวเองเป็นใหญ่ เอาความคิดตัวเอง ด้วยเพราะในทางการเมือง สิ่งเหล่านั้น ไม่มีสาระอะไรเลย คุณวางแผนจะไปข้างหน้า กำหนดไว้เช่นนั้น ไม่มีความหมายใด ด้วยเพราะแม้แต่กองทัพ ก็คือประชาชน หากใจพวกเขาไม่ต้องการไป กองทัพก็ไม่เดินอยู่ดี ถึงเดินก็ไม่เดินตามเส้นทางที่คุณขีดไว้
๑๗
หากเสียงของประชาชนไม่ต้องการซิโนแวค จะสั่งซื้อไปทำไมมากมาย ต่อให้สั่งซื้อมา ๑๐๐ ล้านโดส ก็จะเหลือ เพราะประชาชนส่วนใหญ่ไม่ยอมฉีด สั่งมาก็เสียเปล่า นี้เป็นตัวอย่างหนึ่งของการไม่ฟังเสียงประชาชน สนใจในแผนของตัวเอง ไม่สนใจเสียงของประชาชน
๑๘
หากประชาชนต้องการประชาธิปไตย ก็ให้พวกเขา จะไปขัดขวางทำไม หากประชาชนไม่ต้องการเผด็จการ ก็อย่ามี คืนอำนาจให้พวกเขา ก็เพียงเท่านั้นเอง นี้คือประชาธิปไตย โดยความหมายที่แท้จริง คือทำตามเสียงประชาชน ทำตามความต้องการของประชาชน ผิดถูกไม่มี ด้วยเพราะทุกแผนการ ปฏิบัติไม่ได้ หากประชาชนไม่ให้ความร่วมมือ ไม่มีกฎหมายใดปฏิบัติได้ ไม่มีรัฐธรรมนูญใดใช้งานได้ มันล้มเหลวก่อนที่จะถึงจุดถูกหรือผิด
๑๙
ผู้นำที่แท้จริง ไม่ใช่คนเก่ง ไม่ใช่อัฉริยะ ไม่ใช่วีรบุรุษ หากแต่คือใครคนหนึ่งที่ยอมรับว่าตัวเองไม่ได้แตกต่างจากคนอื่น ได้ยินเสียงประชาชน เท่านั้นเอง และมีความเด็ดเดี่ยว มุ่งมั่นจะทำตามเสียงนั้น
เสียงนี้มีเสียงซ้อนเสียง มีความลึกเป็นอันมาก
หากคุณคิดแต่เสียงที่ฉาบฉวย ผิวเผิน ก็หลงทางได้ นี้เป็นเสียงแห่งศตวรรษ