ใส่บ่าแบกหาม : 99 Homes

99_Homes_Movie_Posterเธอจ๊ะ

99 Homes เป็นหนังที่เราควรดู มันน่าตื่นเต้นตกใจ สำหรับคนที่กำลังผ่อนบ้าน ไม่มีอะไรน่ากลัวไปกว่านี้อีกแล้ว จะไม่มีอะไรน่ากลัวกว่าการโดนยึดบ้าน

foreclose เป็นคำกริยา แปลว่า ยึดทรัพย์สินไป ในกรณีที่เราไปยืมเงินเขามา แล้วไม่จ่ายคืนตามที่ตกลงกัน ส่วน foreclosure เป็นคำนาม แปลว่า การยึดทรัพย์สินที่จำนองไว้, ใช้เป็นคำกริยาก็ได้

Andrew Garcia มนุษย์แมงมุมของเรา เรื่องนี้แสดงเป็น Dennis Nash ชายหนุ่มผู้ใช้แรงงาน รับจ้างงานก่อสร้างทั่วไป ตอกตะปู ฉาบปูน เดินท่อน้ำ เดินสายไฟ ซ่อมแอร์ ทำได้ทุกสิ่ง ฝีมือก็ดี แต่มาพ่ายแพ้ต่อพิษเศรษฐกิจ เมื่อไม่มีการจ้างงาน ก็ไม่รู้จะไปรับจ้างใครได้ เมื่อไม่มีรายได้ จะเอาเงินที่ไหนไปผ่อนเงินกู้มาซื้อบ้าน

Michael Shannon แสดงเป็น Rick Carver นักธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ เป็นผู้เชี่ยวชาญการยึดบ้าน แกมองเห็นโอกาสที่จะได้ดำเนินการ ด้วยความที่คดียึดบ้านมันมีเยอะมาก ธนาคารก็เปิดโอกาสให้คุณริคทำธุรกิจนี้ได้ ไหนๆ แกก็จะซื้อบ้านต่อจากธนาคารอยู่ดี ก็ให้ไปช่วยยึดให้เลย ยึดแล้วจะจัดการซ่อมแซมเอาไปขายต่อในทันใดก็ตามใจแก ธนาคารก็ได้ลดภาระ

คุณริคแกก็ไม่ได้ใจดีอะไร บ้านบางหลัง พอไปถึง เจ้าของบ้านยิงตัวตายใส่ คุณริคแกก็ไม่ได้สะทกสะท้านสะเทือนใจอะไร

พระเอกของเราต้องมาพบสถานการณ์ยาก เพราะขาดส่งเงินกู้ที่กู้มาซื้อบ้าน จนต้องไปขึ้นศาล

Your Honour, he missed three payments
and is underwater over 80 grand.

ศาลที่เคารพ เขาขาดส่งสามงวด
และยอดเงินเกินราคาตลาด
ซึ่งมากกว่าแปดหมื่นเหรียญ

to be underwater ปกติหมายถึงใต้น้ำ แต่พอมาใช้กับกรณีเงินกู้ จะได้หมายถึง ยอดเงินกู้ของเราเกินราคาบ้านที่เป็นราคาตลาด, เศรษฐกิจทำให้เราอับโชคได้ ตอนซื้อบ้าน ซื้อราคาหนึ่ง พอกาลเวลาผ่านไป เศรษฐกิจตกต่ำจะทำให้บ้านของเราราคาตก จึงกลายเป็นว่าอยู่มาวันหนึ่ง เราเป็นหนี้เกินราคาบ้านที่จะขายได้ ต่อให้ขายบ้านได้ เราก็ยังเป็นหนี้อยู่ดี ร้ายไปกว่านั้น เงินซื้อบ้านใหม่จะไปหาที่ไหนได้อีก

ครอบครัวของเดนนิสก็มีกันสามคน แม่ ผู้ซึ่งรับจ้างทำผม ไม่ได้กิจการใหญ่อะไร เพียงใช้ห้องรับแขกเป็นที่รับทำผมให้ลูกค้าที่บ้าน และมีลูกชายอยู่ชั้นประถม

เดนนิสสู้สุดชีวิตที่จะขอให้ศาลเข้าใจ

Two departments at the same bank
were telling me opposing things.

ธนาคารสองแผนกบอกข้อมูลไม่เหมือนกัน
ศาลไม่ได้สนใจว่าไม่เหมือนกันตรงไหน

They told me not to pay.
เขาบอกว่าไม่ต้องจ่ายก็ได้

ศาลไม่ได้สนใจว่าทำไมธนาคารทำเยี่ยงนี้

ส่วนเดนนิสเอง ก็มาสำเหนียกว่าธนาคารทำเรื่องไม่เข้าท่าก็เมื่อสายไปแล้ว

While I sympathize with your situation
I have 40,000 cases like this
backed up behind yours.

ศาลเห็นใจสถานการณ์ของคุณ
หลังจากคดีคุณ
ศาลมีแบบนี้ค้างอยู่อีก 40,000 คดี

พอคดีมีจำนวนมาก ศาลคล้ายไม่มีเวลาฟังความทางฝั่งคุณเดนนิส ต้องรีบตัดสินใช่ไหม?

I’m ordering you to vacate the premises.
ศาลขอสั่งให้จำเลยออกจากบ้าน

เดนนิสพยายามอ้อนวอนต่อไป ศาลก็ยังสั่งต่อไป

You have 30 days to file an appeal.
จำเลยมีเวลา 30 วันที่จะอุทธรณ์

99_homes_704_2

วันรุ่งขึ้น เดนนิสจึงได้รู้จัก คุณริค คาร์เวอร์ ผู้ซึ่งมาพร้อมกับตำรวจ ตำรวจเรียกคุณริคว่า “boss” เสียด้วยสิ และยังมีทีมช่าง พร้อมมาเปลี่ยนกุญแจบ้านและขนข้าวของออกให้เกลี้ยงบ้านให้

I’m very sorry to tell you that
this home has been foreclosed on
and officially transferred to the bank.

ผมเสียใจที่จะบอกว่า
บ้านหลังนี้ถูกยึด
และตกเป็นของธนาคาร
อย่างเป็นทางการแล้ว

คนมายึดก็พูดจาสุภาพ แต่เรื่องเศร้าของเราคือ เราต้องออกจากบ้านเดี๋ยวนี้เลย

เดนนิสก็มาเข้าใจว่า 30 วันที่อุทธรณ์ได้ มันไม่เกี่ยวกับการถูกขับไล่ออกจากบ้าน

You are trespassing right now.
You are breaking the law.

คุณกำลังบุกรุก
คุณกำลังฝ่าฝืนกฎหมาย

เมื่อวานยังเป็นบ้านของเราอยู่แท้ๆ วันนี้เรากลายเป็นผู้บุกรุกเสียแล้ว

เดนนิสพาแม่และลูกชายไปเช่าโมเต็ล

This motel is half full of people like us.
คนครึ่งโมเต็ลเป็นเหมือนเราเลย

แม่ของเดนนิสสังเกตเห็นก่อนใคร

คนเหมือนเราก็คือคนที่บ้านโดนยึด ต้องพาครอบครัวมาอยู่อย่างแออัดในห้องเดียวกัน

เดนนิสพบว่าเครื่องมือก่อสร้างของตัวเองหาย เดาว่าช่างที่คุณริคพาไปยึดบ้านเมื่อวานน่าจะแอบหยิบไป เลยตามไปทวงที่สำนักงานของคุณริค พอดีกับที่ทางสำนักงานต้องไปยึดบ้าน และต้องการช่างไปทำงาน เดนนิสจึงได้ติดสอยห้อยตามไปทำงานโดยไม่ทันตั้งตัว

ก็ไม่ได้ชอบคุณริคมากมาย แต่เงินก็อยากได้ เงินจะเล็กจะน้อย อย่างน้อยก็เอามาใช้จ่ายได้ในยามจนยากเยี่ยงนี้

คุณริคแกก็ฉลาด มองเห็นหน่วยก้าน เห็นความไม่ย่อท้อต่อการหนักเอาเบาสู้ของเดนนิส ก็เริ่มจากบ้านหลังแรกที่เดินนิสได้มั่วนิ่มไปทำงานนั่นแหละ บ้านที่โดนยึดคงแค้นหนัก ทำบ้านเน่า ด้วยการปล่อยน้ำนอง ราขึ้น เหม็นคลุ้ง ช่างที่ไปด้วยก็ละล้าละลัง เพราะมันเหม็นจนไม่อยากทำ

ก็มีแต่เดนนิสที่พุ่งเข้าใส่ เพราะได้เล็งเห็นแล้วว่า ช่างที่มาด้วยเขาเลือกได้ เขาไม่อยากทำก็ได้ งานนั้นงานเดียว ตกเย็นเดนนิสก็ได้กลับบ้านเอาเงินไปอวดแม่และลูกชาย ได้มาตั้ง 250 เหรียญ

99-homes (2)

ถัดมาอีกวันคุณริคก็เรียกใช้ ให้ไปซ่อมแอร์ที่บ้าน เดนนิสก็ทำเต็มฝีมือ และในที่สุด เดนนิสก็รับการเสนองานจากคุณริค

If you can get attuned
to seeing those kinds of opportunities,
you can get up off your hands and knees
and really start working for me.

ถ้าทำตัวให้คุ้นเคย
กับการมองให้เห็นโอกาสแบบนี้
เราก็เลิกนั่งงอมืองอเท้า
แล้วมาทำงานให้ผมจริงจังได้แล้ว

ฝรั่งมีสำนวน on (your) hands and knees หมายถึง อยู่ที่พื้น หรือนั่งที่พื้นแบบมือเท้าแตะพื้น

คุณริคใช้ get up off your hands and knees หมายถึง เลิกนั่งอย่างนั้น ให้ลุกขึ้นมาได้แล้ว

แล้วเดนนิสก็กลายมาเป็นคนที่ทำหน้าที่ขับไล่ผู้คนออกจากบ้าน เหมือนที่ตัวเองเคยโดนมา

และที่สำคัญต้องเก็บเรื่องงานใหม่นี้ไว้ ไม่ให้แม่และลูกชายได้ล่วงรู้

ฉากคนโดนไล่ออกจากบ้าน ในหนังเขาทำดีทีเดียว สะเทือนใจ ยิ่งเวลาที่คนโดนไล่เป็นคนสูงอายุ คนแก่แล้ว โดนไล่แล้วไม่รู้จะไปไหนได้ มันเศร้าน้ำตาจะไหลเลย

หนังเขาไม่ได้ตัดสินว่าใครถูกใครผิด สถานการณ์บ้านโดนยึดมันเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย และมันเลวร้าย เป็นความสูญเสีย

เราต้องเตรียมตัวไว้ในยามสถานการณ์ปกติ กฎหมายว่าอย่างไร?

ทางออกมีทางไหนได้บ้าง?

โดยเฉพาะถ้าเราต้องเสียบ้านไปจริงๆ เราต้องทำอย่างไร?

ฉันเอง