สมเด็จพระราชาธิบดี สุลต่าน อับดุลเลาะห์ สุลต่าน อาหมัด ชาห์ ประกาศภาวะฉุกเฉินทั่วมาเลเซีย ตามคำร้องขอของมูห์ฮิดดิน ยัสซิน นายกรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 12 มกราคมที่ผ่านมา

เหตุผลหลักที่นายกรัฐมนตรีมาเลเซียอ้างเอาไว้ในคำขอพระราชทานพระราชอำนาจประกาศภาวะฉุกเฉินครั้งนี้ก็คือ เพื่อต่อสู้กับการแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกใหม่

ที่น่าสนใจอย่างยิ่งก็คือ การประกาศภาวะฉุกเฉินครั้งนี้มีขึ้นหลังจากที่ผู้นำมาเลเซียประกาศบังคับใช้มาตรการ “ล็อกดาวน์” ทั่วประเทศ ปิดกิจการธุรกิจทั้งหมด พร้อมกับออกมาเตือนว่าระบบสาธารณสุขของประเทศกำลังจะ “พังทลาย” อยู่รอมร่อ

ในวันที่ประกาศภาวะฉุกเฉิน มาเลเซียมียอดติดเชื้อรายวันเพิ่มขึ้นถึง 3,309 ราย สูงสุดเป็นประวัติการณ์ ทำให้ยอดติดเชื้อสะสมในประเทศอยู่ที่ 141,000 รายเข้าไปแล้ว

 

นายกรัฐมนตรียัสซินแถลงทางโทรทัศน์ที่ถ่ายทอดสดออกไปทั่วประเทศว่า ภาวะฉุกเฉินดังกล่าวนี้จะคงอยู่ยาวไปจนถึงวันที่ 1 สิงหาคมปีนี้ พร้อมกับยืนยันด้วยว่า รัฐสภาของมาเลเซียจะถูกระงับอำนาจและการดำเนินงานเป็นการชั่วคราวภายใต้ภาวะฉุกเฉินนี้ไปจนถึงวันสิ้นสุดภาวะฉุกเฉิน

แต่รัฐบาลพลเรือนของตนจะยังคงปฏิบัติหน้าที่บริหารประเทศต่อไป

“การประกาศภาวะฉุกเฉิน…ไม่ใช่การยึดอำนาจโดยทหาร และจะยังไม่มีการบังคับใช้เคอร์ฟิวอีกด้วย”

ยัสซินระบุ

 

มูห์ฮิดดิน ยัสซิน ก้าวขึ้นสู่ตำแหน่งด้วยการ “ยกทีม” แปรพักตร์จากพรรคร่วมรัฐบาลชุดก่อนภายใต้การนำของมหาธีร์ โมฮัมหมัด และกำลังเผชิญกับสถานการณ์คล้ายคลึงกันด้วยตัวเองบ้าง เมื่อบรรดาพันธมิตรพากันทยอยลาออกจากตำแหน่ง จนเสียงข้างมากที่เคยมีในสภาพ “ปริ่มน้ำ” ก่อนหน้านี้กลายเป็นรัฐบาลเสียงข้างน้อยที่พร้อมจะล้มทั้งยืนได้ตลอดเวลา

ก่อนหน้าที่จะมีการประกาศภาวะฉุกเฉิน ยุติอำนาจหน้าที่ของสภา นักวิเคราะห์หลายคนเชื่อว่ารัฐบาลยัสซินกำลังมาถึงจุดจบ และการเลือกตั้งครั้งใหม่จำเป็นต้องมีขึ้นอย่างแน่นอน

รัฐบาลมาเลเซียเอาตัวรอดจากความท้าทายในสภาแบบฉิวเฉียดมาแล้วหลายครั้งหลายหน นับตั้งแต่ก้าวขึ้นสู่อำนาจเมื่อราว 10 เดือนก่อนหน้านี้

สภาพง่อนแง่นของรัฐบาลนี่เอง ที่ทำให้แม้จะยืนยันว่าการเลือกตั้งทั่วไปในมาเลเซียจะมีขึ้นอย่างแน่นอน “ในทันทีที่โควิด-19 อยู่ในความควบคุม” แต่ความเคลื่อนไหวครั้งนี้ของรัฐบาลก็กลายเป็นเป้าวิพากษ์วิจารณ์อย่างช่วยไม่ได้

รัฐบาลถูกตั้งคำถามเอาว่า ที่ว่า “ฉุกเฉิน” นั้น อะไรกันที่ “ฉุกเฉิน”?

สถานการณ์โควิดหรือความมั่นคงของรัฐบาลกันแน่

หากสถานการณ์โควิด-19 เหลือกำลังจริงอย่างที่อ้าง ทำไมต้องระงับอำนาจหน้าที่ของรัฐสภาไปด้วย และทำไมต้องใช้ภาวะฉุกเฉินยืดยาวไปถึงครึ่งปีอย่างนี้?

 

อันวาร์ อิบราฮิม ผู้นำฝ่ายค้านคนสำคัญยืนยันว่าการกระทำของรัฐบาลครั้งนี้เป็นความพยายามยึดอำนาจให้อยู่ในมือรัฐบาลแบบเบ็ดเสร็จ เหตุผลของรัฐบาล “ยอมรับไม่ได้” เพราะแค่การล็อกดาวน์บางส่วนอย่างที่ประกาศไปก่อนหน้านี้ก็สามารถรับมือได้เหลือเฟือแล้ว

การประกาศใช้ภาวะฉุกเฉิน จึงเป็นเพียงเรื่องการเมือง เป็นเรื่องของความพยายามรวบอำนาจเพื่อให้มูห์ฮิดดิน ยัสซิน “สามารถทำอะไรก็ได้ตามใจปรารถนา” ของตัวเองเท่านั้นเอง

อันวาร์ยืนยันว่า การประกาศภาวะฉุกเฉินครั้งนี้เป็นความพยายามเพื่อ “เซฟตัวเอง” ของนายกรัฐมนตรี โดยที่ผลักภาระให้ไปตกอยู่ที่ประชาชน

และเตือนนายกรัฐมนตรีมาเลเซียเอาไว้เป็นการท้าทายอย่างตรงไปตรงมาว่า

“อย่าซ่อนตัวอยู่หลังโควิด-19 อีกเลย”