ไหนๆ ก็เขียนเรื่องหนักๆ ติดๆ กันมาหลายสัปดาห์แล้ว ตอนนี้ก็เลยถือโอกาสเขียนอะไรที่มันเบาสมองกันบ้างอะไรบ้าง

เมื่อปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมามีข่าวฮาๆ ที่แชร์กันให้ขรมทางโซเชียลเน็ตเวิร์ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแวดวงศิลปะ

เรื่องของเรื่องก็คือมีเด็กวัยรุ่นชาวอเมริกันสองคนเกิดนึกอุตริเอาแว่นตาไปวางลงบนพื้นห้องแสดงงานในพิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ในเมืองซานฟรานซิสโก (SFMOMA) แล้วแอบดูปฏิกิริยาของผู้คนที่เข้ามาดูงาน

ซึ่งผลลัพธ์ที่ได้ก็ออกมาเกินคาด เพราะไม่กี่นาทีหลังจากนั้นก็มีคนสังเกตเห็นมันและหยุดยืนดู เพราะคิดว่าแว่นตาอันนี้เป็นงานศิลปะจัดวางชิ้นหนึ่งที่แสดงในนิทรรศการที่พิพิธภัณฑ์จัดขึ้น

อีกไม่นานคนดูก็เพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็นฝรั่งมุง บางคนหยุดยืนดูหลายนาที บ้างก็ออกความเห็นวิพากษ์จารณ์งานศิลปะ (กำมะลอ) ชิ้นนี้อย่างออกรส

บ้างก็ถึงกับนั่งคูดคู้ลงเล็งกล้องถ่ายภาพมันเลยทีเดียว

โดยเด็กหนุ่มวัยทีนสองคนอย่าง เควิน หยวน (Kevin Nguyen) และ ทีเจ คายาธาน (T.J. Khayatan) ได้ไอเดียนี้มาจากการที่พวกเขาเข้าไปดูงานศิลปะร่วมสมัยที่แสดงในพิพิธภัณฑ์แห่งนี้แล้วเกิดความไม่อินเอาเสียเลย พวกเขาเลยนึกสนุกทำการทดลองทางศิลปะขำๆ นี้ขึ้นมา โดยอ้างว่าเพื่อเป็นการทดสอบความสามารถในการสร้างความประทับใจแก่ผู้ชมของพวกตน (อ่านะ) และแอบถ่ายภาพผลการทดลองนี้ แล้วโพสต์ลงทวิตเตอร์ของเขาในวันที่ 24 พฤษภาคมที่ผ่านมา

เพียงแค่สามวันก็มีคนรีทวีตมากกว่า 50,000 ครั้ง หนำซ้ำทวิตเตอร์ของ SFMOMA เองก็รับลูกมุขนี้ด้วยการทวีตตอบว่า “หรือจะมี มาร์เซล ดูชองป์ อยู่ในหมู่พวกเราด้วย?”

“เอาจริงๆ ผมตั้งใจให้มันเป็นงานศิลปะชิ้นหนึ่งน่ะนะ ผมว่าทุกอย่างสามารถเป็นศิลปะได้ ตราบใดที่คุณเป็นคนจัดการให้มันถูกพบเห็น และช่วยให้ผู้คนได้เห็นในสิ่งที่คุณมองเห็น” หนุ่มน้อยหยวนกล่าว

“แต่ตอนกลับไปเอาแว่นคืนมานี่ออกจะเป็นอะไรที่กระอักกระอ่วนอยู่เหมือนกัน ผมรอให้คนเดินออกไปจนหมดแล้วเดินกลับไปหยิบแว่นขึ้นมาสวม แล้วก้มหน้าเดินจ้ำอ้าวออกมา แต่ก็มีคนสองสามคนในนั้นมองเห็นแล้วหัวเราะขำผม เพราะเขารู้ว่าอะไรเป็นอะไร”

หยวนกล่าวทิ้งท้าย

ด้วยผลลัพธ์และปฏิกิริยาเหนือความคาดหมายที่ได้รับ ทำให้สองหนุ่มน้อยวัยเกรียนริทำการทดลองศิลปะกำมะลอของพวกเขาอีกครั้งด้วยการเอาวัตถุอื่นๆ เช่น หมวกแก๊ป เศษขยะ ไปวางอีก

แต่ก็ไม่มีอะไรดึงดูดความสนใจผู้คนได้เท่ากับตอนที่เขาเอาแว่นตาไปวางได้อีกเลย

ปฏิบัติเกรียนศิลปะกำมะลอในพิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ของหนุ่มน้อยจอมซุกซนสองคนนี้ทำให้เราอดนึกไปถึงงานศิลปะที่เคยเขียนถึงไปในตอนก่อนหน้าไม่ได้

นั่นก็คืองาน readymades ของแบดบอยแห่งวงการศิลปะอย่าง มาร์แซล ดูชองป์ ที่หยิบเอาของสำเร็จรูปดาษดื่นสามัญที่หาซื้อได้ตามร้านค้าทั่วๆ ไปอย่าง พลั่วตักหิมะ กรงนก ที่เสียบขวดไวน์ เก้าอี้ ล้อจักรยาน หรือแม้แต่ โถฉี่ ที่ไม่น่าจะเป็นศิลปะไปได้เอามาทำให้กลายเป็นงานศิลปะจนโด่งดังคับโลก

และงาน One and Three Chairs ของ โจเซฟ โคซุธ ที่หยิบเอาเก้าอี้ธรรมด๊าธรรมดามาวางในหอศิลป์และพิพิธภัณฑ์จนกลายเป็นผลงานศิลปะชื่อดังที่เป็นหลักไมล์ของงานศิลปะแนวคอนเซ็ปชวลไปในที่สุด

ดีไม่ดีหนุ่มน้อยสองคนนี้อาจจะกลายเป็นศิลปินชื่อดังในอนาคตไปด้วยเหมือนกันก็เป็นได้ ใครจะไปรู้!

และเหตุการณ์นี้ก็เป็นการตอกย้ำความเชื่อมั่นของเราอีกคำรบหนึ่งว่า “อะไร(แม่ง)ก็เป็นศิลปะ” ไปได้จริงๆ

ว่าไหมครับท่านผู้อ่าน?