ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 10 - 16 กรกฎาคม 2563 |
---|---|
คอลัมน์ | เสฐียรพงษ์ วรรณปก |
เผยแพร่ |
สูตรสำเร็จในชีวิต (19)
การงดเว้นจากบาป (2)
คราวที่แล้วได้พูดถึงบาปในแง่พุทธกับแง่คริสต์ศาสนาไม่เหมือนกัน
คริสต์ถือว่ามนุษย์มีบาป ที่พระเจ้าสาปติดตัวมาตั้งแต่เกิด และไม่สามารถขจัดบาปนั้นออกด้วยตนเองได้ นอกจากพระเจ้าจะกรุณานำออกให้
พุทธศาสนาถือว่าบุญหรือบาปมนุษย์ทำด้วยตัวเอง ตนทำบาปเองก็เศร้าหมองเอง ตนทำดีเองก็ผ่องแผ้วเอง ตัวเราเป็นที่พึ่งของตัวเราเอง
พูดอีกนัยหนึ่งก็ว่า มนุษย์เป็นพระเจ้าตัวเองนั่นแล
มีผู้ถามว่า คนเราทำดีลบล้างความชั่วได้หรือไม่
หลายท่านคงตอบว่า ไม่ได้ ทำดีก็ต้องดี ทำชั่วก็ต้องชั่ว ทำดีแล้วจะกลายเป็นชั่ว หรือทำชั่วจะกลายเป็นดีได้อย่างไร
ดูเผินๆ ก็น่าจะอย่างนั้น แต่ถ้าคิดอีกที ทุกอย่างเป็นอนิจจัง ไม่คงที่ กฎแห่งกรรมก็เป็นอนิจจังเช่นเดียวกับสิ่งอื่น
นั่นคือกรรมดีย่อมเปลี่ยนแปลงเป็นกรรมชั่วได้
กรรมชั่วย่อมเปลี่ยนแปลงเป็นกรรมดีได้
หากทุกอย่างเที่ยงแท้ไม่เปลี่ยนแปลงแล้วไซร้ คนเราก็ไม่มีโอกาสพัฒนาให้เปลี่ยนแปลงไปในทางดีขึ้นจนบรรลุมรรคผลนิพพานน่ะสิ
นี่เพราะทุกอย่างเปลี่ยนแปลงได้ คนจึงเปลี่ยนพฤติกรรมของตนให้ดีขึ้นเรื่อยๆ ได้
สมมุติว่าน้ำในสระสกปรก วิธีที่จะทำน้ำในสระให้สะอาดอาจทำได้โดยไขน้ำที่สะอาดเข้าเป็นจำนวนมาก ปริมาณน้ำที่สะอาดเข้าไปมากเข้า ก็จะทำให้น้ำเดิมที่สกปรกจางหายไป น้ำในสระก็จะใสสะอาดขึ้น
ถ้าถามว่า ความสกปรกที่มีอยู่ในสระเดิมหายไปไหน ตอบว่าไม่ได้หายไปไหน ก็อยู่ในนั้นแหละ แต่ได้จางหายไปรวมเป็นเนื้อเดียวกับน้ำที่เข้ามาใหม่นั้นเอง
บาปหรือความชั่วที่คนทำก็อยู่ในตัวคนนั้นแหละ ถ้าคนนั้นทำดีอย่างอื่นเพิ่มขึ้นมากเข้าๆ ความดีนั้นจะไปละลายบาปหรือความชั่วนั้นให้จางลงจนลบหายไปในที่สุด
อย่างนี้ไม่เรียกทำดีล้างความชั่วแล้วจะเรียกอะไรเล่าครับ พระพุทธองค์ยังตรัสเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้ว่า
ยสฺส ปาปํ กตํ กมฺมํ กุสเลน ปหียติ
โสมํ โลกํ ปภาเสติ อพฺภา มุตฺโตว จนฺทิมา
คนใดทำความชั่วไว้ ละได้ด้วยการทำดี คนนั้นย่อมทำโลกนี้ให้สว่างไสว ดุจพระจันทร์พ้นจากเมฆหมอกฉะนั้น
พระองคุลิมาลเป็นตัวอย่างของคนที่ทำชั่วมามาก แต่ในที่สุดละได้ด้วยการทำความดี คนเช่นนี้เข้าตำรา “ต้นคดปลายตรง” คืออดีตเหลวแหลก แต่ปัจจุบันทำแต่สิ่งดีงามน่าสรรเสริญ องคุลิมาลหลังจากบวชแล้วได้รำพึงความในใจออกมาเป็นบทกวีว่า
เมื่อก่อนฉันคือโจรองคุลิมาลผู้ดุร้าย เวียนว่ายลอยคอกลางกระแสตัณหาใหญ่
ได้อาศัยพระพุทธองค์เป็นที่ยึดเกาะอันมั่นคงและปลอดภัย
บัดนี้ฉันนั่งเป็นสุข นอนเป็นสุข พ้นเงื้อมมือมารร้าย
อโห น่าอัศจรรย์ใจ!
พระกรุณาอันยิ่งใหญ่ของพระศาสดา
ครับ งดเว้นบาปได้ ไม่ว่าบาปใหญ่บาปน้อย ดำเนินชีวิตในทางแห่งความดีแล้วชีวิตจะประสบความสุข