ฉัตรสุมาลย์ : จะเลิกหรือจะเลื่อน

ช่วงนี้เป็นช่วงที่ต้องตัดสินใจอย่างที่จ่าหัวเรื่องไว้นั่นแหละค่ะ

มีใครจะรู้ล่วงหน้าบ้างว่า คุณโควิดจะมาเยี่ยมแบบกะทันหันเช่นนี้ เดือนพฤศจิกายน 2562 ยังไปเมืองจีนอยู่เลย พอคล้อยหลังกลับมาเมืองไทยเท่านั้น ก็เกิดเหตุการณ์เช่นนี้

ต้นเดือนมีนาคม ผู้เขียนยังอยู่อินเดีย ไปประชุมเรื่องภิกษุณี แล้วก็ไปตื่นเต้นกับการขุดค้นเมืองศีรปุร์ที่เพิ่งเล่าไปให้ฟังหยกๆ ในเล่มที่เพิ่งผ่านมา

หลังจากไปศีรปุร์ต้นเดือนมีนาคม ยังมีงานประชุมสำคัญอีกงานหนึ่งที่ตั้งตารอมาก คืองานประชุมนานาชาติของชาวพุทธที่มีองค์ทะไลลามะเสด็จมาเปิดงานที่ราชคฤห์ คราวก่อน พ.ศ.2560 ท่านประทับอยู่กับเราตลอดงาน ท่านธัมมนันทาได้รับนิมนต์กะทันหันขึ้นไปกล่าวสัมโมทนียกถา อะไรประมาณนั้น และองค์ทะไลลามะมอบพระพุทธรูปเป็นของที่ระลึกให้ด้วย

คราวนี้ก็ตื่นตาตื่นใจจะไปอินเดียอีก โดยคิดว่า อินเดียมีคนที่ติดเชื้อไวรัสเพียงสองคนที่เมืองโกลกัตตา ที่เพิ่งเดินทางกลับจากศีรปุร์ก็ผ่านโกลกัตตาเหมือนกัน ยังไม่น่าจะมีปัญหา

เพื่อนชาวอินเดียก็บอกว่า อาหารที่เขากินนั้น เข้าขิง อาบน้ำก็ต้มใบสะเดา เขาถึงจัดการกับโควิดได้ ปล่อยให้โควิดลามไม่ได้ เพราะอินเดียมีประชากร 1,300 ล้านคน คนจนนอนข้างถนนก็ยังมากอยู่ อาหารและการกินอยู่ของเขา เขาไม่กินร่วม แต่ละคนกินเฉพาะถาดของตัวเอง ที่เพิ่งเล่าไปครั้งก่อนนะคะ

เออ แน่นอน อินเดียจัดการโควิดได้

 

นั่นเป็นเพียงความคิดตอนต้นเดือนมีนาคม ช่วงนั้นเริ่มมีข่าวแล้วว่า มีเศรษฐีที่กลับมาจากทางตะวันตกที่ไม่รู้ตัวว่าเป็นพาหะ กลับมาก็จัดงานปาร์ตี้ใหญ่ฉลองวันเกิดที่นิวเดลี ซึ่งเป็นเมืองหลวง ที่มีผู้คนหนาแน่นถึง 11 ล้านคน เลยคราวนี้เริ่มกระจายออกไปในวงกว้าง

งานที่ท่านธัมมนันทารับนิมนต์นั้น ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลอินเดีย ก็รอตั๋วเครื่องบินเท่านั้นเองก็จะไปแล้ว งานที่จะขึ้นไปบรรยายก็ส่งต้นฉบับไปให้เจ้าภาพแล้ว

กลางเดือนมีนาคมนั้นเอง ทางเจ้าภาพประกาศขอเลื่อนงานประชุมออกไป

เริ่มต้นจากคณะรัฐมนตรีขององค์ทะไลลามะถวายคำแนะนำว่า ท่านไม่ควรมา เพราะอายุมากแล้ว

การเดินทางจากเมืองธรัมศาลา รัฐหิมาจัลประเทศที่ท่านประทับอยู่นั้น อยู่ทางเหนือของอินเดีย ต้องบินมาต่อเครื่องที่กรุงนิวเดลี ไปเมืองปัตนะ

จากนั้น จะต้องประทับรถยนต์ไปอีก 2 ชั่วโมงจึงจะถึงราชคฤห์ ซึ่งเป็นเป้าหมายเมืองที่จัดประชุม

คณะผู้จัดก็เกร็งจนตัวลีบเหมือนกัน ตอนนั้น ผู้เข้าร่วมจากต่างประเทศเริ่มถอนตัว เพราะคุณโควิดเริ่มรุกหนักขึ้น กลัวจะติด และกลัวจะเป็นพาหะแพร่เชื้อโดยไม่ได้ตั้งใจ

อีกอย่างหนึ่งคนที่มีชื่อเสียงให้ได้รับเชิญในงานระดับช้างอย่างนี้ ก็ล้วนแต่สูงอายุกันทั้งนั้น

ตกลง IBC International Buddhist Conference ที่จะจัดวันที่ 25 มีนาคม 2563 ที่นครราชคฤห์ ของพระเจ้าพิมพิสาร ประกาศเลื่อนออกไป

 

ลูกชายของผู้เขียนที่เคยเป็นนักศึกษาจากอินเดียก็ออกปากว่า คราวนี้ไม่อยากให้ไป พอทางเจ้าภาพเลื่อนการประชุม ลูกชายน่าจะถอนหายใจด้วยความโล่งอก

เวลาที่ประกาศเลื่อนแบบนี้ อย่าไปถามว่าเลื่อนออกไปเมื่อไรคะ

สถานการณ์แบบนี้ จะมีใครรู้ไหมนี่

ที่วัตรทรงธรรมกัลยาณีเองมีการบรรพชาสามเณรี วันที่ 6 เมษายน ดูสถานการณ์โดยภาพรวมแล้ว คณะสงฆ์ร่วมพิจารณาด้วยกัน เวลาที่จัดงานบรรพชาแบบนี้ คราวนี้ มีผู้สมัคร 30 คน คิดคร่าวๆ ว่า แต่ละคนจะมีญาติพี่น้องมาร่วมอีกคนละ 5 คน หมายความว่า เราจะมีผู้คนมากหน้าหลายตามารวมกันอยู่ถึง 200 คน

หากมีใครเอาไวรัสมาแพร่เพียงคนเดียว เราจะตามหาต้นตอได้ไหม

คิดภาพตามแล้วสยอง เราจะรับผิดชอบไม่ได้จริงๆ

ลำพังสามเณรีที่บวชแล้วอยู่กับเรา 9 วัน หากหนึ่งในนั้นเป็นพาหะ แล้วมาออกอาการเอาตอนบวชไปได้ 2 วัน คราวนี้ต้องปิดวัตรทรงธรรมฯ เลย

จุดอ่อนก็มีอยู่ที่คุณโควิดชอบ คือมีคนแก่ แก่จริงๆ ไม่ต้องไปเรียกให้สุภาพว่าผู้สูงวัย อย่างน้อย 5 คน/รูป ตั้งแต่ 80 ลงมา ประมาณนั้น

คิดกันอยู่พักใหญ่ ลงคะแนนเสียงว่า

ให้ยกเลิกไปก่อน

คราวนี้ไม่ได้เลื่อน เพราะงานบรรพชาอย่างนี้ ที่วัตรจัดกันเป็นประจำ ปีละสองครั้ง เดือนเมษายน หน้าร้อน กับเดือนธันวาคม ในหน้าหนาว

 

เมื่อยกเลิกการบรรพชาที่วัตรทรงธรรมกัลยาณีเองแล้ว ท่านธัมมนันทายังต้องมีคิวที่จะต้องลงไปเป็นปวัตตินีบวชสามเณรีให้ที่จังหวัดสงขลา ทั้งที่เกาะยอ และที่ อ.สทิงพระ ทั้งสองแห่งยังยืนยันที่จะจัดงานบรรพชาเอง โดยนิมนต์พระผู้ใหญ่มานั่งเป็นสักขีพยานให้

ทั้งสองแห่งนี้ กำหนดวันที่ 31 มีนาคม และ 1 เมษายน ตามลำดับ

ระหว่างนั้น ทางสงขลาบอกมาว่าทางปักษ์ใต้เรียบร้อยดี ไม่เหมือนทางภาคกลาง เขายังจัดการบรรพชาได้ ปลอดภัยดี

ประเดี๋ยวเดียวก็มีข่าวมาว่า คนที่ไปทำพิธีทางศาสนาที่มาเลเซียกลับเข้ามาพร้อมโควิด

ทางสทิงพระแจ้งมาว่า ตอนนี้ขอยกเลิกการบรรพชาเหมือนกัน

จนกระทั่งท่านนายกฯ ประกาศปิดกรุงเทพฯ ทางเกาะยอจึงปิดประกาศยกเลิกการบรรพชาตามไปด้วย

เรียกว่า ตามข่าวกันอย่างกระชั้นชิดมาก

งานใหญ่อีกงานหนึ่ง เป็นงานที่จัดรายปี คือ International Monastic Training การอบรมนานาชาติสำหรับนักบวช

เดิมนั้น จัดตลอดพรรษา มีภิกษุณีที่มาร่วมจากศรีลังกา เวียดนาม และอินเดีย แต่มีปัญหาเรื่องการต่อวีซ่า ถูกปรับกันระนาว ก็เลยปรับให้ช่วงอบรมสั้นลง เหลือ 15 วัน ในเดือนมิถุนายนของทุกปี

งานนี้ก็ขอยกเลิกไป ชาวต่างชาติที่สมัครไว้เรารีบบอกไปก่อนที่เขาจะเตรียมการเดินทางจริง แล้วเตรียมการเดินทางก็ยาก เพราะสายการบินยกเลิกไปหลายสาย ทั้งเข้าทั้งออก

 

งานใหญ่อีกงานหนึ่งที่จัดปลายปี 2563 ตอนแรกนึกว่ายังคงจัดได้เพราะอยู่ปลายปี คือวันที่ 7-8 พฤศจิกายน งานนี้เรียกย่อๆ ว่า ABC Asian Buddhist Connection Conference คราวนี้เป็นครั้งที่ 4

เรายังคิดเข้าข้างตัวเองว่า เหตุการณ์น่าจะดีขึ้นหลังจากเดือนเมษายน ก็ตามข่าวว่าท่านนายกฯ ท่านปิดกรุงเทพฯ ถึงสิ้นเมษายน คิดซื่อๆ ไม่เข้าใจสภาวการณ์แวดล้อม

พอสายการบินออกมาประกาศยกเลิกการบินเข้า-ออกจนถึงสิ้นตุลาคม เมื่อนั้นแหละ ถึงบางอ้อว่า เออ ไม่มีเครื่องบินบินเข้าบินออก แล้วเราจะไปเนปาลได้ไหมเนี่ย

อ้าว การบินไทยก็ปลดพนักงาน ยกเลิกเส้นทาง อ้าว ลามปามไปถึงเปลี่ยนเจ้าของผู้ถือหุ้น ฯลฯ โอยๆๆ ทำไมมันเป็นไฟลามทุ่งเชียวหนอ เศรษฐกิจล้มระเนระนาด

วันนี้ (5 เมษายน 2563) เนปาลยังมีผู้ติดเชื้อเพียง 3 คน ขยับขึ้นมาจาก 1 คน เนปาลกับภูฐาน ตัวเลขใกล้เคียงกัน แต่เป็นห่วงเนปาลมากกว่า เพราะการเมืองของเขายังไม่เสถียร ตั้งแต่แผ่นดินไหวคราวก่อน ในมหาวิทยาลัยของรัฐยังไม่ได้มีการปรับปรุงซ่อมแซมอาคารที่พังเพราะแผ่นดินไหวเลย

ท่านธัมมนันทาส่งอีเมลไปทางเจ้าภาพท้องถิ่นทางเนปาล คือ มหาวิหารอักเษศวร ว่าขอเลื่อนการประชุมนานาชาติที่จะจัดเดือนพฤศจิกายนศกนี้ออกไปก่อน

ล.ที่สามตามมาเลยค่ะ คือ โล่งอก ด้วยกันทั้งสองฝ่ายเลย

 

ยอมรับความจริงนะ ในสถานการณ์เช่นนี้ แม้เราบอกว่า เราพร้อม เราจัดได้ ปลายปีก็คลี่คลายแล้ว แต่สถานภาพทางเศรษฐกิจที่ต้องกระทบกับทุกคน เพราะเป็นการประชุมนานาชาติ ชาวต่างชาติที่จะมา

หลายคนจะมาได้เพราะขอทุนเดินทางจากทางการของประเทศนั้นๆ แต่เมื่อทุกประเทศต้องเทกระเป๋าไปในทางสาธารณสุขเพื่อช่วยชีวิตประชากรแล้ว ก็ยังต้องประคองเศรษฐกิจของแต่ละประเทศไปให้ได้ ขึ้นอยู่กับความสามารถของรัฐบาลในแต่ละประเทศจริงๆ

อ้าว ตอนนี้ก็ปิดวัตร ไม่มีอะไรทำเหรอ

หามิได้เลย ตอนนี้พระเณรก็ขยันเล่าเรียนหนังสือกัน อ่านหนังสือเล่มที่อยากอ่าน แล้วยังไม่ได้อ่านด้วยว่าไม่มีเวลา ฯลฯ มีงานให้ทำอีกเยอะ เดี๋ยวเล่าให้ฟังคราวหน้าว่า พระท่านทำอะไรกันบ้างในช่วงเมษายนที่ปิดเมือง ปิดวัตรนะ

ตอนนี้ทั้งเลิกและทั้งเลื่อนออกไปหมดแล้ว