สังคมไทยได้ผจญกับโรคระบาดร้ายแรงมานานนับแต่สมัยโบราณ

คอลัมน์ “มองไทยใหม่” จะไม่ขอย้อนกลับไปถึงสมัยอยุธยา

แต่จะขอย้อนไปสู่ พ.ศ.๒๕๔๖ ที่เคยเขียนถึง SARS และ พ.ศ.๒๕๕๘ ที่เคยเขียนถึง MERS

เวลาผ่านไปอีก ๕ ปี ถึง พ.ศ.๒๕๖๓ ก็ต้องมาเขียนถึง COVID-19

คําว่า SARS ย่อมาจาก Severe Acute Respiratory Syndrome ซึ่งชมรมชีวจิต เคยอธิบายไว้ในไทยรัฐ ฉบับวันที่ ๒๗ เมษายน ๒๕๔๖ ว่า เป็นคำเรียกรวมๆ หาความหมายตรงๆ ไม่ได้ เพราะ Severe แปลว่า “ร้ายแรง” Acute แปลว่า “เฉียบพลัน” Respiratory แปลว่า “เกี่ยวกับระบบหายใจ” และ Syndrome แปลว่า “อาการรวมๆ ของโรคต่างๆ หรืออาการต่างๆ มารวมกัน”

ที่กำหนดให้เรียกว่าโรคซาร์สนั้นก็เป็นวิธีการใช้ภาษาอย่างหนึ่งเพื่อมิให้เกิดความตระหนก ในทางภาษา คำว่า “โรคหวัดมรณะ” ฟังดูน่ากลัวกว่า “โรคซาร์ส” เพราะชื่อหลังฟังแล้วไม่รู้เรื่อง

เนื่องจากชื่อโรคนี้มาจากตัวย่อภาษาอังกฤษ เมื่อแทนที่ตัวอักษรโรมันด้วยอักษรไทยเรียบร้อยแล้ว เราก็จัดการปรับรูปให้เข้ากับวิธีอ่านในภาษาไทย นั่นคือ ภาษาไทยมีตัวสะกดได้เพียงตัวเดียว (เสียงเดียว) อะไรที่เกินไปก็ให้ใส่เครื่องหมายทัณฑฆาตกำกับไว้ เพื่อบอกให้ทราบว่าไม่ต้องออกเสียง แต่เก็บรูปไว้เพื่อให้รู้ว่าเดิมมาจากไหน

คำว่า SARS เขียนว่า ซาร์ส โดยมี ส เสือ เป็นตัวสะกด เช่นเดียวกับคำว่า สาส์น และ กอล์ฟ ซึ่งอ่านเหมือนกับเขียนว่า “สาน” และ “กอฟ”

ฉะนั้น คำว่า “ซาร์ส” ก็น่าจะอ่านเหมือนกับเขียนว่า “ซาส” ถ้าจะเทียบกับคำอื่นๆ ในภาษาไทยก็น่าจะตรงกับ “ซาด” ในคำว่า “ซูดซาด” หรือ “ซู้ดซ้าด” ส่วนจะเลือกอ่านว่า [สาด] หรือ [ซ้าด] ก็แล้วแต่ความนิยม ส่วนใครจะออกเสียงซู่ซ่าข้างท้ายด้วยก็คงไม่มีใครว่า หรือถ้าใครจะพยายามออกเสียง ร แทรกด้วยก็แล้วแต่ความสามารถ

แต่ส่วนใหญ่จะหยุดที่ ร์ แล้วทิ้ง ส ที่ตามมา จึงออกเสียงว่า [ซา]

ในกรณีของคำว่า MERS ซึ่งย่อมาจาก Middle East Respiratory Syndrome นั้นอาจจะเขียนได้ ๒ อย่างคือ เมิร์ส หรือ เมอร์ส

ถ้าเขียนว่า เมิร์ส ก็น่าจะออกเสียงว่า [เมิด] เปรียบเทียบกับคำว่า เลิศ

ถ้าเขียนว่า เมอร์ส ก็น่าจะออกเสียงว่า [เมิด] เช่นเดียวกัน เปรียบเทียบกับคำว่า เทอด ซึ่งไม่เปลี่ยนรูปเป็น เทิด

แต่คนไทยก็มักจะหยุดลงที่ ร์ โดยไม่สนใจ ส เช่นเดียวกับการออกเสียงคำว่า ซาร์ส คำนี้จึงออกเสียงกันเป็น [เมอ]

ส่วนคำว่า COVID ซึ่งย่อมาจาก Coronavirus disease เขียนด้วยอักษรไทยว่า โควิด นั้น ใครจะออกเสียงว่า [โควิด] หรือ [โคหวิด] ก็ไม่แปลก เพราะภาษาอังกฤษจะออกเสียงขึ้นลงตามจังหวะการพูด

เช่นเดียวกับที่ชื่อ เดวิด (David) ก็มีคนออกเสียงทั้ง [เดวิด] หรือ [เดหวิด] แต่รูปการเขียนมีเพียงรูปเดียวคือ เดวิด เพื่อให้รู้ว่าสื่อสารเรื่องเดียวกัน

ดังที่ได้กล่าวถึงไว้แล้วในเรื่อง “ไม่พูดอย่างที่เขียน VS ไม่เขียนอย่างที่พูด” (มติชนสุดสัปดาห์ ๖ มีนาคม ๒๕๖๓)

หมายเหตุ –

ภาพประกอบจากคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล www.pharmacy.mahidol.ac.th

Faculty of Nursing, University of Toronto https://bloomberg.nursing.utoronto.ca

https://th.wikipedia.org/wiki/โคโรนาไวรัส