2563 ใน “ดีไซน์เพื่อพวกเรา”

เป็นธรรมดาของช่วงสิ้นปีที่จะมีการทำนายทายทักแนวโน้มต่างๆ ของปีหน้าออกมาในทุกๆ ด้าน

2563 ที่กำลังจะเริ่มต้น ดูจะเป็นปีไม่ดีเอาเสียเลย เพราะผลการคาดการณ์ในทุกมิติออกมาในทางไม่เป็นความหวังว่าจะสนใจ

ในเชิงโหราศาสตร์ หากตรวจสอบดูจะพบว่าทุกโหราจารย์แทบจะทำนายไปในทางเดียวกันคือดวงเมืองจะอลเวงหนัก เกิดความวุ่นวายมากมาย มีเสียงเตือนถึงความทุกข์ยากเดือดร้อนจะเกิดขึ้นอย่างสาหัส

ซึ่งเป็นไปในทางเดียวกับการวิเคราะห์แนวโน้มเศรษฐกิจ ที่ส่วนใหญ่มองผลกระทบจากเศรษฐกิจโลก และปัจจัยอื่นๆ จะส่งให้เศรษฐกิจไทยอยู่ในสภาพย่ำแย่อย่างยิ่ง

ขณะที่การเมืองไม่เป็นความหวังอะไร ด้วย “ประชาธิปไตย” ซึ่งเชื่อกันว่าจะเป็นเครื่องมือทำให้อะไรต่ออะไรดีขึ้น กลับมีอุปสรรคมากมายทำให้เกิดขึ้นไม่ได้ในประเทศไทย องค์กรที่มีบทบาทจัดการความเป็นไปของประเทศซึ่งส่งเสริมการใช้อำนาจของคนบางกลุ่ม ขณะเดียวกันเข้าจัดการกับฝ่ายที่ต่อสู้เพื่อนำพาประเทศสู่ประชาธิปไตยไม่ได้ผุดไม่ได้เกิดอย่างเข้มข้น

ในด้านสังคม นโยบายบริหารจัดการที่ออกมาในหลายเรื่อง ส่งความเหลื่อมล้ำให้สูงขึ้น จนเชื่อว่าหากทำให้ยอมจำนนไม่สำเร็จ จะเกิดความขัดแย้งรุนแรง

เหล่านี้ล้วนเป็นสภาวะที่น่ากังวล

อย่างไรก็ตาม ความเป็นไปที่ผู้มีอำนาจพยายามนำเสนอคือ ความเชื่อว่าประเทศจะดีขึ้น ประชาชนจะมีความหวังที่งดงามในชีวิต

ทว่าเป็นคำพูดที่ไม่มีปัจจัยอะไรรองรับเลย

ประเด็นที่น่าสนใจคือ ระหว่างแนวโน้มที่มาจากข้อมูลทั่วไป กับแนวโน้มจากถ้อยคำที่ผู้บริหารประเทศพยายามให้ความหวัง ประชาชนส่วนใหญ่เชื่อไปทางไหน

เมื่อเร็วๆ นี้ สถาบันวิจัยและบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ (เอยูโพล) เปิดเผยผลวิจัยเชิงสำรวจเรื่องปีใหม่ 2563 : คนไทยคิดอะไร?

ผลออกมาว่า ร้อยละ 65.82 เห็นว่าเศรษฐกิจปีนี้แย่กว่าปีที่แล้ว

ร้อยละ 50.02 คาดว่าปีหน้าจะแย่กว่าปีนี้อีก

ร้อยละ 32.59 ระบุว่าเหมือนๆ กับปีที่แล้ว

ร้อยละ 41.43 คาดว่าปีหน้ากับปีนี้ก็ไม่แตกต่างกัน

แปลว่า ประชาชนส่วนใหญ่เห็นไปในทางไม่มีความหวัง

และเมื่อถามว่าปีใหม่อยากได้อะไรเป็นของขวัญจากรัฐบาล

ร้อยละ 32.38 อยากให้แก้ปัญหาเศรษฐกิจ ลดค่าครองชีพ แก้ปัญหาปากท้องประชาชน

ร้อยละ 27.91 อยากให้ปรับเปลี่ยนการบริหารใหม่ สร้างความมั่นใจให้ประชาชน

ร้อยละ 17.72 ต้องการให้เพิ่มรายได้

ซึ่งผลสำรวจที่ออกมาเช่นนี้แปลเป็นอย่างอื่นไปไม่ได้ นอกจากความรู้สึกเดือดร้อนนั้นเกิดขึ้นจริง พร้อมๆ กับความไม่เชื่อมั่นในทีมบริหาร

อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนว่ารัฐบาลจะไม่เห็นอย่างที่ประชาชนรู้สึก

ผู้นำรัฐบาลยังประกาศกร้าวว่าตัวเองทำงานหนัก และทุ่มเท ซึ่งหมายความถึงความเชื่อว่าตัวเองเป็นความหวัง ซึ่งสวนทางกับความคิดของประชาชน

ประชาชนไม่เอาแล้ว แต่กลับเชื่อมั่นว่าเป็นผู้บริหารที่ดีกว่าใคร

ในสภาวะที่อำนาจกำหนดความเป็นไปไม่ได้อยู่ที่ประชาชน แต่ดูที่กลไก ซึ่ง “ดีไซน์ไว้เพื่อพวกเรา”