วันก่อน ผมอ่านหนังสือ “ทำไม NETFLIX ถึงมีแต่คนโคตรเก่ง”

คนเขียนชื่อ “แพตตี้ แทคคอร์ด” เป็นอดีตเจ้าหน้าที่บริหารฝ่ายจัดสรรทรัพยากรบุคคลของ NETFLIX

บุกเบิกองค์กรนี้มาตั้งแต่ต้น

“แพตตี้” ตั้งคำถามกับหลักการบริหารที่ใช้ในทุกวันนี้

ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความจงรักภักดีต่อองค์กร

การมัดใจพนักงานด้วยระบบเดิมๆ

หรือการทำให้พนักงานผูกพันกับองค์กร

เธอถามว่านี่คือหน้าที่ของฝ่ายบริหารหรือไม่

คำตอบคือ “ไม่ใช่”

“แพตตี้” คิดว่าหน้าที่ของฝ่ายบริหารมีเพียงอย่างเดียว

คือ การสร้างทีมที่ทำผลงานได้ยอดเยี่ยมและทันการณ์

NETFLIX จึงสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ไม่เหมือนใคร

จุดเริ่มต้นของความคิดนี้เกิดขึ้นตอน “ฟองสบู่ดอตคอม”

NETFLIX ต้องปลดพนักงานออก 1 ใน 3

“แพตตี้” บอกว่า นั่นคือช่วงเวลาที่เธอทำงานสนุกมากที่สุดช่วงหนึ่ง

ตอนที่ธุรกิจเริ่มดีขึ้น ทุกคนต้องทำงานหนักมาก

เพราะพนักงานเหลือแค่ 2 ใน 3

วันหนึ่ง เธอติดรถผู้บริหารระดับสูงไปทำงาน แล้วบอกกับเขาว่า “ทำไมมันสนุกอย่างนี้ ฉันอยากไปทำงานใจจะขาดอยู่แล้ว”

คนน้อยลง แต่ทำไมถึงทำงานสนุก

ในที่สุด เธอก็ได้คำตอบว่า คนที่เหลือคือคนที่มีประสิทธิภาพสูงสุด

และนั่นคือที่มาของปรัชญาการจ้างคนของ NETFLIX

“สิ่งที่ดีที่สุดที่เราจะทำเพื่อพนักงานคือ การจ้างแต่คนที่มีประสิทธิภาพสูงสุดให้มาทำงานเคียงบ่าเคียงไหล่กัน”

“แพตตี้” บอกว่า ไม่ต้องมีโต๊ะเกมฟุตบอล ไม้ลื่น ซูชิฟรี โบนัสก้อนโตตอนเซ็นสัญญาเข้าทำงาน ฯลฯ แบบบริษัทรุ่นใหม่ทำกัน

ขอแค่เลือก “คนเก่ง” มาทำงานด้วยกัน

แค่นั้นคนทำงานก็จะมีความสุข

ครับ เพราะ “คนเก่ง” ชอบเรียนรู้

อยากได้ “ความรู้” ใหม่ๆ ตลอดเวลา

ถ้าอยู่ที่ไหนแล้วเขารู้สึกว่าไม่มี “คนเก่ง” ให้เรียนรู้

เขาจะไม่อยากทำงานที่นั่น

เรื่องหนึ่งที่ “แพตตี้” ทำก็คือ เธอปรับโครงสร้างการทำงานใหม่

ให้เป็นแบบ “แนวราบ”

บริษัทใหญ่ทั่วไปมี “ข้อด้อย” ในการสร้างนวัตกรรมและปรับตัว

เพราะบริษัทใหญ่ออกแบบโครงสร้างการทำงานเพื่อให้มั่นใจว่าพนักงานทำสิ่งที่ถูกต้อง

ต้องทำแบบนี้ ห้ามออกนอกจากฎเกณฑ์ที่กำหนดไว้

ใช้หลัก “การควบคุม” เพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาด

แต่ “แพตตี้” มองว่าทีมที่จะสร้างผลงานที่ยอดเยี่ยมไม่ต้องการข้อปฏิบัติที่ยุ่งยาก

เขาขอรู้เพียงว่า “อะไรคือสิ่งจำเป็นที่สุดที่ต้องทำเพื่อสำเร็จ”

แค่นั้นเอง

จากนั้นปล่อยให้เขาคิดหาวิธีการที่ดีที่สุดและใช้เวลาสั้นที่สุดเอง

หลักของ NETFLIX ง่ายๆ จึงมีแค่ 2 ข้อ

1. จ้างคนเก่งที่มีประสิทธิภาพสูง

2. ให้อิสระในการคิดและทำ

“อิสระ” ขนาดไหนหรือครับ

ลองดู “ตัวอย่าง”

การทำงานที่โครงการเป็นแบบ “แนวราบ”

ไม่ต้องผ่านการอนุมัติหลายขั้นตอน ทำให้ NETFLIX ทำงานอย่างคล่องตัว

และนำมาสู่การสรุปว่าพนักงานอาจทำงานได้เร็วและมีผลดีกว่านี้

ถ้า NETFLIX ไม่มีนโยบายและระเบียบปฏิบัติบางอย่าง

ดังนั้น ที่นี่ไม่มีนโยบายกำหนดวันลาพักร้อน

พนักงานทุกคนสามารถลางานได้ตามที่เขาเห็นสมควร

เป็น “นโยบาย” แบบ “ปลายเปิด”

ไม่มีการกำหนดว่า “วันพักร้อน” และ “วันหยุด”

พนักงานอยากหยุดกี่วันก็ได้

แค่ไปพูดคุยกับผู้จัดการของตัวเอง

เห็นนโยบายแบบนี้หลายคนคิดว่า “เละ” แน่ๆ

แต่ผลปรากฏว่าพนักงานหยุดงานไม่แตกต่างจากเดิม

ลางานบ้างในช่วงเทศกาล หรือหยุดไปเชียร์ลูกๆ เล่นกีฬา

ทุกคนทำงานเหมือนเมื่อก่อน

แต่ความรู้สึกดีกว่าเดิมมากมาย

เพราะเขาไม่ได้ทำตามที่บริษัทกำหนด

แต่เขาเป็นคนเลือกเองว่าจะหยุดวันไหน

“เสรีภาพ” มาพร้อมกับ “ความรับผิดชอบ”

“การเชื่อใจพนักงานว่าจะรับผิดชอบเวลาของตัวเอง ถือเป็นหนึ่งในก้าวแรกๆ ที่คืนพลังให้พวกเขา”

อีกเรื่องหนึ่ง

NETFLIX ยกเลิกนโยบายกำหนด “เบี้ยเลี้ยง” และงบประมาณเรื่อง “การเดินทาง”

ครับ เขาให้ทุกคนใช้วิจารณญาณเองว่าจะใช้เงินของบริษัทเท่าไร

จะเดินทางแบบไหน

ใช้งบฯ ค่าที่พักเท่าไร

คิดเอง

“แพตตี้” บอกว่า ตอนที่ประกาศนโยบายนี้กับพนักงาน

เธอตบท้ายว่า ถ้านโยบายนี้กลายเป็นหายนะของบริษัทเหมือนที่ฝ่ายกฎหมายเตือนไว้

“เราจะกลับไปใช้นโยบายเดิม”

สุดท้ายพนักงานก็ไม่ทำลาย “อิสรภาพ” ที่เขาได้รับ

ยิ่งบริษัทปฏิบัติต่อพนักงานที่มีประสิทธิภาพสูงอย่างผู้ใหญ่มากเท่าไร

เขาก็ตอบแทนกลับมามากเท่านั้น

NETFLIX เรียกวิธีการทำงานใหม่นี้ว่า “วัฒนธรรมแห่งอิสรภาพและความรับผิดชอบ”

และกลายเป็น “ทีเด็ด” ของ NETFLIX

ยากที่ใครจะกล้าเลียนแบบ

ผมคิดว่า ถ้าพนักงานของ NETFLIXเจอนโยบายที่ “เหนือความคาดหมาย” เช่นนี้

…คงจะอึ้ง

แต่เพราะพนักงานที่ NETFLIX รับมาเป็นคนเก่งและมีความรับผิดชอบ

“คนเก่ง” ต้องการสร้าง “ผลงาน”

เขาจะไม่กล้าหยุดพักร้อนนานๆ

หรือเบื่อเมื่อไรก็หยุด

เพราะการทำงานเป็นทีมที่ให้อิสรภาพเช่นนี้

คนที่กุมกติกาแทนบริษัทคือ “เพื่อนร่วมงาน”

ทุกคนอยากมีผลงาน

และเมื่อมีทีมอื่นที่เก่งๆ เหมือนกัน

ความรู้สึกแข่งขันจะเกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ

ถ้าใครเอาเปรียบเพื่อนด้วยการหยุดพักเป็นประจำ

ใช้สิทธิ์ที่บริษัทให้วันหยุดแบบ “ปลายเปิด” เต็มที่

คนนี้คงเจอการแอนตี้จากเพื่อนๆ

“หัวใจ” ที่ NETFLIX ใช้ระบบงานแบบนี้ได้ เพราะเขาเลือก “คนเก่ง” ที่รับผิดชอบมาทำงาน

รู้ไหมครับว่าเขาเรียกระบบนี้ว่าอย่างไร

“วินัย” ของ “ความอิสระ” และ “รับผิดชอบ”

คือ ปล่อยให้ “อิสระ”

แต่ต้องมี “วินัย”

และ “ความรับผิดชอบ”