ใส่บ่าแบกหาม/พรพิมล ลิ่มเจริญ

Good Sam

เธอจ๊ะ

Good Sam เป็นหนังง่ายๆ ไม่ซับซ้อน สร้างจากหนังสือชื่อเดียวกับหนังนี่แหละ ดูหนังก่อนแล้วค่อยไปอ่านหนังสือ เธอเป็นแบบฉันไหม? มาดูหนังก่อน ถ้าหนังไม่สนุกก็ต้องไปหาหนังสืออ่าน ไม่งั้นมันคาใจ

Sam เป็นคำเรียกย่อๆ มาจาก Samaritan

Good Samaritan หมายถึง คนที่ช่วยเหลือผู้อื่น แบบที่เขาไม่ต้องร้องขอ หยิบยื่นให้เอง

เรื่องนี้ไม่รู้ว่าคนดีคนนี้เป็นใคร อยู่ดีๆ ก็เอาเงินไปวางหน้าบ้านคนอื่น นางเอกของเราเป็นนักข่าว ก็เลยต้องไปทำข่าวนี้

 

ดูหนังเรื่องนี้เพราะนางเอกมีการมีงานทำเป็นหลักเป็นฐาน หาเลี้ยงตัวเอง มันนานมากแล้วนะที่โลกนี้มีความเชื่อว่าผู้หญิงจะเป็นอะไรก็ได้ แล้วก็เป็นได้จริงๆ จะเป็นหมอ เป็นนักบินอวกาศ เป็นเชฟ เป็นคนค้าขาย เป็นช่างเสื้อ ฯลฯ และจะไม่เป็นอะไรก็ได้ถ้าเขาไม่อยากเป็น

แต่ไหงเหตุใดยังมีคนจำกัดขอบเขตให้เป็นเพียงแม่และเมียอยู่อีก

ผู้หญิงอยากเป็นพ่อก็ได้นะฉันว่า

เอาเถอะ ฉันไม่ได้ว่า แค่ประหลาดใจมากถึงมากที่สุด ฉันก็อ่านข่าวดูคลิปมานะ มีคนพูดแบบนี้จริงๆ เอาดีเอ็นเอมาแปะเพื่อสร้างความน่าเชื่อถือสินะ ดีเอ็นเอความเป็นแม่และเมียเขาเรียกมันอย่างนั้น ไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ยืนยันคำกล่าวนี้ ไม่ต่างอะไรจาก ดีเอ็นเออยู่บนหน้า ที่เราเคยได้ยินเมื่อหลายปีก่อน

ผู้หญิงและเด็กโชคร้ายใช่ไหม ว่างๆ ก็ถูกมองต่ำต้อยด้อยค่า ถูกจำกัดขอบเขต

อย่างน้องเกรต้า ธันเบิร์ก อายุ 16 ปี รู้จักกล่าวสุนทรพจน์ต่อหน้าผู้นำประเทศต่างๆ รู้จักศึกษางานวิจัยสิ่งแวดล้อม เอามาถกประเด็นปัญหาเป็นเรื่องราว มีเหตุมีผล ก็ยังจะมีคนให้เหตุผลว่าเมื่อเป็นเด็กก็กลับบ้านไปเรียนให้จบก่อน เด็กจะเป็นอะไรจะทำอะไรไม่ต้องรอเรียนจบสิ

ถ้ามีประเด็นจะถกปัญหา มีเนื้อหาสาระ หรือแม้แต่มีคำถามสักเพียงข้อเดียวที่คิดว่าสำคัญ ก็หาทางทำให้โลกได้ยิน เด็กเรียนไปด้วย เผชิญชีวิตไปด้วยในขณะเดียวกัน

ทำได้สิ ทำได้เลย เด็กก็มีเสรีภาพและความคิด

 

นางเอกเรื่องนี้ชื่อ Kate เป็นนักข่าวสถานีโทรทัศน์ท้องถิ่นแห่งหนึ่งในรัฐนิวยอร์ก

นางสาวเคทแกทุ่มเทกับงาน วันๆ ก็อยู่แต่ในรถตู้ของสถานี ตะลอนๆ ไปกับตากล้องที่เป็นคนขับรถให้ด้วย ไปทำข่าวตามที่เกิดเหตุต่างๆ

I’m gonna get us something exclusive.

ฉันจะทำให้เราได้อะไรพิเศษเฉพาะเรา

นางสาวเคทประกาศก้องกับตากล้องคู่ใจ

เมื่อถึงอาคารที่ไฟกำลังไหม้ เจ้าหน้าที่ดับเพลิงกำลังช่วยผู้ที่ติดอยู่ในอาคารกันอย่างขมีขมัน นางสาวเคทลงจากรถได้ก็ลงมือปฏิบัติ หันไปทางตากล้องในฉับพลันทันใด

You know the drill.

Give me the camera.

รู้นี่ว่าต้องทำอะไร

เอากล้องมานี่

drill เฉยๆ แปลว่า การฝึกหัด การฝึกปฏิบัติแบบทำซ้ำๆ

สมัยเด็กๆ สัก ป.3 ได้ ฉันจำได้แม่นเลยมีหนังสือแบบฝึกหัดชื่อ Grammar Drill เป็นแบบฝึกหัดเติมคำในประโยคสั้นๆ แต่มีเป็นร้อยข้อ ทุกวันครูจะให้การบ้านทีละร้อยข้อนั้น สนุกดีฉันชอบ ยิ่งทำยิ่งคล่อง เพื่อนที่ไม่ชอบเพื่อนเรียก แกรมม่าบิน เพราะครูให้การบ้านทีไรเพื่อนอยากบินหนีไปให้ไกล

You know the drill. เป็นสำนวน ความหมายเหมือน You know what to do. รู้นี่ว่าต้องทำอะไร

แล้วสิ่งที่ตากล้องทำอย่างรู้หน้าที่ก็คือ เดินไปที่ตำรวจที่รักษาการอยู่ตรงเทปกั้นยาวๆ ชวนเขาคุย

Sorry about that, man.

All thumbs today.

โทษทีครับ

วันนี้ซุ่มซ่ามจริง

มาจากประโยคเต็มๆ I’m all thumbs today.

all thumbs เป็นสำนวน all fingers and thumbs ก็ว่า หมายถึง ซุ่มซ่าม แบบจะจับถืออะไรก็ทำหล่นทำร่วงจากมือได้โดยไม่ได้ตั้งใจได้โดยง่าย

ตากล้องก็เดินไปทำท่าเป็นไทยมุงใกล้ๆ ตำรวจ แล้วก็ทำของหล่นให้ตำรวจเบี่ยงเบนความสนใจ อันจะเปิดทางให้นางสาวเคทแอบมุดเข้าไปหาข่าวพร้อมเก็บภาพตึกที่ไฟกำลังไหม้แบบใกล้ชิดติดจอ นางก็เกือบพลาดโดนแผ่นไม้ไฟร้อนหล่นใส่หัว เดชะบุญ มีพนักงานดับเพลิงมาดึงนางออกไปเสียก่อน

ข่าวของนางสาวเคทเลยโดดเด่นเกินหน้าเกินตาช่องอื่นในคืนวันนั้น

แต่! ผู้บริหารไม่ปลื้ม!!

 

หัวหน้านำข่าวจากเบื้องบนมาแจ้งแก่นางสาวเคท

Execs don’t want you on any story

that might explode,

implode, burst into flames,

or otherwise end up in an insurance claim.

ผู้บริหารไม่อยากให้คุณทำข่าวใดๆ

ที่มันจะมีระเบิด

การร่วงหล่น ระเบิดเป็นเปลวเพลิง

ไม่งั้นต้องไปจบลงตรงเคลมประกัน

กลัวประกันไม่จ่ายไง เพราะพาตัวเองเข้าไปเสี่ยงเอง จะเคลมอุบัติเหตุไม่ได้น่ะสิ หัวหน้าย้ำคำสั่งเดิม

Consider this a break

from the bummer beat.

คิดเสียว่าพักจากการทำข่าวหนักๆ

bummer beat หมายถึง งานที่มอบหมายให้นักข่าวคนหนึ่งไปทำข่าวเรื่องราวหนักๆ ข่าวเศร้าสะเทือนขวัญอย่างข่าวฆาตกรรม ข่าวอุบัติเหตุ ข่าวหายนะจากภัยธรรมชาติ

I don’t cover soft news.

ฉันไม่ทำข่าวเบาๆ นะ

soft news เป็นข่าวประเภทบันเทิงใจ ข่าวสนุก ตรงกันข้ามกับ hard news ที่เป็นข่าวใหญ่ ข่าวผู้นำ ข่าวประเด็นใหญ่ ข่าวที่ทำให้ชีวิตประจำวันเราเปลี่ยนไป

นางสาวเคทพยายามเตือนหัวหน้าเบาๆ ว่าปกติแล้วงานของเธอนั้นมันคืออะไร

นักข่าวอย่างนางสาวเคทนั้น ข่าวคนถูกล็อตเตอรี่ ข่าวเจ้าสาวหนีแต่งงาน ข่าวเคล็ดลับการลดน้ำหนัก หรือข่าวคนขับรถเร็วเกินกำหนดจนได้ใบสั่ง เหล่านี้เป็น soft news ที่นางสาวเคทไม่ทำ

ถ้าเป็นข่าวตำรวจซิ่งรถไล่จับผู้ร้ายที่ซิ่งหนีบนทางด่วน ข่าวไฟไหม้โหมกระหน่ำบ้านของเหล่ามหาเศรษฐีราคาหลังละหลายร้อยล้านราพณาสูร ข่าวโจรปล้นธนาคารแล้วเกิดการยิงปะทะกับตำรวจ

เหล่านี้สินางสาวเคทถึงจะทำ

ข่าวนั้นๆ ต้องทำให้คนเดินไปเปิดโทรทัศน์ในบัดดล แล้วนั่งจ้องอยู่หน้าจอโทรทัศน์ติดหนึบไม่ไปไหน

ข่าวที่เปิดดูจากโทรศัพท์หรือดูย้อนหลังจากในยูทูบก็ไม่ใช่ทางของนาง

แต่ความพยายามพูดไม่เป็น ไม่ว่าจะพยายามมากมายเพียงใด ก็ไร้ผล

 

นางสาวเคทก็ต้องไปทำสิ เลี่ยงไม่ได้แล้ว “Good Sam” ก็เลยเกิดเป็นประเด็นขึ้นมา เพียงเพราะว่ามีโทรศัพท์จากผู้หญิงคนหนึ่งในเซาธ์บร็องซ์ บอกว่าอยู่ดีๆ ก็มีกระเป๋าบรรจุเงินสดอยู่เต็มมาวางไว้หน้าบ้าน แล้วเงินก็ไม่ได้น้อยๆ หนึ่งแสนเหรียญเจียวหนา

คนหนึ่งได้ไปเป็นแม่บ้านอยู่แฟลตเล็ก

ไม่กี่วันต่อมา อีกคนเป็นหมอก็รวยอยู่ ก็ได้กระเป๋าเงินจำนวนเดียวกันนี้บ้าง ก็รวยอยู่แหละ แต่เงินก็สำคัญไง จะเอาไปทำวิจัย

ไม่กี่วันอีกคนเป็นช่างซ่อมเพิ่งประสบอุบัติเหตุมา ก็ได้บ้าง

I want everyone to know miracles happen.

ฉันอยากให้ทุกคนรู้ว่าปาฏิหาริย์เกิดขึ้นได้จริง

มาอีกแล้วปาฏิหาริย์ นางสาวเคทก็ต้องหาทางพิสูจน์ ฉันว่าหนังเขานำเสนอแปลกๆ ฉันว่านางทำพลาด มีคนมาเคลมว่าเป็นพลเมืองดีคนนั้น นางก็เชื่อเขาง่ายๆ ในหลักฐานที่เขาคนนั้นให้มาเลย ไม่ใช้หลักฐานอื่นเลย แถมไม่ตรวจเช็กเลยว่าที่เขาเล่ามานั้นเป็นจริงหรือเปล่า

มันก็ขัดกับสิ่งที่นางพูดไว้ในตอนต้นอยู่มากว่านางมาสายฮาร์ดคอร์

อย่างไรก็ดี วัตถุประสงค์ของหนังก็คือให้เราได้รำลึกในการให้โดยไม่ได้หวังสิ่งใดตอบแทน เพื่อนมนุษย์ถ้าช่วยกันได้ก็ช่วยกัน คนที่ได้รับการช่วยเหลือจะได้สามารถช่วยคนอื่นต่อๆ ไป เราต้องไม่สิ้นหวังในความดีงาม “Every tragedy chips away at optimism. Hope becomes fragile then frayed – until one day, if you let it, hope disappears entirely.” ทุกโศกนาฏกรรมจะบั่นทอนการมองโลกในแง่งาม ความหวังจะเปราะบางและจางไป จนวันหนึ่งถ้าเรายอม ความหวังจะปลาสนาการไป

อันนี้หนังสือนิยายบอก หนังไม่ได้บอก

ฉันชอบ เลยมาบอกเธอต่อไป จำไว้ด้วยกัน กับความหวังในความดีงาม เราไม่ประนีประนอม

ฉันเอง