อะไรคือหน้าที่ของ “ซีอีโอ” ? | ธุรกิจพอดีคำ

‘หัวหน้าโจรสลัด’

สมมุติว่า
คุณอยากเป็นโจรสลัด
อยากจะออกไปหาสมบัติ
ตามความฝันของตัวเอง
คุณจะเริ่มต้นอย่างไรครับ

วันก่อนได้มีโอกาสอ่านหนังสือดีๆ เล่มหนึ่งครับ
ชื่อว่า Connecting the Dots แปลเป็นไทยว่า “ต่อจุด” ครับ
เขียนโดยซีอีโอคนดังระดับตำนาน
มีนามว่า “จอห์น แชมเบอร์” ครับ
ชื่ออาจจะไม่ได้คุ้นหู
เหมือน “สตีฟ จอบส์” หรือ “บิล เกตส์”
แต่เชื่อเหลือเกินว่าคนไทยส่วนใหญ่ต้องเคยใช้ชีวิตโดยพึ่งพาผลิตภัณฑ์ของเขา
ไม่ทางตรงก็ทางอ้อมครับ
คุณจอห์น แชมเบอร์ เป็นซีอีโอของบริษัท “ซิสโก (Cisco)” ครับ
พูดชื่อแล้ว หลายๆ ท่านน่าจะเริ่มอ๋อกันบ้าง
ซิสโกเป็นบริษัทที่ทำผลิตภัณฑ์หลักๆ คือ “เราเตอร์ (Router)” ครับ
ถ้าไม่ลงรายละเอียด
มันคืออุปกรณ์ส่งสัญญาณอินเตอร์เน็ตให้สามารถไปในที่ที่เราต้องการได้
นั่นคือสาเหตุที่ผมบอกไปว่า
เชื่อว่าคนไทยส่วนใหญ่ไม่ทางตรงก็ทางอ้อม
ต้องได้ใช้สิ่งนี้แน่ๆ แบบอ้อมๆ
เพราะเราก็เล่นอินเตอร์เน็ตกันทุกวันอยู่แล้ว
ในขณะที่คู่แข่งของบริษัทซิสโก ล้มหายตายจากไปในช่วงสิบกว่าปีที่ผ่านมา
ไม่ว่าจะเป็น อัลคาเทล ลูเซนต์ นอร์เทล
บริษัทซิสโกกลับเติบโตจากรายได้เจ็ดสิบล้านเหรียญ เมื่อปี 1999
กลายเป็นเกือบห้าหมื่นล้านเหรียญภายในเวลา 17 ปี
ส่วนหนึ่งก็ด้วยฝีมือของ “จอห์น แชมเบอร์” นี่แหละครับ

ในหนังสือเล่มนี้ จอห์น แชมเบอร์ ได้แนะนำหน้าที่ของซีอีโอเอาไว้อย่างชัดเจน
ไม่ว่าจะเป็นตอนบริษัทรุ่งเรือง หรือตอนที่บริษัทลำบาก
มีอยู่สี่อย่างด้วยกัน
แต่ผมจะขอเล่าเป็นเรื่องของ “โจรสลัด” ครับ
ถ้าคุณเป็น “โจรสลัดหนุ่ม” ที่อยากจะออกผจญภัยในโลกกว้าง
คุณจะเริ่มต้นการผจญภัยของคุณอย่างไรครับ
อย่างแรก แน่นอน
คุณต้องรู้ก่อนว่า คุณจะออกทะเลไปเพื่ออะไร
เพื่อหาสมบัติ เพื่อความฝัน เพื่อความท้าทาย เพื่อความเท่
สำหรับคุณแล้ว มันคืออะไร
ถ้าคุณยังไม่แน่ใจ
คุณก็ต้องหาข้อมูล วิจัย วิเคราะห์
เป้าหมายของเราคืออะไร ทำไปทำไม
และที่สำคัญ กลยุทธ์ที่จะไปถึงเป้าหมายนั้น
อาจจะไม่ต้องละเอียดมาก แต่ก็ต้องมีไว้ในใจบ้าง
สิ่งเหล่านี้เขาเรียกว่า “mission vision strategy”
หรือภาษาไทยก็คือ “พันธกิจ วิสัยทัศน์ แผนกลยุทธ์” ครับ

โอเค พอเรารู้คร่าวๆ ประมาณหนึ่งแล้วว่า
เราจะทำสิ่งนี้ไปทำไมกัน
ทีนี้ โดยปกติแล้ว ถ้าคุณไม่ใช่ “ซูเปอร์แมน”
ที่สามารถคุมหางเสือ ดูทิศทาง ทำอาหาร ทำความสะอาด
ต่อสู้กับคลื่นลมได้ในคนคนเดียวกัน
คุณก็จะต้อง “หาทีม” ครับ
ออกไปนอกตึก ไปป่าวประกาศวิสัยทัศน์ของคุณ
ไปเชื้อเชิญทีมงานในอนาคต
ที่มีทัศนคติ มีทักษะ มีนิสัย ที่คุณคิดว่าจะร่วมหัวจมท้ายกับเขาได้
ก็แหม เวลาอากาศดีๆ ไม่มีใครทะเลาะกันหรอกครับ
แต่เมื่อไรที่พายุฝนฟ้าคะนองมา
คุณจะทำงานกับคนคนนั้นได้รึเปล่า
มีฝีมือในสิ่งที่เขาจะทำเป็นอย่างไรบ้าง
ถ้าเป็นพ่อครัว ทำอาหารได้อร่อยมั้ย
ถ้าเป็นคนคุมหางเสือ มีร่างกายแข็งแรง ดูฝนฟ้าเป็นมั้ย
ถ้าเป็นคนหาปลา ว่ายน้ำเก่งมั้ย จับปลาแม่นมั้ย
ถ้าเป็นคนประสานงาน พูดจากับคนอื่นรู้เรื่องมั้ย จับประเด็นได้รึเปล่า
ต่างๆ นานา
ต่างหน้าที่ ก็ต่างทักษะ
หามาเพื่อประกอบเป็น “ทีมงาน” ที่มีคุณภาพ
แล้วก็ล่องเรือออกไปผจญภัยกัน

ข้อที่สาม เมื่อมีคนหมู่มากมาอยู่รวมกันแล้ว
หลายครั้ง คนแต่ละคนก็มีนิสัยแตกต่างกัน
เคยอยู่ต่างที่ ต่างถิ่นกัน
เลือกมาแล้ว ทักษะ ทัศนคติ ก็คงจะโอเคทุกคน
แต่ “กฎของการอยู่ร่วมกัน” ก็จะต้องมี
และนี่ก็คือหน้าที่ของซีอีโอ หัวหน้าโจรสลัดครับ
นั่นคือ “สร้างวัฒนธรรม” ขององค์กรนั่นเอง
อะไรที่มาอยู่ร่วมกันแล้วต้องทำร่วมกัน
แม้ว่าจะเห็นด้วย หรือไม่เห็นด้วยก็ตาม
ถ้าจะอยู่ด้วยกัน ก็ต้องประพฤติปฏิบัติให้ไปในทิศทางเดียวกัน
จะให้ทีมงานช่วยกันคิด จะคิดเองทั้งหมด ก็สุดแล้วแต่
แต่ “วัฒนธรรม” นี่แหละ ที่ผู้บริหารหลายคนหลงลืมที่จะทำ

ข้อสุดท้าย มีสิ่งเหล่านี้ครบแล้ว
ซีอีโอจะต้องยืนอยู่ข้างหน้า “คอยสื่อสาร” สิ่งเหล่านี้
ให้กับใครก็ตามที่ต้องปฏิสัมพันธ์กับเรือโจรสลัดของเรา
ไม่ว่าจะเป็นเรือโจรสลัดพี่น้อง เจ้าเมือง หัวเมืองต่างๆ
หรือแม้แต่ทีมงานที่เราอาจจะไปเจอในอนาคต
สื่อสารความเป็นตัวตนของบริษัทออกไป
ให้กับลูกค้า คู่ค้า นักลงทุน ทุกคนที่เกี่ยวข้อง
ให้เกิดความเชื่อในตัวบริษัทนั่นเอง

สี่อย่างที่หัวหน้าโจรสลัดต้องทำ
และเป็นสี่อย่างที่
ซีอีโอตัวจริง มักหลงๆ ลืมๆ