ในวงสนทนาเมื่อสองวันที่ผ่านมา อดีตนายตำรวจผู้ใหญ่ท่านหนึ่ง ได้เล่าประสบการณ์ชีวิตวัยหนุ่มของท่านว่า เมื่อท่านติดพันชอบพอกับสาวผู้หนึ่งซึ่งต่อมาคือภริยาของท่านในปัจจุบันนี้

ท่านต้องเอาใจครอบครัวของฝ่ายหญิง และวิธีเอาใจที่ได้ผลมากที่สุดคือการนั่งเล่นสกากับคุณพ่อคุณแม่ของคุณผู้หญิงข้ามวันข้ามคืน

เล่นจนได้แต่งงานกับลูกสาวของเขานี่แหละครับ

ในวงสนทนาซึ่งมีคนหลายวัย หลายอายุรวมกัน มีรุ่นน้องคนหนึ่งถามผมว่า พระสังข์ในเรื่องสังข์ทองเล่นสกากับพระอินทร์ใช่หรือไม่

ก่อนที่เรื่องจะสับสนเลยเถิดไปกันใหญ่ ผมร้องว่าไม่ใช่

พระสังข์รายนั้นถนัดตีคลี อารมณ์ประมาณกีฬาที่ฝรั่งเรียกว่าโปโล

ส่วนคนที่เล่นสกาในวรรณคดีนั้น คือ ท้าวพรหมทัตกับพระยาครุฑเวนไตยในเรื่องกากีต่างหาก

อย่าเอาสองเรื่องมาเย็บเล่มรวมกัน ผู้อ่านจะสับสน

ผู้ฟังบอกว่า พี่พูดว่าอะไรผมก็ต้องเชื่อ เพราะพี่พูดอะไรคนเขาก็เชื่อกันทั้งนั้น ไม่ว่าจริงหรือเท็จอย่างไรก็ตาม

ประโยคนี้ฟังดูแปร่งๆ ไหมครับ จะเรียกว่าเป็นคำชมได้หรือไม่หนอ

แต่เอาเถิด เมื่อเรื่องราวล่วงเลยมาถึงขั้นนี้ เพื่อความมั่นใจของตัวเองว่าที่บอกเล่าให้น้องทั้งหลายฟังไปไม่ใช่ความเท็จ

ทันใดนั้นผมก็เลยหยิบโทรศัพท์มือถือขึ้นมา เปิดเข้าไปเช็กใน Google เพื่อตรวจสอบว่าความทรงจำผมยังแม่นยำดีพอหรือไม่

ปรากฏว่าวันนั้นสอบผ่านครับ

นี่ถ้าเป็นสมัยโบราณผมคงต้องติดค้างเรื่องนี้อยู่ในใจ เมื่อกลับมาถึงบ้านตอนเย็นก็ค่อยไปค้นตู้หนังสือเพื่อหาหนังสือเรื่องกากีมาเปิดอ่าน

พอได้ความถ่องแท้แล้วจึงโทรศัพท์กลับไปบอกน้องรายที่ว่า ใช้เวลาหลายชั่วโมงกว่าจะยืนยันกันได้

แต่โลกสมัยนี้ไม่ต้องใช้เวลานานขนาดนั้น

สองนาทีก็ตรวจสอบข้อมูลได้แล้ว

ทุกอย่างอยู่แค่ปลายนิ้วกับโทรศัพท์หนึ่งเครื่องเท่านั้น

เห็นไหมครับว่า โลกของเราเปลี่ยนแปลงไปมาก รุ่งขึ้นอีกวันหนึ่งผมไปสัมมนากับคณะกรรมการกฤษฎีกา ซึ่งประชุมร่วมกันกับคณะกรรมการสำคัญอีกสองชุดคือคณะกรรมการพัฒนากฎหมายและคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง

หัวข้อการประชุมเหมาะทีเดียว เพราะผู้จัดได้เชิญผู้หลักผู้ใหญ่หลายท่านมาพูดถึงเรื่องเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปกับงานร่างกฎหมาย ที่เราต้องก้าวให้ทันกับความเป็นไปของโลก

หลายเรื่องที่วิทยากรพูดในเช้าวันนั้น ทำให้ผมฉุกใจได้คิดว่า โลกที่ผมรู้จักคุ้นเคยมาแต่อ้อนแต่ออกกำลังเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว

อาชีพหลายอย่างเปลี่ยนแปลงไป

บางอาชีพเปลี่ยนแปลงไปถึงขนาดที่จะไม่มีอยู่ในโลกนี้อีกต่อไปแล้ว

ขณะที่หลายอาชีพเกิดขึ้นใหม่และกำลังมาแรงมาเร็วอย่างน่าจับตามอง

คนช่างกินอย่างผมก็นึกต้องนึกถึงเรื่องร้านอาหารก่อนเป็นลำดับแรก เมื่อผมเป็นเด็กนั้นรายการแนะนำร้านอาหารที่รับความนิยมสูงสุดก็ต้องเป็นเชลล์ชวนชิมของคุณชายถนัดศรี ผู้ที่เพิ่งล่วงลับไปท่ามกลางความอาลัยของหลายคนรวมทั้งผมด้วยเมื่อไม่นานมานี้

คุณชายเริ่มต้นจากการเขียนคอลัมน์ร้านอาหารอร่อยในหนังสือพิมพ์ แล้วขยายไปสู่สื่อวิทยุและโทรทัศน์ในภายหลัง

ต่อจากคุณชายก็ยังมีอีกหลายคนที่เดินแนวทางเดียวกัน เช่น แม่ช้อยนางรำ และอีกหลายรายการ หลายช่องโทรทัศน์

แต่มาถึงทุกวันนี้ หลานของผมมีวิธีการหาร้านอาหารมาแนะนำลุงแก่ๆ อย่างผมได้หลายวิธีมาก เช่น เข้าไปดูใน Wongnai เราอยากจะกินอะไรเล่าครับ เขาสรรหามานำเสนอหมดทุกซอกทุกมุมของประเทศ

มีเว็บไซต์บางรายนำเสนอวิธีการลดราคาพลิกแพลงต่างๆ มีข้อเสนอลดราคาด้วยเงื่อนไขต่างๆ ล้วนแต่น่าตกหลุมพรางทั้งสิ้น

รายการแนะนำแต่ละรายการก็มาหมดทั้งรูปทั้งเสียง

ขาดก็กลิ่นกับรสเท่านั้น

นอกจากนั้น ยังมีอาชีพอีกอาชีพหนึ่งที่เกิดขึ้นสำหรับคนรุ่นใหม่ ดูเหมือนจะเรียกกันว่า ยูทูบเบอร์ YouTuber

เจ้า YouTube นี้เป็นโปรแกรมคอมพิวเตอร์อย่างหนึ่งที่มีคนคิดขึ้นเมื่อปี 2549 นี่เอง

คนคิดเป็นฝรั่งชาวอเมริกันสามคน หลักการสำคัญคือโปรแกรมนี้สามารถทำให้ใครก็ตามสามารถเอาวิดีโอขึ้นไปแปะหรือแขวนไว้ในคอมพิวเตอร์ เพื่อให้คนทั้งหลายเข้ามาดูได้

ตอนนี้โปรแกรมดังกล่าว Google ซื้อไปแล้วครับ จะเรียกว่า Google เป็นเจ้าของกิจการนี้ก็ได้

คนที่เป็นยูทูบเบอร์ต้องเป็นคนที่มีความสามารถฉลาดคิดผลิตรายการวิดีโอที่น่าสนใจ

ถ้ารายการของเราเป็นรายการดีจริง มีคนติดตามชมเป็นจำนวนมาก ผู้ผลิตรายการกับ YouTube ก็จะได้ติดต่อกันเพื่อตกลงทำมาหากิน

วิธีทำมาหากินนั้นคือ YouTube จะหาผู้ที่สนใจมาลงโฆษณาแทรกลงไปในรายการที่ยูทูบเบอร์เป็นผู้ผลิต

เมื่อผู้ชมเข้ามาชมรายการที่ตนเองสนใจจากผู้ผลิตรายการเจ้าเดิม คราวนี้ก็ต้องเห็นโฆษณาล่ะครับ

รายได้ค่าโฆษณาที่เกิดขึ้นเป็นรายรับตรงของบริษัท YouTube รับจากเจ้าของผลิตภัณฑ์หรือเอเยนซี่โฆษณา

ถ้าถามต่อไปว่าแล้วผู้ผลิตรายการได้อะไร

คำตอบก็คือว่า จะได้ส่วนแบ่งหรือเป็นค่าจ้างผลิตรายการจากบริษัท YouTube ตามวิธีการคิดคำนวณเงินที่ตกลงกัน

เช่น อาจจะตกลงว่าถ้ามีคนดูจำนวนเท่านั้นเท่านี้ คนผลิตรายการจะได้ค่าตอบแทนอย่างไรบ้าง

เราจึงพบว่า เมื่อเราไปถามหนุ่มสาวบางคนว่าทำมาหากินอะไร เขาจะไม่ตอบด้วยถ้อยคำที่บ่งบอกอาชีพแบบที่เราคุ้นเคยมาเก่าก่อน เช่น เป็นหมอ เป็นทนายความ เป็นครู เป็นเซลส์แมน หรืออะไรทำนองนั้นอีกต่อไปแล้ว

เขาจะบอกว่าเขาเป็น YouTuber ต้องซักไซ้กันอยู่นานจึงจะเข้าใจว่าเขาทำมาหากินอะไร

แรกทีเดียวก็เป็นห่วงว่าเงินจะพอกินหรือไม่ พอได้ความกระจ่างแล้วผมกลับมาห่วงตัวเอง เพราะรายได้ของเขาดีกว่าผมเป็นไหนๆ

รายการที่ดีๆ มีแฟนติดตรึม มีคนดูเป็นเรือนแสนเรือนล้านก็มีนะครับ ขณะที่ผมเขียนหนังสือแทบเป็นแทบตายมีคนอ่านไม่กี่พันคน ฮา:)

โลกก็เป็นเช่นนี้นี่เอง มีอาชีพใหม่เกิดขึ้น อาชีพเก่าก็ล้มตายหายไป

เมื่อตอนผมเป็นเด็กเรียนหนังสือชั้นประถม เวลาโรงเรียนปิดเทอมใหญ่สองสามเดือน โทรทัศน์ก็มีให้ดูเป็นบางเวลา ไม่ได้เปิดบริการ 24 ชั่วโมงอย่างปัจจุบัน

ตอนบ่ายสถานีโทรทัศน์ไม่ทำการ ความบันเทิงที่พอจะหาได้โดยไม่ต้องเสียเงินก็คือการฟังละครวิทยุ

ยังจำได้ดีเลยครับว่ามีละครวิทยุเรื่อง เงา ซึ่งดัดแปลงมาจากนวนิยายเรื่องเดียวกันของทมยันตี ผมฟังจนติดงอมแงม เป็นแฟนคลับท่านชายวสวัตมาตั้งแต่ยุคนั้นแล้ว

คณะละครวิทยุที่มีชื่อเสียงยุคนั้นมีหลายคณะ เช่น คณะกันตนา คณะแก้วฟ้า และคณะเกศทิพย์

แล้วเดี๋ยวนี้เป็นอย่างไรหรือครับ เลิกกิจการกันไปหมดแล้ว ได้ยินว่าเหลือคณะเกศทิพย์อยู่เพียงคณะเดียว ผมก็ขอส่งใจไปช่วยให้อยู่ได้นานๆ นะครับ

คนที่เคยอยู่ในแวดวงอาชีพหรือกิจการละครวิทยุต้องผันตัวเองไปทำอาชีพอย่างอื่น ยกตัวอย่างเช่น ละครวิทยุคณะกันตนา ทุกวันนี้เรายังได้ยินชื่อกันตนาอยู่ แต่เขาไปไกลกว่าเดิมมาก กันตนากลายเป็นสถาบันอุดมศึกษาระดับปริญญาตรี และทำสื่อต่างๆ อีกนานาชนิด นับได้ว่าเป็นตัวอย่างของผู้ที่รู้จักปรับตัวเข้ากับความเปลี่ยนแปลง

ขณะที่คณะละครวิทยุอีกบางคณะ ตัดสินใจเลิกกิจการแล้วต่างคนก็ต่างไป ประมาณว่าพบกันใหม่เมื่อชาติต้องการ อะไรทำนองนั้น

แต่ชาติก็ยังไม่ต้องการเสียที เศร้าจัง

โดยอาชีพแล้วผมเป็นนักกฎหมาย เคยได้ยินมาตั้งแต่ตอนเป็นนิสิตใหม่ว่า ประเทศไทยของเรามีกฎหมายสงวนอาชีพไว้บางอาชีพให้เฉพาะผู้มีสัญชาติไทยเป็นผู้ประกอบอาชีพเช่นว่านั้นเท่านั้น อาชีพดังกล่าวก็เช่น เผาถ่าน ตัดผม หรือถีบสามล้ออะไรเทือกนั้น

นี่ก็เหมือนกันครับ อาชีพทั้งสามข้างต้นเหลืออะไรอยู่บ้างหรือ

ผมมีหลานซึ่งเป็นลูกของน้องชายอยู่ในวัยเรียนสองคน ผมไม่กล้าแนะนำเขาเลยครับว่าเขาควรประกอบอาชีพอะไร ผมรู้สึกว่าตัวเองมีความรู้จำกัดเหลือเกิน

อาชีพที่ผมรู้จักล้วนแต่อยู่สภาพเหมือนพระอาทิตย์กำลังใกล้จะตกดิน

อาชีพใหม่เกิดขึ้นอยู่เสมอ เด็กๆ รู้ดีครับว่าโลกของเขาหน้าตาเป็นอย่างไร

ปล่อยให้ผมเผาถ่านและถีบสามล้อต่อไปก็แล้วกัน ตกลงนะหลานๆ