ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 22 - 28 กรกฎาคม 2559 |
---|---|
คอลัมน์ | การ์ตูนที่รัก |
ผู้เขียน | นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ |
เผยแพร่ |
การ์ตูนหลอนๆ รางวัลแกรนด์จูรี่เมืองคานส์ ปี 1973 สำหรับสถานการณ์หลอนๆ ปัจจุบัน
หลอนทั้งภาพ หลอนทั้งเสียง และเหตุการณ์การเมืองครั้งสำคัญของโลกระหว่างการสร้าง
เป็นการ์ตูนร่วมทุนสร้างฝรั่งเศสและสาธารณรัฐเช็กตั้งแต่ครั้งยังเป็นเชโกสโลวะเกีย ชื่อในภาษาฝรั่งเศสคือ La Plan?te sauvage ชื่อในภาษาเช็กคือ Divok? planeta กำกับฯ โดย Ren? Laloux เขียนเรื่องโดย Roland Topor และ Ren? Laloux วาดการ์ตูนโดย Ji?? Trnka Studio
จากนวนิยายปี 1957 เรื่อง Oms en s?rie โดยนักเขียนฝรั่งเศส Stefan Wul
ผู้กำกับฯ ลาลูซ์มีประวัติทำงานเป็นนักสร้างหุ่นและชักหุ่น อีกทั้งเคยทำหน้าที่ผู้ให้คำปรึกษาในโรงพยาบาลจิตเวชแห่งหนึ่งนอกกรุงปารีส ผู้เขียนเรื่องคือโทปอร์มีประวัติเขียนเรื่องสั้นและบทภาพยนตร์หลอนๆ ให้แก่หนังหลายเรื่องในอดีต
ทีมอะนิเมชั่นเป็นของสตูดิโอที่มีชื่อเสียงในเชโกสโลวะเกียยุคเริ่มต้นของหนังการ์ตูน
เหตุเกิดบนดาวยัม (Ygam)
เปิดฉาก เป็นหญิงสาวในร่างเปลือยอุ้มทารกวิ่งหนี เธอพบกับนิ้วชี้สีฟ้าขนาดยักษ์ลงมากั้นทางแล้วดีดเธอกลับไป เธอวิ่งหนีไปอีกทาง ถูกนิ้วยักษ์สีฟ้าดีดกลิ้งกลับไปอีก สุดท้ายเธอตาย
“ว้า เราเล่นมันไม่ได้อีกแล้ว” ยักษ์สีฟ้าพูด
เป็นยักษ์สีฟ้าจริงๆ หน้าตาเหมือนมนุษย์ต่างดาวในหนังไซไฟเกรดบีที่นิยมสร้างสมัยนั้น คือยุคสงครามเย็นและก่อนยุคสตาร์วอร์ส ตัวเป็นลายเหมือนสัตว์เลื้อยคลาน ดวงตาโปนสีแดง หูเหมือนครีบปลา นี่คือพวกดรากก์ (Dragg)
ส่วนหญิงสาวที่ตายไปและทารกมนุษย์นั้นเรียกว่าออม (Om)
พวกดรากก์เลี้ยงออมเอาไว้เหมือนเป็นสัตว์เลี้ยง ไว้ลากจูงและเป็นเพื่อนเล่น พวกดรากก์มีประชากรน้อยกว่าแต่อายุยืนยาว ในขณะที่พวกออมมีจำนวนมากกว่าทั้งๆ ที่ถูกฆ่าเสียมากเพื่อไม่ให้แพร่พันธุ์เร็วจนเกินไป พวกออมผลิตลูกยั้วเยี้ยได้เร็วกว่ามาก
ดรากก์เด็กๆ ต้องเรียนหนังสือ เครื่องมือเรียนหนังสือด้วยตนเองมีลักษณะเหมือนเฮดโฟนคอยส่งความรู้เข้าสู่สมองได้โดยตรง ไม่ต้องท่อง รวดเร็วสำเร็จรูป แค่ต้องใช้เวลาค่อยๆ โหลดเท่านั้นเอง
ส่วนพวกออมมีปลอกคอที่ถูกควบคุมด้วยรีโมตคอนโทรล ทำให้หนีจากเจ้านายได้ยาก
บางครั้งพวกดรากก์เด็กๆ ก็เอาออมที่โตพอสมควรแล้วมาสู้กันเหมือนที่ครั้งหนึ่งพวกมนุษย์บนดาวโลกเอาจิ้งหรีดมากัดกัน สู้กันถึงตาย
จะเห็นว่าดรากก์เจริญกว่า ศิวิไลซ์กว่า เทคโนโลยีดีกว่า และอายุยืนนาน
ในขณะที่ออมยังล้าหลังป่าเถื่อน ถูกเลี้ยงดูเหมือนสัตว์ ที่สำคัญคือถูกควบคุมประชากรไม่ให้มีมากเกินไป เหมือนคนในโลกที่สาม แต่สุดท้ายก็ควบคุมไม่สำเร็จ ประชากรในโลกที่สามจะอย่างไรก็มากกว่ามาก
เมื่อแม่ตาย ทารกนั้นถูกเด็กหญิงดรากก์คนหนึ่งเอาไปเลี้ยง เด็กหญิงคนนี้ชื่อ ทิฟา เป็นลูกสาวของชนชั้นนำของดรากก์คนหนึ่ง ทิฟาตั้งชื่อทารกนั้นว่า เทอร์ ทิฟามักเรียนหนังสือโดยมีเทอร์ถูกล่ามอยู่ข้างๆ เสมอ โดยไม่ทันระวังเทอร์ได้รับความรู้ต่างๆ เกี่ยวกับดาวยัม ดวงจันทร์ และรายละเอียดเกี่ยวกับพวกดรากก์ไปด้วย
เวลาผ่านไป ทิฟาเป็นวัยรุ่นเดินทางไปร่วมพิธีกรรมทางจิตวิญญาณอะไรบางอย่าง ตามขนบของโลกที่เจริญทางด้านวัตถุมักต้องแสวงหาพัฒนาการทางจิตด้วย
เทอร์ซึ่งบัดนี้เติบใหญ่เป็นชายหนุ่มแล้วคว้าเฮดโฟนความรู้ของทิฟาวิ่งหนีเข้าป่าไป
ในป่า เขาพบหญิงสาวคนหนึ่ง ตามด้วยออมอีกมากมายอยู่อาศัยกันยั้วเยี้ย เหมือนมนุษย์ยุคหิน มีพืชพรรณ สัตว์ประหลาด และภยันตรายทางธรรมชาติรอบตัว
เทอร์นำความรู้ที่ตนเองเรียนรู้มามาบอกเล่าให้กับพวกออม บ้างก็คล้อยตาม บ้างก็อนุรักษนิยม
เวลาผ่านไปอีกหลายปี ความขัดแย้งและการต่อสู้ของสองเผ่าพันธุ์หนักข้อขึ้นทุกที ออมสังหารดรากก์ได้บ้าง แต่ดรากก์ก็กวาดล้างออมได้คราวละมากๆ เหมือนมนุษย์บนดาวโลกขยี้ฝูงมดฉะนั้น ในที่สุดเทอร์ใช้ความรู้ที่มีอยู่สร้างจรวดพาออมบางส่วนเดินทางไปดวงจันทร์ของยัม
ที่ดวงจันทร์ พวกเขาพบว่าพวกดรากก์มาถึงก่อนนานแล้ว
นอกจากมาถึงก่อนแล้วยังมีการติดต่อกับสิ่งมีชีวิตจากดาวอื่นแล้วด้วย
ถึงตอนนี้พวกออมเหลืออด เมื่อคนเราเหลืออดจะทำอะไรได้บ้าง
อันที่จริงเนื้อหานั้นใช้ได้เลย ความหลอนที่เกิดจากลายเส้นของทีมการ์ตูนจากเชโกสโลวะเกีย ดนตรีประกอบ psychedelic และเนื้อหาที่เล่าอย่างง่ายๆ ดิบๆ เถื่อนๆ ทำให้กลายเป็นการ์ตูนที่มีเสน่ห์แก่นักวิจารณ์จำนวนมาก
ชอบกันมาก
ในประวัติศาสตร์ โซเวียตบุกเชโกสโลวะเกียวันที่ 20 สิงหาคม ปี 1968 คือตอนเริ่มต้นของการสร้างหนังการ์ตูนชุดนี้ บรรยากาศแห่งความกลัว หวาดระแวง ไม่ไว้ใจ และเป็นศัตรูจึงแผ่ซ่านเข้าไปในการ์ตูนด้วย ดวงตาสีแดงฉานของดรากก์เป็นหลักฐานหนึ่ง การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ที่เห็นในตอนกลางของหนังเป็นอีกหลักฐานหนึ่ง
แต่ที่จริงดรากก์มิใช่โซเวียต
ดรากก์เจริญกว่า เทคโนโลยีดีกว่า ดูศิวิไลซ์กว่า และฆ่าออมเหมือนฆ่าสัตว์ มองในแง่นี้ดรากก์คือมนุษย์ทุกคนวันนี้ ในขณะเดียวกันดรากก์เหมือนโลกเสรีมากกว่าโลกที่สาม
จะอย่างไร ดรากก์คือผู้กุมอำนาจ ฉวยความได้เปรียบทุกอย่าง หมดหนทางที่ออมจะสู้รบด้วย
จริงหรือ ติดตามตอนจบ