หนังสือเรียนสำหรับเด็ก เล่มใหม่ (๒๖)

๑ท้องมหาสมุทรอาจราบเรียบ ดูคล้ายกันสุดลูกหูลูกตา แต่ที่จริงแล้ว ทิวทัศน์ของมันอยู่ด้านล่าง ทิวทัศน์ที่แท้จริง คือกระแสน้ำ นอกเหนือจากพื้นผิวใต้สมุทร กระแสน้ำนั้นเองที่แตกต่าง และสิ่งมีชีวิตที่อยู่ลึกใต้สมุทร ลึกจนมีแต่ความมืด ชีวิตเหล่านั้นน่าทึ่งยิ่งนัก มันดูเหมือนชีวิตต่างดาว ยิ่งกว่าทุกชีวิตที่ฉันเคยเห็นมา

การเคลื่อนไหวของสิ่งมีชีวิตในความมืดเหล่านั้น แปลกประหลาด ชวนพิศวง ชวนคิด ไม่ว่ามันจะเป็นสัตว์ตระกูลแมงกะพรุน ปลาหมึก หรือกุ้งหอยปูปลา มันล้วนมีรูปร่างหน้าตาที่แตกต่างจากที่เราเคยเห็น และการหากินที่แตกต่าง มันต่างหมด เหมือนเป็นชีวิตต่างดาว แต่ที่เรารู้ว่ามันเป็นสิ่งมีชีวิตเหมือนที่เรารู้จัก ก็เพราะมีบางอย่างร่วมกัน

และน่าประหลาด พวกมันเหมือน Cryptocurrency ด้วยเช่นกัน

ตระกูลเงินดิจิตอลนับพันใต้สมุทร แต่ละสกุลก็พร้อมจะทำให้เราพิศวง มันคืออะไร อยู่ได้อย่างไร หากินกับอะไร

๒ฉันกำลังคิดปัญหาหนึ่งที่อยู่ข้างหน้า อีกปัญหาหนึ่งก็โอบกอดเข้ามาทางด้านหลัง เวลาฉันคิดปัญหาที่อยู่ด้านบน อีกปัญหาหนึ่งก็ผุดขึ้นมาจากใต้ท้องสมุทร หรือปริแตกออกมาจากใจกลางโลก แต่นี้แหละคือโลกที่เป็นจริง ที่เราเป็นอยู่ ที่เราอาศัยอยู่

๓ สมัยที่ฉันเป็นเด็ก หากมาถามฉันว่าระบอบการปกครองใดดีที่สุดและจะเป็นใหญ่ในโลก ฉันคงตอบแบบไม่ลังเลว่า คือระบอบประชาธิปไตย

โลกที่ฉันเห็นคือ โลกเสรีประชาธิปไตยทุนนิยม มันดูมีพลัง คึกคัก

แต่กาลเวลาล่วงผ่านมาไม่นาน วันนี้ฉันไม่แน่ใจ โดยหลักการ ระบอบประชาธิปไตยก็ฟังดูดีทุกอย่าง มีการสร้างความถ่วงดุลโดยตัวมันเอง แต่หากคิดสักนิด ก็พบว่าฉันยังคิดแบบอุดมคติอยู่ดี ในโลกแห่งความเป็นจริง มันอาจไม่จบอย่างที่ฉันคิด

มาถึงปีนี้ เราจะเห็นว่าประเทศคอมมิวนิสต์กำลังย้อนกลับมาเรืองอำนาจอีกครั้ง หลังจากที่ถดถอยซบเซาไปประมาณห้าสิบปี

วันนี้พวกเขากลับมาใหม่ แต่ไม่เหมือนเดิม มีการปรับตัวบางอย่าง ที่จริงพวกเขาควรเป็นอย่างนี้นานมาแล้ว แต่ในยุคก่อน คล้ายกับว่าเงื่อนไขยังไม่พร้อม ยังขาดผู้นำ หรือคนรุ่นใหม่ ที่คิดใหม่ ทำใหม่

วันนี้อย่างน้อยมีสองมหาอำนาจ คือจีนกับรัสเซียที่เข้มแข็งขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะจีน ยิ่งก้าวกระโดดไปไกล สามารถเข้าเป็นมหาอำนาจอันดับหนึ่งในโลก ในอนาคตอันใกล้ ประเทศคอมมิวนิสต์ แม้จะมีจำนวนประเทศน้อยกว่า

แต่แค่สองประเทศใหญ่นี้ ก็ไม่เหงาเลย พวกมันเป็นยักษ์

พวกเขาเริ่มให้อิสระประชากรของตน ให้ทำมาค้าขาย มีฐานะได้ มีสมบัติส่วนตัวได้ แต่นโยบายยังคงเป็นของรัฐ เป็นรัฐบาลเผด็จการ ที่มีความมุ่งมั่น มีเป้าหมายล้ำลึก

ที่น่ากลัวคือ เป็นรัฐที่สามารถใช้อำนาจทางเทคโนโลยีสมัยใหม่ ให้มารับใช้ เป้าหมายที่เราคาดไม่ถึง และมีแต่รัฐเท่านั้นที่ทำได้

๔ไม่เพียงเท่านั้น เวียดนามก็กำลังก้าวหน้าตามมาอย่างรวดเร็ว นี่ก็เป็นอีกชาติหนึ่งที่เป็นคอมมิวนิสต์

ในขณะที่โลกเสรีประชาธิปไตยกำลังรวนเร กำลังเสียหลัก เช่น สหรัฐอเมริกาและอังกฤษ ชาติหนึ่งได้เลือกประธานาธิบดี ที่ไม่สนใจความก้าวหน้าหรือความปลอดภัยของโลก สนใจแต่ตัวเองและชนชาติตัวเอง หรืออังกฤษที่อยู่ดีๆ ก็สร้างปัญหา Brexit ขึ้นมาทำลายตัวเอง จนไม่รู้ว่าในอนาคตอันใกล้จะจบลงอย่างไร อาจบางทีประเทศนี้จะต้องแตกกระจายเป็นเสี่ยงๆ การย้อนกลับเป็นขวาสุด คือความเสื่อมถอย ในขณะที่ซ้ายกำลังพัฒนาก้าวหน้า

นับแต่อดีต หากให้เลือกระหว่างขวาสุดกับซ้ายสุด ซ้ายยังดีกว่าหน่อย ซ้ายมีอุดมการณ์ ซึ่งกำลังพัฒนาไปข้างหน้า

๕ ประเทศเสรีประชาธิปไตยครองโลกในช่วงหลายทศวรรษก่อน และวันนี้ก็ยังมีจำนวนประชากรมากกว่า มีพรมแดนกว้างใหญ่กว่า แต่ทว่าร่องรอยแห่งความเสื่อมได้ปรากฏ เราไม่รู้ว่าวันข้างหน้าจะเกิดอะไรขึ้น เวลาฉันคิด เส้นสมองของฉันเหมือนจะขาด

ชีวิตจริงไม่เหมือนอุดมคติ ฉันรู้แค่นี้

ทุกสิ่งเป็นมายา และเวลาฉันมองมายาอย่างละเอียดอ่อน มันก็ยังคงเป็นมายาอยู่ดี ต่างกันที่ว่า คล้ายหนึ่งงูร้ายตัวนี้ได้ถูกรีดพิษงู

มันต่างกันนิดเดียวเท่านั้น คล้ายกับว่ามันจะร้ายน้อยลงนิดหนึ่ง

๖โลกเสรีประชาธิปไตยบอบบางมากนะ หากหนึ่งประเทศมีประชากรครึ่งหนึ่งที่เป็นคนเห็นแก่ตัว เอาตัวเองเป็นใหญ่ ขาดไร้อุดมการณ์ในการสร้างสรรค์ ในความรับผิดชอบต่อหน้าที่ ขาดวิสัยทัศน์ในการก้าวข้ามไปยังชนอีกรุ่นหนึ่ง อย่างเช่นสหรัฐอเมริกาที่กำลังเป็นอยู่ โลกนี้จะปลอดภัยได้อย่างไรกัน นี้คือประเทศเสรีประชาธิปไตยเน่า

แต่ประเทศคอมมิวนิสต์เองก็มีไม่ใช่ย่อย เช่น การที่ประเทศจีนสร้างดวงอาทิตย์เทียม ดวงจันทร์เทียม หรือการขยายพรมแดนอย่างไร้ที่สิ้นสุด โดยไม่ได้คิดถึงธรรมชาติ

นี่เป็นอันตรายอย่างยิ่งยวด ฉันกลัวเหลือเกินว่า ชาติที่จะทำลายโลกนี้คือชาติจีน เพราะโครงการยักษ์เหล่านี้อาจซ่อนผลร้ายอย่างคาดไม่ถึง เกินระดับสติปัญญามนุษย์ ไม่ว่าพวกเขาจะระวังตัวเพียงไหน

เพราะธรรมชาติละเอียดกว่า ซับซ้อนกว่าสมองมนุษย์