หลังเลนส์ในดงลึก/ปริญญากร วรวรรณ

‘เรื่องเมื่อวาน’

                  

ช่วงเวลาที่ผ่านมา ผมใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่ในโลกแคบๆ

โลกที่ผมเรียกว่า ซุ้มบังไพร

มันเป็นโลกแคบๆ อันทำให้ผมรู้ถึงความกว้างใหญ่ของโลกที่อยู่ข้างนอก

อยู่ในโลกแคบๆ จำเป็นต้องจัดวางสิ่งของ อุปกรณ์ให้ดี ไม่ขัดขวางการทำงาน และต้องไม่ทำให้เกิดเสียงอันผิดปกติ

เป้ใส่กล้องเปิดไว้ เสียงรูดซิปคือเสียงที่สัตว์ป่ารู้

กล่องใส่ข้าว กระติกกาแฟ วางให้พ้นจากบรรดามด และอื่นๆ อยู่ในโลกแคบๆ ให้ดี อดทน อยู่ให้ได้ ตั้งแต่เช้ามืดจนถึงพลบค่ำ เพราะเมื่อออกมาเดินอยู่ในโลกจริงๆ อันกว้างใหญ่

อาจช่วยให้เดินไปได้อย่างมั่นคง

 

โดยปกติ ซุ้มบังไพรผมมักอยู่บนพื้น

แต่บางครั้งก็อยู่บนต้นไม้ บางทีการอยู่บนพื้น จะถูกช้างรื้อและโยนชิ้นส่วนทิ้งไปไกล

ครั้งหนึ่ง ปลายฤดูฝน ผมอยู่บนซุ้มบังไพรซึ่งสูงจากพื้นราว 5 เมตร

เป็นซุ้มบังไพรที่พื้นปูด้วยไม้กระดาน รอบๆ ด้านรวมทั้งด้านบน กั้นด้วยผ้ายางกันฝนสีเขียว กลมกลืนกับสภาพรอบๆ ด้วยสายตาคนจากข้างล่างมองขึ้นมา ต้องใช้เวลาเพ่งสักนิด จึงจะเห็นว่ามีซุ้มบังไพร

ว่าไป นี่เป็นซุ้มบังไพรที่สบายทีเดียว มีเนื้อที่เหลือให้พอขยับตัวไม่ลำบาก หลังจากตั้งขาตั้งกล้องและเป้แล้ว และจะดียิ่งขึ้น ถ้าที่ขึ้นสะดวกกว่านี้

ช่องมองเล็กๆ ทางขวามือ คือแอ่งน้ำเล็กๆ มีก้อนหินใหญ่น้อยระเกะระกะ

เช้ามืด ผมปีนลำต้นไม้ลื่นๆ เอาสัมภาระขึ้นโดยใช้เชือกดึง

รอยตีนสมเสร็จทั้งใหม่และเก่า ประทับไว้บนด่านทางเดินเข้ามา คือสิ่งที่ทำให้รู้ว่า เฝ้ารอที่นี่ อาจมีโอกาสได้พบ

ในป่าเราพบเจอรอยตีนพวกมันบ่อย การเดินทางโดยมีแหล่งอาหารเป็นตัวกำหนดตามฤดูกาล  ตามด่านจึงปรากฏรอยตีนพวกมันให้เห็นเสมอ

สายฝนเริ่มเบาบาง

เช้ามืดและพลบค่ำ ในสายลมที่พัดจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ มีความเย็นแทรกอยู่

ลมหนาวระลอกแรกเดินทางมาถึง

พร้อมกับแนวหน้า ผู้เดินทางหลบความหนาวเย็นมาจากแดนไกล…นกเด้าลม

 

ป่าอยู่ในช่วงเวลาอันสมบูรณ์ สองสัปดาห์ก่อน มีมรสุมพัดผ่าน ป่าตกอยู่ใต้ท้องฟ้ามืดครึ้ม สายฝนโปรยปรายเกือบตลอดวัน

ลำห้วยสายเล็กใกล้แคมป์ ระดับน้ำเพิ่มรวดเร็ว สายน้ำขุ่น หากฝนไม่ตกตลอดคืน สายๆ ระดับน้ำจะลด และใสเช่นเดิม

เปลที่ผูกระหว่างต้นไม้ มีห่วงดักน้ำและฟลายชีตกางต่ำๆ แม้สายฝนจะหนักหนา ก็หลบพ้นความเปียกชื้นได้

ในหน่วยพิทักษ์ป่า ที่ผ่านมาเงียบเหงา เหลือคนเฝ้าหน่วยและวิทยุสองคน คนอื่นๆ ออกลาดตระเวนตามปกติ

กลางคืนมีเสียงกวางเจ้าประจำ

บางคืนมันส่งเสียงไม่หยุด รุ่งเช้าผมเห็นรอยตีนเสือดาวเดินวนเวียน

แค่เข้ามาใกล้ เหยื่อก็รู้

ไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับเสือหรอก ในการล่าเหยื่อให้ได้สักตัว

หลายเรื่องราวเมื่อรู้จัก อาจพบว่า ไม่เป็นอย่างที่เคยรู้

 

เช้ามืดและพลบค่ำ อากาศเริ่มเย็น

แต่ช่วงสายถึงบ่าย ผมอยู่กับความร้อนอบอ้าว เป็นบรรยากาศอันคุ้นชิน

“วันนี้ของปีที่แล้ว ผมทำอะไรหรือ อยู่ที่ไหนนะ”

สูงจากพื้นราว 5 เมตร มีกวางและเก้งกำลังกินน้ำในแอ่งใกล้ๆ

ผมตั้งคำถามกับตัวเอง

“ก่อนหน้านี้อีกปีก่อนหน้าโน้นอีกด้วย” ผมนึกไปเรื่อยๆ

หากไม่เปิดสมุดบันทึก ผมจำรายละเอียดไม่ได้เท่าไหร่

แต่โดยภาพรวมๆ ดูจะไม่แตกต่างกันมาก

ใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่ในซุ้มบังไพร ที่โน่น ที่นี่

พบเจอเรื่องราวในป่าที่คล้ายๆ กัน ที่ไหนๆ ก็ยังมีเสียงปืน

สัตว์ป่ามีแหล่งอาศัยในป่าอนุรักษ์ ใช่ว่าชีวิตจะปลอดภัย พวกมันมีโอกาสถูกฆ่าโดยคนล่าอาชีพ หรืออาจเป็นมือสมัครเล่นที่อยากผจญภัย

“ซากโดนตัดเอาไปแต่หัว เนื้อไม่เอาเลยครับ”

แม้จะมีการลาดตระเวนอย่างเข้มข้น เอาจริง ด้วยระบบอันทันสมัย

ป่าดูคล้ายจะกว้างเกินกว่าจะรักษาชีวิตสัตว์ป่าไว้ได้ทุกตัว

เป็นประโยคซึ่งผมใช้บ่อย

นี่ย่อมไม่ใช่คำแก้ตัวให้คนทำงานในป่า

แต่คือความเป็นจริง

 

ผมมองไปที่กวางและเก้ง

ขณะกวางก้มลงกินน้ำ เก้งเงยหน้ามองไปที่เหยี่ยวต่างสี ซึ่งเกาะอยู่ปลายกิ่งต้นไม้แห้ง และกระดิกหาง

เมื่อกวางเงยหน้า เก้งก็ก้มลงกิน

ดวงตาสองคู่ย่อมดีกว่าคู่เดียว พวกมันรู้

พลบค่ำ ผมลงจากซุ้มบังไพร เดินตามด่านเล็กๆ มุ่งหน้ากลับแคมป์

ถ้าสิ่งที่เหล่าสัตว์ป่าต้องพบ เป็นคล้ายเหตุการณ์ซึ่งเกิดเมื่อวาน

ในความสลัวๆ ของเส้นทางที่กำลังเดิน

ผมหวังว่า พวกมันจะมีพรุ่งนี้อันแจ่มใส

 

ในแคมป์ กวางเงียบเสียง

ผมขึ้นเปล แก้เชือกฟลายชีต ท้องฟ้าแจ่มใสเกินกว่าจะถูกบังด้วยผ้ายาง

ผมจำได้ไม่ละเอียดนักว่า วันนี้ของปีก่อน อยู่ที่ไหน หรือทำอะไร

รู้แค่ว่า พรุ่งนี้ยังมาไม่ถึง

และเมื่อวานก็ผ่านไปแล้ว

 

ผ่านมากว่า 20 ปี ไม่ว่าจะเป็นปีไหน

สิ่งหนึ่งที่ผมทำคือ เขียนหนังสือ

บางเรื่องเมื่อนำมาอ่านใหม่ ผมพบกับความผิดพลาด แน่นอนว่า นี่ไม่ใช่สิ่งที่จะแก้ไขอะไรได้

“เรื่อง” ที่เขียน “เมื่อวาน” แก้ไขไม่ได้

แต่วันนี้ผมเขียนเรื่องใหม่ได้

เขียนวันนี้ เพื่ออ่านในวันพรุ่งนี้…