สุดสัปดาห์ที่ผ่านมาผมไปดูหนังแอนิเมชั่นญี่ปุ่นเรื่อง Your Name ที่เซ็นทรัลเวิลด์ หลังจากได้ฟังกระแสและคำบอกต่อว่านี่คือแอนิเมชั่นที่ดีที่สุดเรื่องหนึ่งของญี่ปุ่น

โรงที่ผมไปดูคือโรงใหญ่ที่สุด ผลปรากฏว่าคนเต็มโรง นี่คือสิ่งที่ผมไม่เคยเห็นมาก่อนกับกระแสหนังการ์ตูนญี่ปุ่นในเมืองไทย

“เอาทิชชูเข้าไปด้วยนะ” หลายคนกระซิบเตือนถึงความซาบซึ้งชวนให้ต่อมน้ำตาแตก

2 ชั่วโมงผ่านไป…ใบหน้าของผมก็เต็มไปด้วยน้ำตา

หันไปหาคนรอบตัว ก็น้ำตาไหลพรากเช่นกัน

พล็อตเรื่องของ Your Name (Kimi no Na wa) หรือชื่อภาษาไทย “หลับตาฝัน ถึงชื่อเธอ” เป็นเรื่องราวปาฏิหาริย์ระหว่างของคนสองคน มิตสึฮะ (โมเนะ คามิชิราอิชิ) เด็กสาวผู้อาศัยอยู่ในชนบทแต่มีความฝันที่อยากไปใช้ชีวิตในเมืองกรุง และ ทากิ (ริวโนะสุเกะ คามิกิ) เด็กหนุ่มในโตเกียวผู้ทำงานพิเศษที่ร้านอาหารอิตาเลียน และสนใจในงานด้านศิลปะ

วันหนึ่ง มิตสึฮะได้ฝันว่าตัวเองกลายเป็นเด็กหนุ่ม ขณะที่ทากิฝันว่าตัวเองกลายเป็นเด็กสาวในชนบททั้งๆ ที่เขาไม่เคยไปมาก่อน

ทั้งสองจึงต่างเดินทางเพื่อไขความลับของความฝัน จนกลายเป็นความผูกพันบางอย่าง

Your Name กำลังสร้างปรากฏการณ์แปลกใหม่ที่ไม่เคยเกิดขึ้นกับแอนิเมชั่นญี่ปุ่นเรื่องไหนที่เข้าได้เข้ามาฉายในไทยมาก่อน นั่นก็คือ “ผู้ชมเต็มแน่นถึงแถวหน้า”

แฟนเพจ Major Cineplex ประกาศว่ารายได้เปิดตัววันแรกของ Your Name นั้นพุ่งทะยานขึ้นเป็นอันดับ 1 Box Office ในประเทศไทย ด้วยรายได้เปิดตัว 3.41 ล้านบาท มากกว่าภาพยนตร์ฮอลลีวู้ดเรื่อง Inferno ที่ทำรายได้ไป 2.81 ล้านบาท ทั้งที่ฉายด้วยโรงที่จำกัด และจำนวนรอบที่น้อยกว่า

ไม่เพียงแค่ในประเทศไทยเท่านั้น Your Name ยังสร้างปรากฏการณ์ระดับนานาชาติ

เพราะนอกจากทำรายได้รวมในญี่ปุ่นไปแล้วกว่า 17,969 ล้านเยน (เกือบ 6,000 ล้านบาท) ในระยะเวลาฉายรวม 11 สัปดาห์

ล่าสุดแอนิเมชั่นเรื่องนี้กำลังได้รับพิจารณาให้เสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์ครั้งที่ 89 สาขา Best Animated Feature หรือภาพยนตร์แอนิเมชั่นยอดเยี่ยมอีกด้วย

Your Name มีดีอะไร?

เนื่องจากผมไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญแอนิเมชั่นญี่ปุ่นสักเท่าไร จึงสอบถามไปยัง “ภูภู่” นักวาดการ์ตูนผู้เป็นแฟนคลับของแอนิเมชั่นญี่ปุ่นหลายๆ เรื่อง และเป็น “ติ่ง” ของ มะโกะโตะ ชินไค (Makoto Shinkai) ผู้กำกับฯ เรื่อง Your Name ด้วย

“ภูภู่” วิเคราะห์ให้ผมกระจ่างว่า เหตุผลที่ทำให้ Your Name สร้างปรากฏการณ์ในไทย

มีด้วยกัน 5 ข้อ

หนึ่ง กระแสปากต่อปากในอินเตอร์เน็ต

แอนิเมชั่นเรื่องนี้ฉายที่ญี่ปุ่นมาแล้วเป็นเวลาเกือบ 3 เดือน ทำให้มีผู้ชมหลายคนที่ได้ดูมาก่อนแล้ว แล้วมาบอกต่อ ทั้งดูในโรงที่ญี่ปุ่น และแบบโหลดหนังซูมมาดู

ด้วยความดีงามของมัน จึงทำให้เกิดกระแสยืนยันว่า “ดีมาก”

นอกจากนี้ ฝั่งนักวิจารณ์ที่ดูรอบสื่อมวลชนมาก่อน ต่างให้คะแนนไปในทางบวกแทบทั้งสิ้น

สอง มีการเรียกร้องให้เพิ่มโรงฉายและค่ายหนังก็มีการตอบรับทันที

ในตอนแรกค่ายหนังได้ทำการฉายเรื่องนี้แบบจำกัดโรงเหมือนแอนิเมชั่นญี่ปุ่นเรื่องอื่นๆ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะขาดทุนเนื่องจากยอดผู้ชมน้อยเกินไป

แต่ด้วยกระแสเชิงบวกและจำนวนผู้ชมที่อยากดูเป็นจำนวนมาก ทำให้มีการเรียกร้องให้เพิ่มโรงฉายในต่างจังหวัดและหัวเมืองต่างๆ จนถึงขั้นมีการตั้งโครงการรณรงค์ให้ลงชื่อผ่าน Change.org ชื่อโครงการว่า “ให้อนิเมะเรื่อง Kimi no Na wa เข้าฉายในโรงภาพยนต์ทั่วประเทศ”

ทางค่ายหนังจึงได้ทำการตอบรับคำขอเป็นอย่างดีด้วยการเพิ่มโรงตามกระแสเรียกร้อง ทำให้เกิดการหลั่งไหลของคนไปดูเพิ่มขึ้นไปอีก โดยมีบางกระแสข่าวบอกว่าค่ายหนังแทบไม่ได้ใช้เงินในการโปรโมตเพื่อดึงคนมาดูเลย

และวงจรทั้งหมดขับเคลื่อนด้วยตัวผู้ชมเองทั้งสิ้น

สาม คนไทยคุ้นเคยกับแอนิเมชันจากญี่ปุ่นมากขึ้นในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

ค่านิยมของการแอนิเมชั่นได้เปลี่ยนไปจากเมื่อก่อนมากแล้ว

จากเมื่อหลายสิบปีก่อนที่คนดูแอนิเมชั่นญี่ปุ่นดูจะมีแต่เด็กๆ แต่ปัจจุบันเด็กๆ ที่ว่าได้โตมาเป็นวัยรุ่นและผู้ใหญ่วัยทำงานกันหมด ทำให้ฐานผู้ชมเพิ่มขึ้นมาก และแอนิเมชั่นญี่ปุ่นก็ไม่ใช่การ์ตูนสำหรับเด็กอีกต่อไป แต่เป็นเรื่องที่คนวัยไหนก็สามารถเลือกดูได้

อีกทั้งคนที่ชอบแอนิเมชั่นญี่ปุ่นเป็นทุนเดิมอยู่แล้วก็สามารถชวนคนที่ไม่เคยสนใจแอนิเมชั่นให้ไปดูด้วยได้ง่ายขึ้นมาก เพราะมีกระแสที่ดีเยี่ยมเป็นตัวการันตี

สี่เป็นแอนิเมชั่นที่สามารถทะลุกรอบ “ความเฉพาะกลุ่ม” ออกมาได้

เดิมทีแอนิเมชั่นญี่ปุ่นจะมีความเฉพาะกลุ่มอยู่ แม้แต่งานของ Studio Ghibli ที่โด่งดังระดับโลกเองก็ตาม ในไทยก็ยังถือว่าเป็นเสียงส่วนน้อยอยู่ดีเมื่อเทียบการ์ตูนของฝั่ง Disney หรือ Pixar

แต่เรื่อง Your Name นั้นสามารถทะลุกรอบที่ว่าออกมาได้ ด้วยความโดดเด่นหลายอย่าง ทั้งลายเส้นที่ดูดี เนื้อเรื่องที่น่าสนใจ และงานภาพที่สวยตระการตา

แต่ทั้งหมดนี้การันตีว่าดูง่าย เข้าถึงง่าย ไม่เฉพาะกลุ่มมากเกินไป

ห้า ความเก่งกาจของผู้กำกับฯ อย่าง มะโกะโตะ ชินไค

ตัวตนและเอกลักษณ์ของผู้กำกับฯ เองมีส่วนอย่างมากในปรากฏการณ์นี้

แต่ชีวิตและเรื่องราวของ มะโกะโต ชินไค จะเป็นอย่างไร โปรดติดตามได้ในสัปดาห์หน้า

(ยังมีต่อ)