แต่ความเย้ายวนใจใดๆ ก็ไม่เทียบกับการบินระยะ 3 ใน 4 ทิศตะวันออกเฉียงใต้ในเขตน่านฟ้าลาวที่ฉวัดเฉวียงเฉียดเข้ามา ณ น่านฟ้าของฝ่ายไทย

วันหนึ่ง ตอนขากลับจากสะหวันนะเขต เครื่องบินที่นำโดยบาบาล-กีย์ ถูกดักฟังและบินไล่ล่าโดยกองทัพไทย ทั้งสองถูกคำสั่งที่เกรงขาม ไม่ต่างจากลมเหนือปีกที่ 20 มิลลิเมตร จนบีบทางให้ต้องบินคอตกเข้าฐานทัพไทยที่อุดรธานี

สำหรับกีย์ นี่เป็นสิ่งที่น่าประทับใจอย่างมาก ทั้งขนาดของพื้นที่ สรรพกำลังอาวุธของฐานทัพอากาศแห่งนี้ อาทิ จำนวนเครื่องบินลำเลียงบี-52 ที่ไม่น้อยกว่า 30 ลำ เฮลิคอปเตอร์สงคราม นักบิน เจ้าหน้าที่ฝ่ายต่างๆ ซึ่งมีทั้งอเมริกันต่างยุ่งกรำกับหน้าที่

ทันใดนั้น เจ้าหน้าที่ไทยคนหนึ่งก็แจ้งต่อบาบาลว่า บริษัทลาวแอร์ไลน์ของพวกเขาได้ขาดการชำระภาษีโอเวอร์ไฟลต์ (overflight) มาหลายเดือนแล้ว ด้วยเหตุนี้ ทั้งเครื่องบิน ทรัพย์สินบรรทุก ผู้โดยสาร นักบิน ลูกเรือ และทุกสิ่งจะต้องถูกยึดเป็นประกัน อย่างเพียงพอและจนกว่าหนี้สินทั้งปวงจะถูกชำระ!

พลันนักบินที่ผ่านสมรภูมิมานักต่อนักอย่างบาบาล ก็ออกอาการแบบบูร์บองผสมมะนาวที่บาบาลโต้ใส่เจ้าหน้าที่ไทยในสิทธิการบิน และการต่อรองอย่างเผ็ดร้อนก็ดำเนินไปจนถึงขั้นที่อีกฝ่ายหนึ่งยอมรับและส่ายหน้าในเวลาเดียวกัน

เนียงวิทูสนทนา-ปฏิบัติการต่อรองค่าสินไหมของบาบาล ดูจะยิ่งกว่าเรื่องของหมูบิน! ที่กลายเป็นนักสอดสืบ และความรู้สึกอันคุ้มค่าในประสบการณ์ (จงใจ) เสียรู้ เพื่อได้มาเห็นฐานปฏิบัติการบินทางทหารของสายเหยี่ยวอีกฝ่ายหนึ่ง

 

เวียงจันทน์ห้วงปีพอศอสองพันห้าร้อยสิบเอ็ดนั้น นอกจากอิทธิพลฝรั่งเศสที่เป็นอัตลักษณ์จากตัวเรือนอาคารที่มีระเบียบและมีความสูงไม่เกิน 3 ชั้น อีกต้นไม้อายุนับร้อยปีที่เรียงรายสองข้างทางแล้ว ความก้าวหน้าสุดยอดอย่างหนึ่งที่ไม่อาจพบพานเวลานั้นคือ โรงแรมสี่ดาวที่มีลิฟต์บริการ

กีย์ หมูบิน! เห็นบ่อยครั้งว่า สิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ในเวียงจันทน์ที่มีประชากรขนาดย่อมราว 160,000 คนนั้น ส่วนใหญ่เป็นไปเพื่อหลีกเลี่ยงการโจมตีจากฝ่ายคุกคามซึ่งเป็นปฏิปักษ์กับรัฐบาล

บนถนนสายหลักแหล่งค้าผ้าไหม ถนนขุนนาง-นักค้าเงินตราอัญมณี อาชีพที่ถูกสงวนไว้ในบางกลุ่มชน เช่นเดียวกับเศรษฐีเงินกู้อินเดีย และธุรกิจแลกเปลี่ยนเงินตราที่พัวพันกันในตลาดมืดที่น่ารังเกียจเหล่านี้ เบื้องหลังคือสังฆกรรมแห่งขบวนการขนทองที่ผ่องถ่ายจากลาวออกนอกประเทศ

ด้วยเหตุนี้ ตารางบินของทุกๆ สิ้นเดือน ที่บินไปไซ่ง่อนของกัปตันกีย์ หมูบิน! จึงจำต้องเหมาะสมโดยปลายทางที่มีจุดหมาย ณ ประเทศที่สาม

 

บางค่ำคืน เหล้า ฝิ่น เบียร์ แอลกอฮอล์ นั่นเองที่ช่วยกระตุ้นคำบอกเล่าความทรงจำของสงคราม ด้วยน้ำเสียงแตกพร่า ดวงตาแดงก่ำ ดูเหมือนการเดินทางอันยาวนานจากสมรภูมิรบของคนพลัดถิ่น-ฝรั่งเศสอินโดจีนเหล่านี้ ช่างเกิดขึ้นอย่างประหลาดในท่ามกลางประเทศลาว ที่กำลังถ่ายผ่านการปกครองที่น่าหวั่นหวาดนั่น

การแบ่งปันความเศร้า กลัวและกดดันที่กีย์ หมูบิน! สัมผัสถึงในฐานะผู้รับฟัง ช่างเกินกว่าจินตนาว่า เหตุใดคนที่เผชิญกับความตายอย่างบ่อยครั้งกลุ่มนี้ จึงมักทำอะไรที่สุดเพี้ยน ราวกับมันเป็นรางวัลหนึ่งของชีวิต!

นับเป็นครั้งแรกๆ ของการปะติดปะต่อกับอดีตหน่วยชีวิตที่ตกค้างจากกองทัพ ส่วนใหญ่คนเหล่านี้สมรสกับหญิงท้องถิ่น พวกเขามีผลผลิต เป็นลูกผสมยูเรเชี่ยนที่ขาดโอกาสและมีชีวิตที่ไม่น่าจดจำ

เฉกเดียวกับบิดา อดีตช่างซ่อมบำรุง ช่างไม้ ช่างไฟที่หันมาเปิดบาร์ ไนต์คลับ ร้านอาหารและบันเทิงสีเทาเพื่อเสริมรายได้

บ้างผลาญเวลาไปกับฝิ่นสุราและใช้ชีวิตในทางกามที่สุดโต่งและไร้ความซื่อสัตย์ นอกจากการแสดงออกอันโจ่งครึ่มในเรื่องกามในที่แจ้งและเสื่อมจริยธรรมกับนักเต้นหญิงไทย (ในที่นี้หมายถึงอุดรธานีด้วยนั้น) ธุรกิจเหล่านี้บางกลุ่มก็มีฉากหลังที่ผิดกฎหมายที่แพร่ระบาด จากวิถีใหม่ของการเอาตัวรอดออกจากปัญหาที่รุมเร้าอันเกิดจากการสงครามภายในประเทศ

บาบาลเองก็ถูกท้าทายด้วยใบเสร็จรับเงินปึกหนาที่มาจากลายเซ็นของเขา

อย่างน่าประหลาดใจในกิจวัตรที่คล้ายกับช่วยขจัดความหวาดกลัว ทางหนึ่ง บาบาลนั้นเป็นนักบินคอทองแดง เขาใจใหญ่ สังคมจัดและดื่มมันอย่างสม่ำเสมอ แหล่งพบปะสังสรรค์ของพวกนักบินเวียงจันทน์ สำหรับกีย์ที่โปรดปรานร้านอาหารเล็กๆ โดยเฉพาะเมนูปลาเผา-ข้าวเหนียวนึ่งที่มีรสจัดจ้าน

ส่วนบาร์และไนต์คลับนั้นช่างหลอนหลวง ดี งาม โดยเฉพาะคลับไวต์โรส แหล่งรวมดาวดังต่างชาติที่พากันมาเสพ ดื่ม และปลดปล่อยความหรรษา ณ เรือนมาดามลูลูริมฝั่งแม่น้ำโขง

มาดามลูลูเป็นสุภาพสตรีสวยสง่าที่รักในความสมบูรณ์แบบ ด้วยวัยสี่สิบเศษของเธอที่มิควรถูกกล่าวหาว่าเป็นมาดามค้าเนื้อสด หากแต่เธอคือหญิงขุนนางผู้ให้บริการความสุขแก่ใครก็ตามที่สมควรจะได้รับ เช่นเดียวกับการเต้นรำแทงโก้ที่น่ารื่นรมย์นั่น

แม้แต่กีย์ หมูบิน! ที่ล้มเหลวกับชีวิตแต่งงานจนยากที่จะเริ่มต้นใหม่ยังยอมรับว่า ในบางค่ำคืนที่บาร์แห่งนี้ เขาได้พบความงามราวกับพระจันทร์เต็มดวง บนใบหน้าแม่หญิงม้งลาว

 

แต่การล่มสลายของศีลธรมที่ปรากฏ เมื่อย้อนมองกลับไป ช่างเสี่ยงตายไปกับวันพรุ่งนี้เสมอ สำหรับประเทศสองระบอบปกครองที่กำลังห้ำหั่นกันราวกับไฟเทียนที่กำลังละลาย มันเป็นเช่นนั้นเองในแต่ละชีวิตที่ต้องดำเนินไป

กีย์เองก็เคยลิ้มลองรสฝิ่นถึง 2 ครั้ง ในที่นี้เขาไม่รู้สึกมีอิ่มเอมใดๆ ตรงข้าม กลับคลื่นไส้อย่างหนักและไม่คิดว่าจะมีสวรรค์รออยู่ ดังที่มีคนหลงใหล จากสัญชาตญาณนี้ ทำให้กีย์ไม่หวนกลับไปเสพมันอีกเลย

และสำหรับวิถีลาวที่เหนือการควบคุมจากโลกภายนอกที่น่าทึ่งและเรียบง่ายนี้ กำลังถูกแทรกแซงจากอุดมการณ์และความขัดแย้งที่โหดร้ายที่จะเปลี่ยนแปลงนิสัยอันสงบอันเป็นมรดกวิเศษจากบรรพบุรุษของพวกเขา ให้ต้องสิ้นสุดลงด้วยกาลนี้

กีย์รักในวิถีชนชาติลาว ความสัมพันธ์กับชุมชนที่เป็นไปอย่างอบอุ่นในพิธีกรรม เช่น การบายสีสู่ขวัญที่จะเชื่อมโยงกับชีวิตผู้คน เช่นเดียวกับการเฉลิมฉลองในเทศกาลสงกรานต์วันปีใหม่ การดื่มเหล้าพื้นบ้านที่หมักจากข้าวเหนียวในถ้วยเล็กๆ อย่างสนุกสนานนั่น

ขณะเดียวกัน ชาวลาวก็มีชีวิตที่เกาะเกี่ยวพุทธศาสนา วัดวาอาคามและพิธีกรรม ความเชื่อทางไสยศาสตร์ของบาบาลอาจจะนับว่าแปลก หากแต่มันไม่ได้เป็นอุปสรรคต่อรากประเพณีตัวเอง

ที่นี้หมายถึงบาบาลซึ่งมีเครื่องบินของตัวเอง ในแต่ละครั้งของการขึ้นบินที่ราบรื่นนั้น เป็นที่ทราบว่า เขาเคยนิมนต์พระสงฆ์มาทำพิธีกรรมเจิมเครื่องบิน และพรวิเศษที่มาจากก้านพรมน้ำมนต์เล็กๆ นั่น

จำมีอำนาจปกป้องคุ้มครองให้พวกเขาแคล้วคลาดมานักต่อนัก

 

แต่การมาถึงของนายใหม่ หลานนายเก่าของกีย์ ผู้มารับตำแหน่งหัวหน้าสำนักงานการบินพลเรือนแห่งชาติลาว นายบาลิอีนนี่เอง ที่ทำให้กีย์เรียนรู้ประสบการณ์ การทำมาหากินระหว่างพวกเอกชนกับนักการเมืองลาว

เวลานั้น เวียงจันทน์ดูจะเป็นศูนย์กลางของการค้ามนุษย์ไปแล้ว การมีส่วนเกี่ยวข้องดังกล่าวทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อธุรกิจสีเทา ทองดำ (ยาเสพติด) ทองคำแท่ง อาวุธสงคราม และการสมรู้ร่วมคิดกันระหว่างองค์กรลับอื่นไม่เว้นแม้แต่เคจีบีและซีไอเอ รวมทั้งสำนักข่าวต่างประเทศ ฝรั่งเศส ไต้หวัน จีน อังกฤษและเกือบจะทุกสำนักก็ว่าได้

ทุกบรรยากาศอันหม่นมัวอึมครึม ซึ่งเต็มไปด้วยความซับซ้อนแห่งการล้วงไล้ในข้อมูลซึ่งกันเหล่านี้ สำหรับกีย์ หมูบิน! แล้ว มันคือหน้าที่ที่เขาจะต้องตอบสนองต่อทุกฝ่ายในลูกค้าอย่างดีเยี่ยมเสมอ ทั้งบริการและความปลอดภัย

แม้ว่าบางครั้ง ในงานดังกล่าว เขาจะไม่ได้รับการแจ้งเตือนล่วงหน้าจากฝ่ายว่าจ้างว่า เป็นการขนฝิ่น!

สำหรับแดนดินแห่งนี้ ที่อาจไม่ใช่เรื่องปกติหรือผิดกฎหมาย เนื่องจากทั้งผู้ว่าจ้าง-ผู้รับเหมาคือพวกเดียวกัน และมีอำนาจปกครองระดับสูงของชาติอีกด้วย (น.61)

อย่างไรก็ตาม กว่าจะมาเป็นบ็องมาเช่ที่เสเพลแห่งนี้ ลาวเวียงจันทน์ในปี 1970/2513 นั้น ช่างมีสภาพแห่งความเป็นเมืองที่ประหลาดของโลกใบนี้ไปแล้ว กล่าวคือ กลายเป็นจุดสนใจในทุกหน่วยสืบราชการลับที่แฝงอยู่ในทุกอณูธุรกิจเล็ก-ใหญ่

ในเวลาเดียวกันก็ส่งเสริมและผลักไสให้พวกหมูบิน! ต้องบินสูงต่อไป

แม้แต่ในหุบเขาของเผ่าม้ง