ก่อนหน้านี้ “ฌอง-โคล้ด อาร์โนลด์” รู้จักกันในฐานะช่างภาพชาวฝรั่งเศสวัย 72 ปี สามีของ “คาตารีนา ฟรอสเตนสัน” นักเขียนและกวีชื่อดังชาวสวีเดนซึ่งเป็นสมาชิก “สถาบันสวีดิชอคาเดมี” สถาบันอันทรงเกียรติที่ทำหน้าที่เลือกผู้เหมาะสมรับรางวัลโนเบลสาขาต่วรรณกรรมทุกๆ ปี

ทว่าหลังเกิดปรากฎการณ์ #MeToo ที่เหยื่อคุกคามทางเพศเริ่มต้นเปิดเผยความลับของ “ฮาร์วี ไวน์สตีน” ยักษ์ใหญ่แห่งวงการฮอลลีวู้ดเริ่มลุกลามออกไป ชื่อของ “อาร์โนลต์” ก็ถูกเชื่อมโยงกับพฤติกรรมคุกคามทางเพศ

จนส่งผลสะเทือนต่อสถาบันผู้มอบรางวัลโนเบล จนต้องเลื่อนการมอบ “รางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรม” ในปี 2018 นี้ไป เป็นครั้งแรกในรอบ 70 ปี

กลายเป็นที่มาของเรื่องอื้อฉาวที่สื่อเรียกกันว่า “โนเบล สแกนดัล”

 

อาร์โนลด์เกิดในเมืองมาร์เซย ประเทศฝรั่งเศส ในปี 1946 ลูกชายของผู้อพยพชาวรัสเซียที่เดินทางมาตั้งรกรากในประเทศสวีเดนในช่วงปลายทศวรรษที่ 60 ก่อนที่อาร์โนลต์จะมุ่งเรียนไปในด้านการเป็นช่างภาพอย่างเต็มตัว

อาร์โนลต์ก่อตั้งสโมสร “ฟอรัมคลับ” ในปี 1989 จุดนัดพบสำหรับบุคคลสำคัญด้านศิลปวัฒนธรรม และเป็นที่นิยมสำหรับนักเขียนหน้าใหม่ที่จะได้พบปะกับสำนักพิมพ์และนักเขียนชื่อดัง

“สวีดิชอคาเดมี” สถาบันซึ่งให้ทุนกับสโมสรของอาร์โนลต์มาเป็นเวลาหลายปี มีสมาชิก 18 คนที่ดำรงตำแหน่งตลอดชีวิต และอาร์โนลต์เองก็มักจะเรียกตัวเองว่า “สมาชิกคนที่ 19” เสมอ

ช่างภาพชาวฝรั่งเศสมีโอกาสเข้าใกล้ชิดวงในสถาบัน “สวีดิชอคาเดมี” ผ่านภรรยา “คาตารีนา ฟรอสเตนสัน” ศิลปินผู้ได้รับเลือกเป็น 1 ใน 18 สมาชิกสวีดิชอคาเดมี ในปี 1992

และนั่นก็เป็นผลให้เกิดความขัดแย้งในสถาบันสวีดิชอคาเดมีตามมาเมื่อเรื่องอื้อฉาวเริ่มต้นขึ้นในเดือนพฤศจิกายน 2017 หนึ่งเดือนหลังการเปิดโปง “ฮาร์วี ไวน์สตีน” โดยสื่อท้องถิ่นของสวีเดนตีพิมพ์คำให้การของผู้หญิง 18 คนที่อ้างว่าเคยถูกอาร์โนลต์ข่มขืน หรือคุกคามทางเพศ

 

ผลจากการเปิดเผยดังกล่าวส่งผลให้สมาชิกสวีดิชอคาเดมี 8 คนตัดสินใจ “ลาออก” หรืออาจเรียกได้ว่าอยู่ในสถานะ “ลาหยุด” ผลจากความขัดแย้งภายใน และการถูกลดความน่าเชื่อถือส่งผลให้ “สวีดิชอคาเดมี” ตัดสินใจเลื่อนการประกาศรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมในปีนี้ออกไป

เรื่องราวอื้อฉาวของอาร์โนลต์ กลายเป็นเรื่องราวที่เหยื่อไม่ออกนาม นำเรื่องดังกล่าวขึ้นศาลในสวีเดน และล่าสุดเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม ศาลในกรุงสตอกโฮล์ม ตัดสินให้อาร์โนลต์มีความผิดจริงฐาน “ข่มขืน” ต้องรับโทษจำคุกเป็นเวลา 2 ปี

จากคำฟ้องของอัยการระบุว่า อาร์โนลต์บังคับขืนใจผู้หญิงที่อยู่ในความกลัวให้มีเพศสัมพันธ์ที่อพาร์ตเมนต์ในกรุงสตอกโฮล์ม เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม 2011 นอกจากนี้ยังกล่าวหาว่าอาร์โนลต์ข่มขืนเธอในคืนวันที่ 2-3 ธันวาคมด้วย อย่างไรก็ตาม ศาลได้ยกคำร้องดังกล่าว

แถลงการณ์ของศาลระบุว่า “พบว่าจำเลยมีความผิดฐานข่มขืนในเหตุที่เกิดขึ้นในคืนระหว่างวันที่ 5 และ 6 ตุลาคม 2011 ตัดสินให้รับโทษจำคุก 2 ปี”

อย่างไรก็ตาม ทนายความของอาร์โนลต์เปิดเผยว่า ลูกความตนมีความจำนงที่จะอุทธรณ์คำตัดสินดังกล่าว ขณะที่ตัวอาร์โนลต์เองนั้นยังคงถูกควบคุมตัวนับตั้งแต่สิ้นสุดการไต่สวนเมื่อวันที่ 24 กันยายน และจะยังคงถูกจำคุกต่อไปจนถึงการรับโทษจำคุกจริง

 

สวีดิชอคาเดมี แน่นอนว่าตกเป็นเป้าวิพากษ์วิจารณ์ โดยเฉพาะจากบรรดาเหยื่อของอาร์โนลต์ที่ระบุว่า สถาบันช่วยสร้าง “วัฒนธรรมเงียบงัน” ในหมู่วงการศิลปวัฒนธรรมสวีเดน อันหมายถึงการนิ่งเงียบกับเรื่องอื้อฉาวที่เกิดขึ้น

ข่าวเจาะลึกเข้าถึงวงในสวีดิชอคาเดมีเปิดเผยด้วยว่า ภายในสถาบันนั้นมีความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ขึ้นระหว่างสถาบันและตัวอาร์โนลต์เอง ขณะที่สมาชิกหญิงของสถาบันและผู้ใกล้ชิดต่างเคยถูกคุกคามทางเพศจากอาร์โนลต์มาแล้ว

และที่น่าตกใจคือการเปิดเผยว่า “เจ้าหญิงวิกตอเรีย มกุฎราชกุมารีสวีเดน” ก็ตกเป็นเหยื่อลวนลามของอาร์โนลต์ด้วยเช่นกัน ข้อกล่าวหาที่อาร์โนลต์นั้นปฏิเสธ

การตัดสินคดีในครั้งนี้นับเป็น “คำพิพากษา” ในการไต่สวนครั้งใหญ่ที่สุดที่เกิดขึ้นหลังการเคลื่อนไหว #MeToo อันโด่งดัง