โลกหมุนเร็ว / เพ็ญศรี เผ่าเหลืองทอง [email protected]

 

ดุษฎีบัณฑิตด้านบริหารจัดการ

 

ความสุขจากการช่วยหมูป่ากับโค้ชออกจากถ้ำยังกระจายอยู่ทั่วทั้งโลก นายกรัฐมนตรีอังกฤษ นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียร่วมเฉลิมฉลองแสดงคารวะยินดีต่อทีมนักดำน้ำชาติตน นอกจากเทศกาลคริสต์มาสและปีใหม่ก็เห็นจะมีแต่เรื่องนี้แหละที่คนทั้งโลกแชร์ความสุขร่วมกันได้มากมายขนาดนี้
คนทั่วโลกขาดความรู้สึกสุขร่วมกัน ขาดสิ่งหลอมรวมดวงใจ การช่วยเด็กและโค้ช 13 คน ทำให้คนทั้งโลกรวมใจเป็นหนึ่งเดียว
โลกไม่อาจลืมบุรุษผู้หนึ่งซึ่งมีฝีมือเยี่ยมด้านบริหารจัดการ อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย ณรงค์ศักดิ์ โอสถธนากร ผู้บันดาลให้ “ข่าว” ที่ออกมา มีแต่ข่าวที่สร้างความปรีดาปราโมทย์
ข่าวที่ออกมาเป็นระยะๆ ทำให้เรารู้สึกเหมือนกำลังติดตามดูหนังใหญ่ฟอร์มยักษ์ระดับฮอลลีวู้ดที่ต้องจบลงอย่างงดงามเปี่ยมไปด้วยความสุข
ท่านคิดและ “กล้า” ทำได้อย่างไรที่กันผู้สื่อข่าวออกนอกบริเวณในวันที่หมูป่าออกจากถ้ำ
ท่านตัดสินใจเด็ดขาดแถลงทันทีที่เจอหมูป่าแล้ว แถลงอย่างสั้นๆ ไม่ให้ถามต่อ รู้ใจคนทั่วโลกที่เฝ้ารอข่าว และเปิดแถลงในจังหวะที่เหมาะสม ด้วยเนื้อหาที่เหมาะสมทุกครั้ง

เมื่อวานนี้ขณะที่กำลังสะลึมสะลือด้วยพิษไข้หวัด ผู้เขียนได้เปิดอ่านรายละเอียดที่มีคนถ่ายทอดปฏิบัติการของทีมนักดำน้ำชาวอังกฤษที่คนส่งกันมาในไลน์ นอกจากสนองความอยากรู้อยากเห็นว่าเขาขนเด็กๆ ออกมาได้อย่างไรแล้ว ก็เกิดปีติสุขที่ได้รู้ถึงความเสียสละของมนุษย์ รายละเอียดอย่างเช่น การปกป้องศีรษะเด็กด้วยศีรษะตัวเองเพื่อไม่ให้กระทบกับหินตะปุ่มตะป่ำ กระทบใจคนอ่านอย่างมาก
รายละเอียดอย่างเช่น มีเพียงนักดำน้ำมือเอกของโลกเพียง 4 คนเท่านั้นที่ฝีมือเฉียบขาดแน่นอนพอจะหิ้วเอาเด็กแต่ละคนออกมาได้ ชีวิตของเด็กและโค้ชอยู่ในมือนักดำน้ำ 4 คนนี้
จากคำบอกเล่าของทีมนักดำน้ำอังกฤษหลังจากที่กลับประเทศแล้ว “วิธีการนำออกมาคือ จะมีนักดำน้ำเพียง 4 คนเท่านั้นที่ดำน้ำ ว่ายน้ำ นำเด็กออกมา
เป็นนักดำน้ำถ้ำจากอังกฤษทั้งหมด
คุณจอห์น โวลันเธน คุณริชาร์ด สแตนตัน คุณเจสัน มอลลินสัน และคุณคริส จูเวลล์ โดยแบ่งเด็กออกเป็น 3 กลุ่ม 3 วัน นำออกมา 4 คน 4 คน และ 5 คน ในวันสุดท้าย คุณเจสันต้องดำ 2 รอบ เพราะมี 5 คน พอคนแรกออกมาถึงโถง 3 แล้ว ต้องกลับไปเอาคนที่ 5 ออกมาอีก”
คุณจอห์นกับคุณริชาร์ดคือคนที่เจอเด็ก ส่วนคุณเจสันกับคุณคริสนั้นตามมาสมทบทีหลัง
มีอยู่ตอนหนึ่งที่นักดำน้ำเล่าว่าเชือกหลุดมือไป ผ่านไป 4 นาทีจึงจะหาเชือกเจอ ปรากฏว่าดำกลับเข้าถ้ำใหม่ แทนที่จะดำออก เพราะความขุ่นของน้ำที่มองแทบไม่เห็นอะไรเลย
หลังจากดูคลิปหลายคลิปไปมามากมายหลายสิบเวอร์ชั่น ได้เห็นมุมมองจากหลายๆ ฝ่าย ก็ปะติดปะต่อเหตุการณ์และรายละเอียดต่างๆ ได้แบบต่อจิ๊กซอว์ ก็คิดว่าซีลไทยคงได้เรียนรู้จากมือหนึ่งของโลกจากอังกฤษได้มาก เช่น ระบบความปลอดภัยที่นักดำน้ำอังกฤษบอกว่าควรมีแท็งก์ออกซิเจนติดตัวไป 2 แท็งก์ และเรกูเลเตอร์ 2 อันเผื่ออันที่ใส่อยู่ขัดข้อง
ในฐานะที่ไม่ได้มีส่วนร่วมอะไรเลยนอกจากคอยรับฟังข่าวสาร ก็ได้แต่เก็บภาพและข้อความต่างๆ ไว้เพื่อเตือนความทรงจำถึงความเสียสละ กล้าหาญของมนุษย์ที่ส่งผ่านออกมาในเหตุการณ์ครั้งนี้
สำหรับผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการ คุณณรงค์ศักดิ์ได้เห็นคลิปที่มีคนแอบถ่ายไว้ วันที่ใช้น้ำเสียงเด็ดขาดประกาศว่า “ใครรู้ตัวว่าทำไม่เต็มที่ ให้ถอนตัวออกไป” ก็รู้สึกว่านี่ไม่ใช่วัฒนธรรมไทยเลย เด็ดขาดเหมือนกำลังบัญชาการกองทัพ มีหลายอย่างที่คุณณรงค์ศักดิ์ฉีกขนบปฏิบัติแบบไทยและเอาแบบสากลมาใช้ ซึ่งทำให้เกิดผลดีอย่างยิ่งในปฏิบัติการช่วยเหลือคราวนี้
นอกจากภูมิหลังที่เป็นคนซื่อสัตย์ ตรงไปตรงมาที่สร้างศรัทธาแล้ว ความเป็นผู้นำของคุณณรงค์ศักดิ์ยังฉายออกมาทางคำพูดที่เฉียบคมหลายตอน เหมือนกับผู้นำเด่นๆ ของโลกหลายคน ที่ใช้คำพูดปลุกใจเป็นอาวุธ อย่างเช่น คำพูดของประธานาธิบดีเคนเนดี้ “อย่าถามว่าชาติให้อะไรกับท่าน แต่ถามว่าท่านให้อะไรกับชาติ” หรือเซอร์วินสตัน เชอร์ชิลล์ ผู้นำอังกฤษยามสงครามก็ปลุกใจคนอังกฤษให้ลุกขึ้นมาสู้ด้วยคำพูดของเขาเหมือนกัน
ผู้นำที่ดีมักมีคำพูดเป็นอาวุธ คุณณรงค์ศักดิ์ก็เช่นกัน ทุกครั้งที่พูดจะมีแต่คนคอยเงี่ยหูฟัง

หลังจากเหตุการณ์กู้ชีพผ่านไปด้วยดี สื่อต่างๆ จะออกมาวิเคราะห์ว่าคุณณรงค์ศักดิ์มีหลักในการทำงานอย่างไรให้สำเร็จ
มีประโยคหนึ่งที่ประทับใจมากคือ ท่านบอกว่าคนไทยเก่งเรื่องวางแผน แต่มักจะสอบตกเวลาถึงภาคปฏิบัติ ท่านใช้คำว่า execution นี่เป็นการจี้ใจดำเลยทีเดียว และจะเห็นได้ว่าท่านรู้จุดอ่อนที่ต้องแก้ของคนไทย ดังนั้น จึงให้ความสำคัญกับการประเมินงานทุกวัน วันละ 2 ครั้ง
ความสำเร็จของผู้ชายคนนี้อยู่ตรงนี้นี่เอง คือการให้ความสำคัญที่สุดกับสิ่งที่เรียกว่า execution
อยากจะคิดว่าเพราะท่านเป็นทั้งวิศวกรและนักบริหารจึงเอาความเป็นวิทยาศาสตร์มาใช้ งานวิศวกรรมต้องเป๊ะ ท่านจึงคำนวณเรื่องน้ำ เรื่องออกซิเจนนำมาประกอบกับการตัดสินใจปฏิบัติการ
คุณณรงค์ศักดิ์ให้สัมภาษณ์คุณสุทธิชัย หยุ่น ว่า องค์ประกอบของความสำเร็จอยู่ที่ information หรือ “ข้อมูล” นี่เป็นการทำงานแบบวิศวกรที่ต้องอิงกับข้อมูล ส่วนอีกองค์ประกอบคือ “การทำงานเป็นทีม” นี่คือการทำงานแบบนักรัฐศาสตร์
ในส่วนของการเป็นนักปกครองที่เก่งอีกส่วนหนึ่งคือการจัดการกับการข่าว เมื่อใดที่ทำท่าจะมีข่าวร้ายๆ เกิดขึ้นและเป็นข่าวไม่จริง ท่านจะรีบแถลงเรื่องจริงทันที
ภาษาที่คุณณรงค์ศักดิ์ใช้ เป็นภาษาธรรมดาๆ ไม่มีความเป็นภาษาราชการ ไม่รุงรังด้วยคำเช่น “กราบเรียนท่านที่เคารพ…” ไม่เยิ่นเย้อด้วยคำที่ไร้ความหมาย
เมื่อไหร่หนอข้าราชการไทยจะหยุดรุงรังกันเสียที

กลับมาที่ execution คุณณรงค์ศักดิ์คอเดียวกับนักดำน้ำอังกฤษ ที่ให้ความสำคัญกับรายละเอียดการปฏิบัติการ นักดำน้ำอังกฤษวางแผนละเอียดรัดกุม จะต้องมีคุณหมอแฮร์ริสมาร่วมทีมด้วย จะต้องทำยังไงไม่ให้เด็กตื่นเต้น
คุณหมอแฮร์ริสก็ต้องมีสัตวแพทย์เครกมาร่วมอีกคน
ทีมนักดำน้ำดรีมทีมวางแผนกันอย่างละเอียดรัดกุม จนในที่สุดคุณณรงค์ศักดิ์ก็อนุมัติให้ใช้แผนของทีมนักดำน้ำอังกฤษได้
จนทั้ง 13 ชีวิตถูกนำตัวออกมาเรียบร้อยไม่บุบสลายดุจไข่ในหิน
ความสำเร็จครั้งนี้เป็นบทพิสูจน์ที่เพียงพอและควรค่าแก่การมอบปริญญาดุษฎีบัณฑิตด้านการบริหารจัดการให้คุณณรงค์ศักดิ์ โอสถธนากร อย่างแน่นอน