ด้วยพระบรมราโชบายของพระพุทธเจ้าหลวง ที่มุ่งหวังจะดูแลทุกข์สุขของประชาชนชาวสยามอย่างทั่วถึง จึงส่งข้าในพระบาทฯ ไปดูแลบ้านเมือง ในฐานะผู้ว่ามณฑลในตอนแรก และผู้ว่าราชการในเวลาต่อมา ที่เป็นรากฐานการบริหารในภูมิภาคต่างๆ ของกระทรวงมหาดไทยในปัจจุบัน

เมื่อผู้ว่าราชการเป็นข้าราชการประจำกระทรวงจากกรุงเทพฯ จึงจำเป็นต้องสร้างที่พำนักที่สมฐานะกับเจ้าเมือง จวนผู้ว่าราชการทุกจังหวัด จึงเป็นเรือนพักอาศัยขนาดใหญ่ มีบริเวณกว้างขวาง มีอาคารบริวารสำหรับรองรับราชกิจหรือราชการต่างๆ มากมาย

ครั้นเวลาผ่านไปกว่าร้อยปี จวนผู้ว่าราชการเกือบทุกจังหวัด จึงกลายเป็นมรดกสถาปัตยกรรมประจำเมือง อีกทั้งผู้ว่าราชการจังหวัดหลายจังหวัด โยกย้ายไปอยู่บ้านพักหลังใหม่ ที่สร้างใหม่ใกล้ศูนย์ราชการ

จวนผู้ว่าราชการหลายแห่ง จึงกลายเป็นที่ตั้งของหน่วยงานอื่น เช่น อาสากาชาดจังหวัด เป็นต้น

เมื่อหลายปีก่อน มองบ้านมองเมืองเคยพาไปมองจวนผู้ว่าราชการระยองที่เป็นเรือนไม้โบราณ อดีตผู้ว่าราชการ เสนอ จันทรา ได้บูรณะจนสวยงาม แล้วเปิดให้เป็นศูนย์เรียนรู้สำหรับเยาวชน

พอดีเพิ่งไปมองเชียงรายมา มีโอกาสเดินชมจวนผู้ว่าราชการจังหวัด บนถนนธนาลัย รูปแบบจวนแม้จะไม่เป็นอาคารรุ่นใหม่ แม้ขนาดไม่ใหญ่โต แต่ที่โดดเด่น คงจะเป็นอาณาบริเวณที่กว้างขวาง เต็มไปด้วยพืชพันธุ์ไม้ขึ้นหนาแน่น จนแทบไม่เห็นอาคาร

มีจามจุรียักษ์หลายต้น ที่นอกจากจะให้ร่มเงาแล้ว ยังทำให้บรรยากาศร่มเย็น แม้ในเวลาบ่ายแดดจัด ความเขียวขจี ยังแผ่ขยายไปถึงบริเวณโดยรอบ

ทำให้จวนผู้ว่าราชการ เป็นเสมือนโอเอซิสกลางเมือง ท่ามกลางที่ว่าการอำเภอเมือง สำนักงานศาลจังหวัด และอัยการจังหวัด ที่เป็นอาคารคอนกรีตสมัยใหม่ โอบล้อมด้วยลานจอดรถคอนกรีตแห้งแล้ง

คิดว่า คนเชียงรายคงรับรู้เรื่องนี้ เวลาที่ต้องผ่านไปมา รับรู้ความแตกต่างระหว่างสองพื้นที่ แต่เมื่อเป็นเพียงราษฎร คงไม่รู้จะทำอย่างไรได้ เพราะเป็นอาคารสถานที่ราชการนั้น

ประชาชนไม่เกี่ยว

ทุกวันนี้ ศูนย์ราชการเชียงรายที่อยู่ทางทิศใต้ของสนามบิน เริ่มเป็นรูปเป็นร่างแล้ว หลายหน่วยงานทยอยย้ายไปรวมกันอยู่ เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับประชาชน ก็ไม่รู้ว่าผู้ว่าฯ เชียงรายจะมีการโยกย้ายตามไปว่าราชการเมื่อไหร่

จึงมีข้อเสนอว่า เพื่อให้บ้านเมืองในอนาคตสวยงาม ต้องเปลี่ยนจวนผู้ว่าราชการ เป็นศูนย์ชุมชนและสวนสาธารณะ สำหรับผู้คนไปพักผ่อนหย่อนใจ ที่สำคัญจะเป็นพื้นที่สีเขียวที่ต่อเนื่องกับบริเวณเรือนจำเดิม ที่ปัจจุบันเป็นสวนสาธารณะอยู่แล้ว

ต่อไปบริเวณกลางเมืองเชียงรายก็จะร่มรื่น ร่มเย็น เหมาะแก่การเดินเล่น เที่ยวชม เมื่อรวมกับโบราณสถาน วัดวาอารามต่างๆ เชียงรายก็จะเป็นเมืองน่า (เดิน) เที่ยว อีกเมืองหนึ่งของไทย