มองบ้านมองเมือง / ปริญญา ตรีน้อยใส

ศาลาราชการุณย์ จังหวัดตราด

หากย้อนกลับเวลาไปเมื่อปี 2522 เกิดสงครามกลางเมืองในกัมพูชา ทำให้ชาวเขมรต้องลี้ภัยเข้ามาในไทยผ่านชายแดนที่เขาล้าน จังหวัดตราด ชาย หญิง คนชรา และเด็ก จำนวนรวมกว่าสองแสนคนล้วนมีสภาพบอบช้ำจากการเดินเท้า ขาดอาหาร และป่วยไข้
แต่ด้วยข้อตกลงทางการเมืองระหว่างประเทศ ทำให้รัฐบาลไทยในเวลานั้นจำต้องส่งทหารผลักดันผู้ลี้ภัยขึ้นเขากลับไป หรือลงสู่ทะเลสากล
เมื่อความทราบถึงสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่เก้า ทรงตัดสินพระทัย โดยอาศัยตำแหน่งองค์สภานายิกา สภากาชาดไทย เข้าช่วยเหลือผู้ประสบเคราะห์กรรม จัดตั้งค่ายผู้ลี้ภัย สร้างเรือนนอน โรงอาหาร สถานพยาบาล ที่เลี้ยงเด็กและโรงเรียนสอนหนังสือ รวมทั้งพระราชทานพระพุทธรูปหลวงพ่อแดงให้เป็นที่พึ่งทางใจของผู้พลัดถิ่น
เมื่อเหตุการณ์สงบ ผู้ลี้ภัยบางส่วนเดินทางกลับประเทศ บางส่วนได้รับการช่วยเหลือไปพำนักในต่างประเทศ
โดยผู้ลี้ภัยทุกคนล้วนซาบซึ้งในพระเมตตา อีกทั้งรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณที่มีต่อไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินอื่น

เมื่อเหตุการณ์ผ่านไป เพื่อไม่ให้คนไทยลืมเรื่องราวที่เกิดขึ้น และที่สำคัญได้เรียนรู้ถึงความสูญเสียยามบ้านเมืองวุ่นวาย ด้วยผู้คนขัดแย้งกันเอง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีฯ ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างศาลาราชการุณย์ขึ้นมาในบริเวณค่ายผู้ลี้ภัยเดิม เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานแห่งมหาราชินี ในโอกาสทรงเจริญพระชนมพรรษาห้ารอบ ปี 2535
อาคารหลังเล็กชั้นเดียวซ่อนตัวอยู่ในหมู่แมกไม้และเนินดิน ผังอาคารรูปจัตุรัส หลังคาดาดฟ้าคอนกรีต สำหรับขึ้นไปชมทัศนียภาพโดยรอบ มีชายคากันแดดฝนแบบไทย ตรงกลางเปิดเป็นช่องแสงกระจกรูปหัวเม็ด ที่ยอมให้แสงธรรมชาติผ่านลงไปในอาคารตอนกลางวัน และส่องแสงจากภายในคล้ายประทีปตอนกลางคืน
ทุกวันนี้มีแต่ผู้สัญจรผ่านเส้นทางนั้น จะสังเกตเห็นอนุสรณ์สถานที่สวยงาม ได้รับรางวัลเหรียญทองสถาปัตยกรรมดีเด่นประจำปี 2536
ทุกวันนี้มีแต่ผู้ที่ผ่านเหตุการณ์ร้ายในครั้งนั้นจะรู้ถึงพระราชกรณียกิจที่ยิ่งใหญ่ต่อมนุษยชาติ ด้วยพระราชปณิธานที่แน่วแน่
“ฉันตัดสินใจจะช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์เหล่านี้ เท่าที่กำลังความสามารถของฉันจะมี”
เนื่องในวโรกาสวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช 12 สิงหาคม พ.ศ.2561
ขอพระองค์ทรงพระเจริญ