มองบ้านมองเมือง / ปริญญา ตรีน้อยใส

 

สถาปนิกผู้โชคดี

 

เรื่องราวการสร้างบ้านพักข้าราชการตุลาการ บริเวณเชิงดอยสุเทพ ที่เชียงใหม่ เริ่มเงียบหายไป หลังจากที่นายกรัฐมนตรีสั่งการให้ยุติโครงการ

จึงไม่ทันรู้ว่า สถาปนิกเจ้าของผลงานออกแบบบ้านหรูบนภูเขาคือใคร

เหมือนกับที่ไม่เคยรู้ว่า สถาปนิกที่ออกแบบรีสอร์ตในพื้นที่ธรรมชาติต้องห้ามหรือในเขตอนุรักษ์เป็นใคร

แม้แต่ตอนเกิดเหตุเพลิงไหม้โรงภาพยนตร์ ก็ไม่มีใครกล่าวถึงสถาปนิกเจ้าของผลงาน

เหมือนกับที่ไม่เคยรู้จักสถาปนิกคนใดออกแบบอาคาร ที่มีปัญหาทางเข้าออกอาคาร ทำให้เกิดปัญหาจราจรหรืออุบัติเหตุ ที่ออกแบบพื้นในอาคารต่างระดับ ทำให้ผู้คนสะดุดหกล้ม ที่ออกแบบผนังกระจกบนอาคาร ทำให้เกิดแสงสะท้อนเข้าตาผู้สัญจรผ่าน เป็นต้น

เพียงแค่ว่า ปัญหาดังกล่าวไม่รุนแรงถึงชีวิต เพียงแค่ทำร้ายจิตใจและทรัพย์สินบ้างเท่านั้น เลยไม่มีใครรู้ว่า สถาปนิกผู้สร้างปัญหาเป็นใคร

แม้แต่เรื่องที่เป็นข่าว อย่างแบบปรับปรุงพื้นที่ริมน้ำ หรือแบบหอคอยกรุงเทพฯ ที่บรรดาสถาปนิกไม่พอใจ สมาคมและสภาวิชาชีพออกมาต่อต้าน ไม่มีใครรู้ว่าสถาปนิกคือใคร

 

เมื่อเป็นเช่นนี้ สถาปนิกที่ออกแบบอาคารที่กล่าวมา หรืออาคารอื่นๆ จึงลอยตัว ไม่ต้องรับผิดชอบ โรงเรียนสถาปัตย์สิบเจ็ดแห่งทั่วประเทศ ที่ร่วมกันผลิตสถาปนิกในแต่ละปีก็ไม่ถูกประเมิน

สมาคมสถาปนิกก็ไม่คิดว่าจะไปยุ่งเกี่ยว สู้หาเรื่องสนุกอื่นทำดีกว่า

ส่วนสภาสถาปนิกก็ไม่ต้องวินิจฉัยพิจารณาเรื่องใดๆ

จึงนับเป็นโชคของผู้ประกอบวิชาชีพนี้ ที่ไม่ต้องรับผิดชอบงานที่ล้มเหลว ได้เปรียบวิชาชีพอื่น ไม่ว่าจะเป็นแพทย์พยาบาลที่ถูกคนไข้ฟ้องร้อง วิศวกรที่ถูกชาวบ้านร้องเรียน รวมทั้งนักธุรกิจเจ้าของโครงการและข้าราชการที่ถูกกล่าวโทษเป็นประจำ

ยิ่งในสถานการณ์การเปลี่ยนขาดของโลกปัจจุบัน ทุกวงการวิชาชีพล้วนได้รับผลกระทบ ซึ่งรวมถึงการออกแบบและก่อสร้าง เมื่อขนาดของอาคารสิ่งก่อสร้างที่เปลี่ยนจากเดิม จากบ้านพักอาศัย ที่มีผู้คนไม่ถึงสิบคน สำนักงานที่มีคนไม่ถึงร้อยคน และโรงเรียนที่มีนักเรียนและครูไม่ถึงพันคน ตลาดสด โรงแรม ศูนย์การค้าแบบเดิม

มาสู่อาคารชุดพักอาศัยสูงระฟ้าหลายร้อยหน่วย สำนักงานโรงแรมหลายหมื่นตารางเมตร

ยังไม่นับกระแสโรงพยาบาลหลายแสนตารางเมตร

เชื่อแน่ว่า ปัญหาอันเกิดจากสถาปนิกย่อมเกิดเพิ่มขึ้นอีกมากมาย

ก็ได้แต่หวังว่า สถาปนิกจะเป็นผู้โชคดีต่อไป ไม่ต้องรับผิดชอบใดๆ กับปัญหาที่เกิดขึ้นในอนาคต