พิศณุ นิลกลัด : ออกกำลังในอากาศหนาวจัด ดีต่อสุขภาพจริงมั้ย?

พิศณุ นิลกลัด

ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ประเทศไทยอากาศหนาวกว่าปกติ อุณหภูมิในหลายจังหวัดต่ำกว่า 20 องศาเซลเซียส พอๆ กับอุณหภูมิช่วงฤดูใบไม้ผลิหรือต้นฤดูร้อนในประเทศซีกโลกตะวันตก

ส่วนที่ดอยอินทนนท์ นักท่องเที่ยวฮือฮา เมื่ออุณหภูมิบนยอดดอยติดลบ 1 องศาเซลเซียส

ในซีกโลกตะวันตก พอถึงหน้าหนาว ช่วงเวลากลางวันจะสั้นลง มีแสงอาทิตย์น้อย มืดเร็ว บรรยากาศนอกบ้านเลยค่อนข้างหม่นๆ เมื่อบวกกับลมเย็นๆ ที่พัดมาปะทะร่างกาย ทำให้คนส่วนใหญ่รู้สึกขี้เกียจ ไม่อยากออกไปทำกิจกรรมอะไรเลยนอกจากซุกอยู่ใต้ผ้าห่ม

อีกทั้งกลัวว่าโดนอากาศหนาวมาก ๆ แล้วจะเป็นไข้ ความกระตือรือร้นในการออกกำลังกายเลยน้อยลง

แต่บางคนรู้สึกว่าการออกกำลังกายเป็นวิธีต่อสู้กับอากาศหนาวที่ดีกว่าการซุกตัวใต้ผ้าห่มแล้วรอให้ฤดูหนาวผ่านพ้นไป

จึงได้ออกไปสัมผัสบรรยากาศภายนอกให้ร่างกายปรับตัวสร้างภูมิต้านทานและมีสุขภาพแข็งแรง ดังเราจะเห็นฝรั่งหลายคนชอบท้าทายความหนาวแบบสุดโต่งด้วยการสวมแค่ชุดว่ายน้ำแล้วลงไปว่ายน้ำในทะเลสาบที่เย็นติดลบจนเป็นน้ำแข็ง

 

ที่ประเทศโปแลนด์ มีชายชาวดัตช์ชื่อ วิม ฮอฟ (Wim Hof) วัย 60 ปี เป็นนักกีฬาเอ็กซ์ตรีม ฉายา “The Iceman” หรือมนุษย์น้ำแข็ง

เขาได้ฉายานี้มาจากการสร้างสถิติกินเนสส์มากมายถึง 26 อย่างที่เกี่ยวข้องกับอากาศหนาวจัด

เช่น การปีนถึงยอดเขาคิลิมันจาโร (Kilimanjaro) ในเวลา 36 ชั่วโมงโดยสวมกางเกงขาสั้นแค่ตัวเดียว

วิ่งระยะฮาล์ฟมาราธอนเหนือเส้นอาร์กติกเซอร์เคิล (Arctic Circle) ด้วยเท้าเปล่า

และยืนแช่ในถังใส่น้ำแข็งได้นานถึง 112 นาที

วิม ฮอฟ บอกว่า เขาสามารถควบคุมอุณหภูมิของร่างกายตัวเองให้ทนต่อสภาพอากาศหนาวจัดได้ดั่งใจนึก การออกกำลังกายในอากาศหนาวจัดเป็นสิ่งที่ดีต่อสุขภาพ

ปัจจุบันวิมได้เปิดชั้นเรียนชื่อแนวทางวิม ฮอฟ (The Wim Hof Method) ให้แก่ผู้ที่ต้องการมีพลังวิเศษที่จะมอบความสุข ความแข็งแรงและสุขภาพดีได้ด้วยหลัก 3 อย่าง ได้แก่ การบำบัดด้วยความหนาว (Cold therapy) การกำหนดลมหายใจ (Breathing) และการมีใจที่แน่วแน่ (Commitment)

ซึ่งมีลูกศิษย์เข้ามาฝึกฝนวิชากับเขามากมาย

 

เมื่อสกอตต์ คาร์นีย์ (Scott Carney) นักเขียนข่าวเชิงสืบสวนชาวอเมริกัน ได้ยินเรื่องราวและชั้นเรียนท้าทายอากาศหนาวของวิม ฮอฟ เขารีบนั่งเครื่องบินไปโปแลนด์เพื่อสืบหาความจริง

สกอตต์บอกว่า เจตนาของเขาคือการหาเหตุผลมาหักล้างความเชื่อที่ดูเหมือนจะเป็นเรื่องหลอกลวงซะมากกว่า

แต่หลังจากสกอตต์ได้ลองสัมผัส The Wim Hof Method ด้วยตัวเอง ทั้งการทำสมาธิ ฝึกลมหายใจ ออกกำลังกายในน้ำเย็นเฉียบ และอื่นๆ อีกมากมาย ความเคลือบแคลงสงสัยกลับกลายเป็นความเชื่อว่าวิถีแห่งวิม ฮอฟ คือของจริง

เพราะหลังจากฝึกฝนแค่ 1 สัปดาห์ สกอตต์สามารถนั่งสมาธิท่ามกลางหิมะจนน้ำแข็งรอบๆ ตัวละลาย สามารถวิดพื้นต่อเนื่องถึง 80 ครั้งด้วยการรวบรวมพลังหายใจรอบเดียว และจบด้วยการปีนยอดเขาคิลิมันจาโรโดยสวมกางเกงขาสั้นตัวเดียวแบบที่วิมเคยทำ

ตลอดการฝึก 7 วัน เขาบอกว่า ระดับไขมันในร่างกายลดลง 3 กิโลกรัม และถ้าคนอย่างเขาทำได้ ทุกคนก็สามารถทำได้

 

สกอตต์ได้นำประสบการณ์ต่างๆ ช่วงที่ฝึกวิชาอยู่ในโปแลนด์มาเขียนเล่าเป็นเรื่องราวอย่างละเอียดลงในหนังสือชื่อ “What Doesn”t Kill Us” ตีพิมพ์ในปี 2017 และขึ้นแท่นเป็นหนังสือขายดีของ New York Times

สกอตต์ คาร์นีย์ กล่าวว่า ร่างกายมนุษย์มีวิวัฒนาการเพื่อรับมือกับอากาศหนาวจัดมาเป็นเวลานานตั้งแต่ยุคโบราณ

ซึ่งการเปิดรับความหนาวเข้ามาในชีวิตประจำวันแค่เพียงเล็กน้อยก็จะปลุกเร้ากล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อไปในทางที่ดี

เพราะการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับร่างกายอยู่ตลอดเวลาจะนำไปสู่กระบวนการปรับตัว

เพื่อให้ร่างกายฟิตและสุขภาพดีขึ้น

 

ข้อดีอย่างหนึ่งที่เห็นชัดเมื่อออกกำลังกายในสภาพอากาศหนาวจัด

คือเราสามารถออกกำลังกายได้หนักและนานขึ้นกว่าเดิม

เพราะร่างกายเราจะควบคุมอุณหภูมิในอากาศเย็นได้ดีกว่าในอากาศร้อน ทำให้รู้สึกเหนื่อยช้า ดังนั้น เราจึงสามารถเผาผลาญแคลอรี่ได้มากกว่าในสภาพอากาศร้อน

สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งก็คือ เราต้องฟังสัญญาณเตือนจากร่างกายอยู่ตลอดว่าเมื่อไหร่ที่ควรจะพอ หากหนาวจนสั่นสะท้านควบคุมร่างกายไม่ไหวแล้ว ต้องถอยออกมาตั้งหลักก่อน

อย่าแข็งขืนดื้อรั้นกับสัญญาณเตือนของร่างกายโดยเด็ดขาด